Ελευθερία; Απαγορεύεται! Free Camp!

ΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΣΤΟΧΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ - ΜΑΡΙΑ ΤΖΑΝΗ

 

ΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΣΤΟΧΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ με τον Γιώργο Λεκάκη. Καλεσμένη η καθηγήτρια ΕΚΠΑ Μαρία Τζάνη. Η εκπομπή γυρίστηκε στα στούντιο του ΚΡΗΤΗ 87,5 FM, στις 22.4.2025.

Ημέρα Λαμπρή, γιορτινή, λουλουδιασμένη

«Μέρα Λαμπρή, μέρα γιορτή, μέρα λουλουδιασμένη...» τραγουδά ο λαός μας, αποδίδοντας, με τη γοητευτική, περιεκτική σε νοήματα και παράλληλα λιτή ποιητικότητά του, τον τρόπο που προσλαμβάνει το Πάσχα και ο οποίος είναι σαφώς πλατύτερος σε περιεχόμενο από την εκκλησιαστική εκδοχή της γιορτής.

Γι' αυτό ακριβώς και η λέξη Πάσχα δεν αρκούσε για να σηματοδοτήσει την αγωνία και τον αγώνα του λαού μας για τις «αναστάσιμες» μέρες που περίμενε καθ' όλη τη διάρκεια της ταραγμένης ιστορίας του. Οπως πληροφορεί ο διευθυντής του Ευγενίδειου Πλανητάριου, Διονύσης Σιμόπουλος, «το εβραϊκό Πάσχα προέρχεται από τη λέξη "πεσάχ" που σημαίνει "διέλευση" και είναι η "μνημόσυνος" εορτή των Εβραίων που αναφέρεται στη "διέλευση του Ιαβέ" πάνω από την Αίγυπτο προς πάταξη των πρωτότοκων παιδιών των Αιγυπτίων, οι οποίοι κρατούσαν τους απογόνους του Ιωσήφ και των αδελφών του ως δούλους».

Ο συμβολισμός της Λαμπρής

Η φανερή και στη λαϊκή, εβραϊκή παράδοση, λυτρωτική διάσταση του Πάσχα παίρνει σαφή και ευδιάκριτα χαρακτηριστικά και στη δική μας παράδοση. Αλλωστε και η Λαμπρή, όπως και άλλες θρησκευτικές γιορτές στη χώρα μας εμπεριέχουν προχριστιανικούς συμβολισμούς, η έντονη χρήση των οποίων από την εκκλησία είναι ευθέως ανάλογη με την απαξίωση και απόρριψη των αρχαίων θρησκειών από αυτή. Φαινόμενο εξηγήσιμο ιστορικά και διαλεκτικά και βέβαια παγκόσμιο.

Η λέξη «Λαμπρή», λοιπόν, αντικαθιστά στη νεοελληνική, λαϊκή συνείδηση τη λέξη «Πάσχα», ταυτίζεται μαζί της σε ό,τι αφορά το εκκλησιαστικό τυπικό, αλλά η αρχαιοελληνική της καταγωγή, της προσδίδει παγανιστικά χαρακτηριστικά, που έχουν να κάνουν με τις γιορτές για την άνοιξη, την «ανάσταση» της φύσης και την εμψύχωση του ανθρώπου, με την ελπίδα που ξαναγεννιέται μαζί με τη φύση. Είναι δε τέτοια η ζωογόνα δύναμή της, που ο λαός μας θέλει και τους πεθαμένους να κλαίνε όταν σκέφτονται πως πλησιάζει αυτή η γιορτή και εκείνοι απουσιάζουν. Γι' αυτό και στα μοιρολόγια τους οι γυναίκες φροντίζουν να μην πάει τέτοιο μήνυμα στον κάτω κόσμο: «Μην πεις πως έρχεται Λαμπρή, πως έρχονται γιορτάδες...».

Ο συμβολικός χαρακτήρας της «Λαμπρής» πήρε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις την εποχή της τουρκοκρατίας, όταν η λυτρωτική της διάσταση δεν είχε μόνο μεταφυσικά στοιχεία, αλλά συνδεόταν άμεσα με τον πόθο για λευτεριά. Μάλιστα, αυτό τον πόθο ο λαός μας δεν τον αντάλλαζε με τίποτα. Χαρακτηριστικό είναι ένα δημοτικό τραγούδι, όπου μια Τουρκάλα χήρα ζητά από δύο Ελληνόπουλα να αλλαξοπιστήσουν και να χαρούν τον πλούτο της. Η απάντηση ήταν: «Κάλλιο γένε συ Ρωμιά/ να χαρείς τη Λαμπριά...».

Στο πέρασμα των αιώνων η λέξη έγινε τόσο φορτισμένη σημειολογικά, που χρησιμοποιήθηκε ακόμη και για ονοματοδοτήσεις (Λάμπρος, Λαμπρινή), οι «λαμπρογεννημένες» κοπέλες είναι ακόμη πιο όμορφες («όπου γεννήθη τη Λαμπρή κι έλαμψ' ο κόσμος όλος...»), η πιο γνωστή ευχή έγινε η φράση «να έχουν όσα φέρνει η μέρα η Λαμπρή», ενώ τα καλύτερα ρούχα για βόλτα ήταν τα «λαμπρογιορτερά». Και, βέβαια, «κάθε μέρα δεν είναι Λαμπρή» είναι η γνωστή φράση, που, από την ανάποδη, προσδιορίζει τη γιορτινή μοναδικότητα αυτής της μέρας.

Από τον Αδωνη στον Χριστό

Φυσικά το αρνάκι είναι αμιγώς ελληνικό σύμβολο και η ελληνική επαρχία «τσικνίζεται» τη Λαμπρή από τα σουβλισμένα αρνιά που ψήνονται στους λάκκους. Ελληνικά σύμβολα είναι και τα κεριά και τα πυροτεχνήματα. Βέβαια, από τον απλό στολισμό των κεριών με κορδέλες τις περασμένες δεκαετίες, σήμερα έχουμε φτάσει στο θλιβερό, όσο και επικίνδυνο φαινόμενο της χυδαίας και ολοκληρωτικής εμπορευματοποίησης ενός κατ' εξοχήν λαϊκού εθίμου. Τις προηγούμενες μέρες οι γονείς έγιναν μάρτυρες πληθώρας διαφημίσεων, οι οποίες «πλασάρουν» λαμπάδες μετά διαφόρων πλαστικών «υπερ-ηρώων» και άλλων «τεράτων» των πολυεθνικών παιχνιδοβιομηχανιών, σε σημείο η λαμπάδα να μην είναι παρά η αφορμή, το εθιμικό «περιτύλιγμα» για να μοσχοπουλήσουν τα προϊόντα τους. Ετσι, η καταστροφική επίδραση αυτών των παιχνιδιών στην παιδική ψυχολογία έρχεται να συναντήσει την πλήρη διαστρέβλωση της παράδοσης, αποκόπτοντας τις μικρές ηλικίες απ' ό,τι θετικό και χρήσιμο έχει να προσφέρει αυτή, δημιουργώντας παράλληλα νέα «κανάλια» ιδεολογικής χειραγώγησης και κατασκευής καταναλωτών.

Το ψωμί χρησιμοποιείται συμβολικά σε κάθε γιορτή. Το σημερινό τσουρέκι είναι μετεξέλιξη του Λαμπρόψωμου και της Λαμπροκουλούρας, τα οποία είναι επίσης «μαγικά», φέρνουν δύναμη στο σπίτι, πολύ περισσότερα όταν ευλογούνται. Συμβολικά είναι και τα διάφορα στολίσματα που κάνουν πάνω τους.

...................

Πηγές: Δημ. Σ. Λουκάτος: «Πασχαλινά και της Ανοιξης» (εκδόσεις «Φιλιππότη»).

https://www.rizospastis.gr/story.do?id=747800 

 

 

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ 1821 ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΗΤΑΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΝΕΥ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ... ΟΠΟΙΟΣ ΚΑΤΑΛΑΒΕ ΚΑΤΆΛΑΒΕ.

         

ΜΕΡΙΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΕΡΝΑΝΕ ΑΠΑΡΑΤΗΡΗΤΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΠΩΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΗΤΑΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ, ΟΧΙ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΗΤΑΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΝΕΥ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ... ΟΠΟΙΟΣ ΚΑΤΑΛΑΒΕ ΚΑΤΆΛΑΒΕ.

Η οργάνωση των Φιλορθοδόξων σχεδίαζε να συλλάβει τον Όθωνα την πρωτοχρονιά του 1840, κατά την διάρκεια της δοξολογίας, για να τον εξαναγκάσει είτε να ασπασθεί το ορθόδοξο δόγμα είτε να παραιτηθεί. Ακόμη και με δολοφονία του.

 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 1821

Σαν χθες, στις 27 Μαρτίου 1838 πριν από 183 έτη, ο Όθων αποδέχθηκε το αίτημα του αλήστου μνήμης Γεωργίου Γλαράκη (Γραμματέως επι των Εκκλησιαστικών, κλπ.), ώστε η 25η Μάρτιου 1821 να θεωρείται στο εξής ως "η ημερα έναρξης του υπερ της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού έθνους".

Στο σενάριο προστέθηκε και η γνωστη παραμυθολογία περί του δήθεν λαβαρου που υποτίθεται ύψωσε εκεινη την ημέρα ο Π.Π. Γερμανός στην Αγία Λαύρα.

Δυστυχώς όμως, δεν μπόρεσαν να ενημερώσουν και τον δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό, ο οποίος είχε ήδη αποβιώσει (απο το 1826) με αποτέλεσμα να μην προλάβει να γράψει απολύτως τίποτα σχετικό στα "απομνημονευματά" του τα οποία είχαν ήδη προ πολλού εκδοθεί (εκτός του ότι δεν βρισκόταν καν στο μοναστήρι εκείνη την ημέρα).

Υπενθυμίζεται ότι ο Γεώργιος Γλαράκης ήταν μια σκοτεινή μορφή και υψηλόβαθμο στέλεχος της "καταχθονίου Φιλορθοδόξου Εταιρείας" και του κόμματος των "ναπαίων", που ήταν τα απροκάλυπτα όργανα της ρωσικης θεοκρατίας, του αντι-Διαφωτισμού και του ανορθολογισμού στο τότε νεοσύστατο "Βασίλειον της Ελλάδος".

Η οργάνωση των Φιλορθοδόξων σχεδίαζε να συλλάβει τον Όθωνα την πρωτοχρονιά του 1840, κατά την διάρκεια της δοξολογίας, για να τον εξαναγκάσει είτε να ασπασθεί το ορθόδοξο δόγμα είτε να παραιτηθεί. Ακόμη και με δολοφονία του.

Στόχος πρώτης γραμμής των "φιλορθοδόξων ήταν η διοικητική επανασύνδεση της αυτοκέφαλης ελλαδικής εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η απομάκρυνση όλων των ξένων ιεραποστολών, η απαγόρευση της κυκλοφορίας των δημοσιευμάτων τους και κυρίως η επιβολή της αναγνώρισης του ορθοδόξου δόγματος ως επίσημη θρησκεία του κράτους από τον Όθωνα και τους διαδόχους του.

Μετα το πραξικόπημα των "φιλορθοδόξων" ο Γεώργιος Γλαράκης θα αναλάμβανε την θέσπιση κανόνων για την λειτουργία και την διακυβέρνηση του κράτους.

Η υπόθεση ήρθε στη δημοσιότητα μετα απο καταγγελία του Εμμανουήλ Παππά (απλή συνωνυμία με τον γνωστό αγωνιστη της Επανάστασης του 21).

Οι "φιλορθόδοξοι", που αργότερα υποστηρίξαν και την ανταρσία του δεισιδαιμονος αγύρτη Παπουλάκου στην Πελοπόννησο (που είχε μετονομάσει τη Λακωνία σε "Νέο Ισραήλ"), επεδιωξαν την παλινόρθωση του παλαιού καθεστώτος του κοτσαμπασιμού, της θεοκρατίας και της τοκογλυφίας, απλώς χωρις τους οθωμανούς πάνω απο τα κεφάλια τους, και εν πολλοίς τα κατάφεραν.

Πρώτη πράξη ήταν το λεγόμενο "Σύνταγμα" των Μακρυγιαννιστών (1843), στη συνέχεια (1848) οι ταραχές που έμειναν γνωστές ως "Μανούσεια" (η προσπάθεια να διώξουν τον Διαφωτιστη καθηγητη της Ιστοριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρο Μανούση) ώστε να ανοίξει ο δρόμος στους "Φαναριωτισκους" της "Ζαμπελιο-Παπαρρηγοπουλειου σχολής" (κατα την εφημεριδα "Αθηνά") και τέλος δικό τους "επίτευγμα" ήταν τα γεγονότα του 1862 που οδήγησαν στην έξωση του Όθωνος και στην αντικατάστασή του απο τον "βολικό" Γλυξμπουργκ Γεωργιο Α' που βαφτίστηκε ορθόδοξος ευθυς εξ αρχής.

 

 Yiannis Bantekas

 

ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ, ο εφευρέτης των γραμμάτων και των αριθμών

 

Το ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ παρουσιάζει την εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσης που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Παβίας Ιταλίας, όπου εφοίτησε ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός και το οποίο εόρταζε τα 1.200 χρόνια από την ίδρυσή του! 

Η εκδήλωση έγινε με την βοήθεια της Ελληνικής Κοινότητος Παβίας. Κεντρικός ομιλητής, ο Γιώργος Λεκάκης, με θέμα: ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ, ο εφευρέτης των γραμμάτων και των αριθμών 

 Στην εκδήλωση μίλησαν και οι: Fabio Gasti Πρόεδρος του CRiMTA (κέντρο σπουδών αρχαίου θεάτρου) και του Διοικητικού Συμβουλίου της Σχολής Φιλολογίας και Καθηγητής Λατινικής Φιλολογίας και Ιστορίας της Λατινικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου της Παβίας Anna Beltrametti Καθηγήτρια της Ελληνικής Λογοτεχνίας του τμήματος Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Παβίας Fabio Roscalla Διευθυντής του Κλασσικού Λυκείου UgoFoscolo GildaTentorio Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Παβίας Αschei Mara Ιταλική Ένωση Κλασσικού Πολιτισμού Προλογίζει-παρουσιάζει η Άννα Μαρία Γκουγκουλίτσα, αντιπρόεδρος Ελληνικής Κοινότητας Παβίας Μεταφράζει η Δήμητρα Φένδρου, μέλος της Ελληνικής Κοινότητας Παβίας 

 Η εκδήλωση έγινε στο Πανεπιστήμιο της Παβίας Ιταλίας στις 14.2.2025 ΜΟΝΤΑΖ: Θέμης Λεκάκης ΜΟΥΣΙΚΗ: Παναγιώτης Αποστολίδης ΑΡΧΕΙΟ: Γ. Λεκάκης c+p ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2025

Ελληνική Νομαρχία - Η προδοσία της Εκκλησιας

 

Η Ελληνική Νομαρχία εξεδόθη απο τον Ανώνυμο Ελληνα στην Ιταλία το 1806 και κυκλοφόρησε στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. - Αποτελει ισως το σπουδαιότερο μνημείο Πολιτικής Θεωρίας του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.- Στις σελίδες του, ο Ανωνυμος ελληνας πατριώτης, περιγράφει με λεπτομέρειες τον ΣΚΟΤΕΙΝΟ και ΠΡΟΔΟΤΙΚΟ ρόλο της Εκκλησίας εναντι του Γενους, καθιστώντας την ως την ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΗ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Ενα εργο που πρεπει να διαβαστει απο καθε Έλληνα για να αποκατασταθει η Αλήθεια που τόσο ενοχλει την Εκκλησία.

Ο Πρώτος Άνθρωπος στον Κόσμο

 

Πριν από 25 εκατομμύρια χρόνια, ένα νέο είδος εμφανίστηκε στη Γη: οι μεγάλοι πίθηκοι. Ανάμεσά τους, μια μοναδική γενεαλογία θα εξελισσόταν σταδιακά και θα γεννούσε το ανθρώπινο είδος. Αυτό το συναρπαστικό ντοκιμαντέρ παρακολουθεί το ταξίδι των προγόνων μας, από τα πρώτα τους εγχειρήματα στις κορυφές των δέντρων μέχρι την τελική κατάκτηση του κόσμου. Χρησιμοποιώντας τις πιο πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις, ταξιδεύουμε στο χρόνο, ακολουθώντας βασικές φιγούρες της εξέλιξης, όπως ο Πιερολαπήθηκος, ο Τουμάι και ο Χόμο Ερέκτους. Γινόμαστε μάρτυρες των πρωτοποριακών εφευρέσεων που διαμόρφωσαν την ανθρωπότητα: διποδισμός, εργαλεία, φωτιά, γλώσσα, συναισθήματα, ακόμη και η επίγνωση του θανάτου. Ανάμεσα στην επιβίωση, τη μετανάστευση και την προσαρμογή, αυτή η συναρπαστική ιστορία υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας - κλιματικές ανατροπές, αρπακτικά ζώα, ακόμη και οι πρώτες συγκρούσεις. Ο Homo sapiens, ο τελευταίος κληρονόμος αυτής της γενεαλογίας, θα γινόταν τελικά το κυρίαρχο είδος, διαμορφώνοντας τον κόσμο όπως τον ξέρουμε σήμερα.