Η νοηματική μετάλλαξη της λέξης δαίμων θυμίζει κάτι από τα λάφυρα των νικητών. Θυμίζει τους αρχαίους αριστοκράτες που κατέληξαν στις γαλέρες των νικητών Ρωμαίων. Θυμίζει αναρίθμητες περιπτώσεις που επιβεβαιώνουν ότι ο νικητής ποτέ δε σέβεται «τα ιερά και τα όσια» των ηττημένων.
Στην αρχαιότητα η λέξη Δαίμων ήταν,
ίσως, η πιο ευσεβής λέξη. Παράγεται από το ρήμα “δαίω” που σημαίνει
“μοιράζω στον καθένα την τύχη του”.
Αν και συνυπήρχε με τη λέξη Θεός,
εντούτοις, ο δαίμων αναφερόταν στην απρόσωπη και απροσδιόριστη δύναμη,
ενώ ο θεός στην ανθρωπόμορφη θεϊκή οντότητα. Η έννοια του δαίμονος
ισοδυναμούσε με την Μοίρα, την Ειμαρμένη.
Επίσης, στη λέξη “Δαίμονα” οι αρχαίοι απέδιδαν την έννοια του φύλακα αγγέλου «κατά φύλακα δαίμονα». Απ’ εδώ και η λέξη “ευδαιμονία”, η έντονη ευτυχία δηλαδή που προσδιόριζε τον έχοντα την εύνοια του Δαίμονος.
Όμως, με τη πάροδο του χρόνου και με την
καθιέρωση της τότε νέας θρησκείας δηλαδή του Χριστιανισμού, η λέξη που
δήλωνε τον αγνό θεό των Αρχαίων έπρεπε να αποκτήσει αρνητική σημασία και
από συνώνυμο του Θεού γίνεται συνώνυμο του Διαβόλου. Και λογικό είναι
αφού ήθελαν να αφανίσουν ότι ελληνικό προυπήρχε.
Ο καλός άγγελος γίνεται το κακό δαιμόνιο
και οι δαίμονες, πλέον, είναι τα κακά πνεύματα ο άγγελος του κακού, ο
έκπτωτος άγγελος που έχει ως αρχηγό του τον σατανά που στα εβραϊκά
σημαίνει “ο αντίπαλος”.
Έτσι, δημιουργήθηκαν οι λέξεις: δαιμόνιος, δαιμονισμένος, δαιμονόπληκτος, δαιμονιστής, δαιμονολατρία, πανδαιμόνιο κ. α. Με αυτή τη σημασία μεταφέρθηκε και στην Εσπερία:
– Ιταλiκά: demoniaco, demonomania, pandemonio.
– Γαλλικά: demon.
– Αγγλικά: daemon, daimon.
– Γερμανικά:Dämon
Φαίνεται ότι η λέξη δε επιβίωσε ούτε και
στην Ελληνική πόλη Ευδαίμων, στην Ερυθρά θάλασσα. Καθότι τον 10ο αιώνα
οι Ρωμαίοι μετονόμασαν την πόλη σε “Arabia Felix”, δηλαδή το λιμάνι Aden
στην Υεμένη.
Οι τελευταίες «εστίες αντίστασης» καταγράφονται στη λέξη: “Ευδαιμονία”, όπου ο δαίμων μεταφέρεται με την έννοια του θεού.
Αξίζει τέλος να κάνουμε κάποιες παραπομπές σε μερικούς αρχαίους πατέρες:
– O Ηράκλειτος είπε: “ήθος ανθρώπω δαίμων” (ο Δαίμων/θεός για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του)
– O Δημόκριτος: “είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία”
– O Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια: “η ευδαιμονία είναι κάποια ενέργεια με τους κανόνες της τέλειας αρετής”
– O Λυσίας στον επιτάφιο: «ο δαίμων ο την ημητέραν μοίραν ειληχώς απαραίτητος»,
– Και ο Ξενοφών στα απομνημονεύματα: «ως φαίη ο Σωκράτης το δαιμόνιον εαυτώ σημαίνειν»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου