Τετάρτη 3 Μαΐου 2017

ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ ΤΗΣ ΑΡΠΑΓΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 2η Στεφανιοδρομία

Φωτογραφία της Ελένη Μανιωράκη.

Την Κυριακή 30 Απριλίου ο σύλλογος Μαραθωνοδρόμων Κρήτης σε συνεργασία με τους Δήμους Γόρτυνος και Φαιστού αναβίωσαν τα ΕΛΛΩΤΙΑ.
Ήταν τα Ελλώτια μυστηριακή γιορτή που τελούνταν στην αρχαία Κρήτη προς τιμή της Ευρώπης Ελλωτίδος. Εκεί οι εορταστές περιέφεραν στεφάνι από μυρρίνη που είχε περίμετρο 20 πήχεων και έλεγαν ότι «εν αυτώ τα της Ευρώπης οστά κομίζεσθαι, ην εκάλουν Ελλωτίδα».
Στεφάνι με διάμετρo εννέα μέτρων περιέφεραν οι εορταστές επί αμάξης και κατά την προχθεσινή αναβίωση του δρώμενου, ενώ κάθε χωριό συμμετείχε με δικό του στεφάνι ομοίων διαστάσεων. Με κεράσματα και χειροκροτήματα υποδέχοντο σε κάθε χωριό τούς μαραθωνοδρόμους αλλά και το συμμετέχον πλήθος και στη συνέχεια συμμετείχαν κι οι ίδιοι στην πομπή.
Μια πομπή που ξεκίνησε, από το χωριό Πραιτώρια, μετέφερε το στεφάνι κατά μήκος της Μεσσαράς από τα χωριά Χάρακας, Στέρνες, Γκαγκάλες, αγίους Δέκα, Μοίρες και άλλα και περνώντας ανάμεσα από τα ιερά βουνά του Κόφινα και του Ψηλορείτη, ξαναζωντάνεψαν την αναβίωση του μύθου της Ευρώπης και την αναγέννηση της φύσης.Κατά το πέρασμα του θεϊκού στεφάνου από την Γόρτυνα ένιωθες μύθους να ζωντανεύουν, μύθους που ακόμη δεν ερμηνεύτηκαν, γιατί οι μύθοι είναι φορείς μεγάλων αληθειών που περιμένουν να αποκαλυφτούν. Σύμφωνα με την ελληνικά μυθολογία η Ευρώπη ήταν κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάεσσας ηγεμόνων της Φοινίκης. Μια μέρα πήγε στο λιβάδι κοντά στην παραλία να παίξει με τις φίλες της και να μαζέψει λουλούδια. Εκεί την συνάντησε ο Θεός Δίας ,ο οποίος μόλις την είδε τον χτύπησε ο έρωτας. Πήρε τότε την μορφή ταύρου και πλησιάζοντας έπαιζε μαζί της. Ήταν όμορφος και κατάλευκος με ωραία στριφογυριστά κέρατα και μάγεψε την μικρή Ευρώπη που τόλμησε να ανεβεί στην πάνω του. Μόλις έγινε αυτό ο Δίας –Ταύρος όρμησε προς τη θάλασσα και κολυμπούσε. Αυτή τρομοκρατημένη με το αριστερό κρατιόταν από το κέρατο για να μην πέσει και με το άλλο κρατούσε το πέπλο της που ανέμιζε στον αέρα. Η θάλασσα έμεινε ακύμαντη ενώ Έρωτες πετούσαν λίγο πάνω από την θάλασσα τραγουδώντας τον υμέναιον. Νηρηίδες ημίγυμνες, καβάλα στα δελφίνια πήγαιναν δίπλα- δίπλα από την κοπέλα χειροκροτώντας. Το γένος των Τριτώνων κι όποιο άλλο θαλάσσιο πλάσμα δεν προκαλεί φόβο στο μάτι χόρευαν. Το αποκορύφωμα δύο Τρίτωνες κουβαλούσαν την Αφροδίτη ξαπλωμένη σε ένα κοχύλι να ραίνει με όλων των ειδών τα άνθη την νύφη.
Όταν η νυφική πομπή έφθασε στην Κρήτη ο Ταύρος εξαφανίστηκε και δίπλα στην κόρη βρέθηκε μεγαλοπρεπής ο Δίας. Πήρε την Ευρώπη κατακόκκινη και με το βλέμμα χαμηλωμένο και την οδήγησε στο Δικταίον Άνδρο. Στην συνέχεια ξενάγησε την Ευρώπη σε όλην την Κρήτη και συνεβρέθησαν εκ νέου κάτω από τον πλάτανο στην περιοχή της Γόρτυνος που από τότε έμεινε αειθαλής.
Καρπός του έρωτα του Δία και της Ευρώπης ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας. Αργότερα, όταν ο Δίας την εγκατέλειψε και πήγε στον Όλυμπο, εκείνη πήρε για δεύτερο σύζυγο τον βασιλιά της Κρήτης, Αστέριο, ο οποίος υιοθέτησε τα παιδιά που είχε αποκτήσει από τον Δία. Μετά τον θάνατο του, τον θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας.
Το όνομα της Ευρώπης προέρχεται πιθανόν από το ευρύς + ώψ που σημαίνει αυτήν που έχει μεγάλα μάτια, που βλέπει μακριά, άρα κατέχει την γνώση. Αυτήν την γνώση ήρθε ο Δίας να σπείρει στην Κρήτη και στην συνέχεια να την διασκορπίσει σ’ όλην την Ευρώπη, που οφείλει το όνομά της στην Ευρώπη του Δία. Στο σημείο αυτό αισθάνεσαι ένα τσίμπημα να σου σουβλίζει την καρδιά.Ο φόβος για το τι περιμένει εμάς και την πατρίδα μας. Μέσα όμως από το φόβο νάτην ξεπετιέται η ελπίδα: Ίσως πλησιάζοντας τον χαμό να ζωντανέψουμε την θαμμένη πολιτιστική μας κληρονομιάς που έχουμε το προνόμιο να είναι όλη δική μας. Ναι αυτό είναι. Μπορούμε αναβιώνοντας δρώμενα ιερά αφανισμένα από το θρησκευτικό δρεπάνι να ενδυθούμε την πρώτη μας ύλη και να ξαναγίνουμε οι Έλληνες τού πριν. Κι η αρχή έγινε σήμερα με την αναβίωση του μύθου της αρπαγής της Ευρώπης.

Έσσεται Ήμαρ.
ΕΛΕΝΗ ΜΑΝΙΩΡΑΚΗ-ΖΩΙΔΑΚΗ
(δασκάλα)

Ελένη Μανιωράκη

Δεν υπάρχουν σχόλια: