Τα μνημόσυνα στην αρχαία Ελλάδα - Της Δέσποινας Τραμουντάνη

 
Τα μνημόσυνα είναι πανάρχαιο έθιμο. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως με δεήσεις, θυσίες και προσφορές ήταν δυνατόν να πετύχουν την συγγνώμη των Θεών για τα αμαρτήματα των νεκρών (Ιλιάδα Ι 497).Τελούσαν μνημόσυνο την 3η, την 9η και την 30ή από της ημέρας θανάτου, καλούμενο το τελευταίο "τριακάς" όπου γινόταν και νεκρόδειπνο, καθώς και κατά την επέτειο των γενεθλίων του αποθανόντος.Στο Άργος το πρώτο μνημόσυνο γινόταν υπέρ του νεκρού προς τιμή όμως του Απόλλωνα, το δε της 30ης προς τιμή του Ερμή. Γενικά σε όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο τελούνταν μνημόσυνα καλούμενα «Νεκύσια» με προσφορές οίνου, ελαίου, αρωμάτων και με θυσία κόκορα ή κότας, χρώματος όμως κατά κανόνα μαύρου.

Οι αρχαίοι μας πρόγονοι προσέφεραν στους νεκρούς την πανσπερμία ( τα κόλλυβα ή κόλυβα που ονομάστηκαν έτσι από την αρχαία Ελληνική λέξη κόλυβος, που αρχικά σήμαινε τον κόκκο των δημητριακών και μετέπειτα το πολύ μικρό νόμισμα ): ένα μείγμα σιταριού και άλλων καρπών. Σε ανασκαφές (στη Θεσσαλία) έχουν βρεθεί υπολείμματα σιταριού, ξηρών καρπών και ροδιού μέσα σε πανέρι.
Ομήρου Ιλιάς Ι 496 - 500
» Όμως, παιδί μου, μέρωσ' τα τ' ανήμερα σου σπλάχνα,
» δεν πρέπει σου άσπλαχνη καρδιά• τι κι' οι θεοί οι μεγάλοι
» λυγούν, κιάς έχουν πιο τιμή πιο δύναμη πιο αξία•
» κι' αφτούς με τα θυμιάματα και με σταλιές και τσίκνες
» και καλοπιάστρες προσεφκές τους μαλακώνει ο κόσμος .....

Δέσποινα Τραμουντάνη