Η λιτότητα που αντιμετώπισε η χώρα, το σκληρό πρόγραμμα, οι επιτηρήσεις, η ανεργία και οικονομική ύφεση είναι μόνο μερικές από τις συνέπειές του μνημονίου, που μπήκε στη ζωή μας στις 23 Απριλίου 2010, δια στόματος του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου. Στο λεξιλόγιό μας μπήκαν οικονομικοί όροι, ενώ τα μέτρα που έφερε ακούμπησαν όλα τα στρώματα της κοινωνίας (εκτός από τα πολύ υψηλά). Η πικρή αλήθεια είναι πως όλοι οι πολιτικοί το απαρνούνταν σαν τον διάβολο προεκλογικά και το υιοθετούσαν σαν σωτήρα μετεκλογικά.

Μνημόνιο σε γραφικό φόντο

Με μπλε σακάκι, μωβ γραβάτα και φόντο τα γαλανά νερά στο λιμάνι του Καστελόριζου ο Γιώργος Παπανδρέου κάνει ένα διάγγελμα που αναμένεται να γραφτεί με μελανά γράμματα στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας. Επικοινωνιολόγοι έκαναν λόγο για ένα «βαρυσήμαντο μήνυμα» που επιχειρήθηκε να «περάσει» πιο ήπια στον κόσμο, μέσα από ένα ευχάριστο τοπίο.  Ο ΓΑΠ, μιλούσε για περίπου 6 λεπτά, με τα καραβάκια πίσω του να πλέουν και τα πουλάκια να ακούγονται από το μικρόφωνο που ήταν στημένο μπροστά του. Με εκλεπτυσμένο τρόπο, ούτε λίγο ούτε πολύ μας έλεγε ότι επρόκειτο να μας βάλει στην πιο δύσκολη εποχή που πέρασε η χώρα από τη Μεταπολίτευση και μετά. Αυτό που ακολούθησε το γνωρίζουμε: πολιτικές και οικονομικές αναταράξεις, κυβερνήσεις τεχνοκρατών, λιτότητα και ασφυξία που μετά από χρόνια οδήγησαν σε άνοδο της ακροδεξιάς και για πρώτη φορά ανάδειξη ενός αριστερού κόμματος στην εξουσία. Ως «Οδύσσεια» περιέγραψε την κατάσταση των Ελλήνων το 2010 ο τότε Πρωθυπουργός, και σημείωσε ότι η Κυβέρνησή του «ήξερε το δρόμο για την Ιθάκη και είχε χαρτογραφήσει τα νερά». (Έτσι λογικά θα πρέπει να έλεγε και ο καπετάνιος του Τιτανικού στους επιβάτες).

Στις 19 Οκτωβρίου, ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου είχε ενημερώσει το EcoFin ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2009 θα έφτανε το 12,5%, αν και οι ομόλογοί του είχαν ενημερωθεί στις αρχές του μήνα για έλλειμμα 6%. Τελικά, μετά από πρόσθετες αναθεωρήσεις, το έλλειμμα κατέληξε στο 15,4% του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα της επίσκεψης του Γιώργου Παπανδρέου στο Καστελόριζο, (για θέματα περιφερειακής ανάπτυξης!) είχε κανονιστεί μια εβδομάδα πριν στις 16 Απριλίου. Ωστόσο, ήδη από το βράδυ της 22ας Απριλίου, έπειτα από συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου , αλλά και την ανακοίνωση της Eurostat ότι το έλλειμμα του 2009 θα άγγιζε δυσθεώρητα ύψη δεν ήθελε να αλλάξει το πρόγραμμά του με τίποτα, παρόλο που οι στενοί του συνεργάτες του επέμεναν. «Η ζωή δεν τελειώνει. Εμείς κάνουμε τη δουλειά μας» φέρεται να είπε και ξάφνιασε τους συνεργάτες του: «Το διάγγελμα θα γίνει από το Καστελόριζο» στις 23 Απριλίου. Οι περιπέτειες της
χώρας μόλις είχαν αρχίσει.

Τα φάγαμε όλοι μαζί

Λίγο αργότερα, η μυθική δήλωση του Θεόδωρου Πάγκαλου στη Βουλή, που τελούσε αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Παπανδρέου, θα μείνει στην ιστορία και θα ξεσηκώσει μήνη του λαού εναντίον του. Το «τα φάγαμε όλοι μαζί! Σας διορίσαμε», που είπε καθισμένος σε θέση άνεσης στη Βουλή, τον στιγμάτισε  και ο ίδιος έγραψε ακόμη και βιβλίο με αυτόν τον τίτλο. Δεν πήρε ποτέ πίσω τη δήλωση αυτή και υποστήριζε μέχρι τέλους πως στη σχέση πολιτικής πελατείας ο ψηφοφόρος με τον πολιτικό έχουν την ίδια ευθύνη.

Δεν είναι η ΔΕΗ για να εισπράττεις φόρους

Οι φόροι που επιβλήθηκαν στα χρόνια του μνημονίου συρρίκνωσαν την αγορά, κυρίως τους μικρομεσαίους και έφεραν εκατομμύρια λουκέτα σε όλη τη χώρα. Η μέθοδος είσπραξης ήταν μία και άμεση: σκληρή φορολογία που εισπράττεται γρήγορα και έμμεσοι φόροι. Ο σιγουρότερος δρόμος γι αυτό ήταν φυσικά η ΔΕΗ. Σε μια στιγμή ειλικρίνειας, λίγο πριν επιβληθεί το χαράτσι που μετά άλλαξε τρεις ονομασίες αλλά τελικά ποτέ δεν έφυγε από πάνω μας, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ως υπουργός Οικονομικών είχε παραδεχτεί πως η ΔΕΗ δεν είναι ο μοχλός για να εισπράττει το κράτος φόρους. Δεν πέρασε πολύς καιρός, για να αναθεωρήσει τα λεγόμενά του υποστηρίζοντας μάλιστα ότι το χαράτσι ήταν ένας δίκαιο μέτρο. Είχε πει: Έπρεπε να βρεθεί ένα μέτρο μεγάλο, άμεσο, αναλογικό και δίκαιο με την μικρότερη υφεσιακή επιβάρυνση. Οι απόψεις, λένε κάποιοι, γι αυτό υπάρχουν… για να τις αλλάζουμε.

Κάποιοι ψήφιζαν χωρίς να ξέρουν τι λέει

© Παρέχεται από: News247.gr
«Η δική μου δουλειά ήταν να οργανώσω την αστυνομία, όχι δεν διάβασα το μνημόνιο», είχε παραδεχτεί ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης στην πρωινή εκπομπή του ΣΚΑΪ. Ως υπουργός ανάπτυξης τον Ιανουάριο του 2012 στην Κυβέρνηση Παπαδήμου είπε ότι όσο βρισκόταν στην κυβέρνηση Παπανδρέου, ως Υπουργός Προστασίας του Πολίτη δεν μπήκε στον κόπο να διαβάσει το κείμενο που θα δέσμευε τη χώρα για τα επόμενα χρόνια. Ήταν από τα πράγματα που έμειναν ασυγχώρητα και ανεξίτηλα στη μνήμη μας γιατί καθρεφτίζουν την προχειρότητα με την οποία το πολιτικό σύστημα αντιμετώπιζε τις ανθρώπινες ζωές και τύχες που «κρέμονταν» από αυτά που ψήφιζαν στη Βουλή. 

Σαμαράς: Το μνημόνιο απέτυχε

Λίγο αργότερα, μετά την Κυβέρνηση Παπαδήμου και μετά από πολιτικές αναταράξεις και την Υπηρεσιακή Κυβέρνηση Πικραμμένου, τον Iούνιο του 2012 ανέλαβε η Κυβέρνηση Σαμαρά, που όμως δεν είχε αυτοδυναμία και έτσι αναγκάστηκε να βάλει στην κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ. Ο τότε Πρωθυπουργός, που ως αντιπολίτευση του Γιώργου Παπανδρέου είχε σηκώσει το αντιμνημονιακό λάβαρο έλεγε πως το μνημόνιο απέτυχε. Βέβαια ως Κυβέρνηση, οι απόψεις και πάλι… άλλαξαν. Κι έτσι οι Κυβερνήσεις άλλαζαν αλλά το μνημόνιο αποδείκνυε συνεχώς πως ήρθε για να μείνει.

Δόξα και τιμή οι απολύσεις

Τα επώδυνα μέτρα που περιλάμβαναν από απολύσεις μέχρι τραγικές μειώσεις συντάξεων έβρισκαν κάποιους από τους Υπουργούς της Κυβέρνησης Σαμαρά απολύτως σύμφωνους. Για παράδειγμα ο Άδωνις Γεωργιάδης είχε παραδεχτεί, με μία ατάκα που άφησε ιστορία, πως οι απολύσεις στο δημόσιο ήταν αναγκαίες, ότι θα τις έκανε μόνος του και πως δεν ήθελε να του πάρει τη δόξα ο Τόμσεν! Παρακάλεσε τους δημοσιογράφους στη συνέντευξη τύπου, να μην «χρεώνουν στην Τρόικα» τις απολύσεις που κατά τη γνώμη του ήταν απαραίτητες για τη συρρίκνωση του δημοσίου. Με το γνωστό του ύφος ο τότε Υπουργός είχε ξαφνιάσει τους πάντες. 

Τα έσκιζαν προεκλογικά, τα εφάρμοζαν μετεκλογικά

Λίγο πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 και τη νίκη του Αλέξη Τσίπρα με 36,34% όλοι είχαν γίνει αντιμνημονιακοί και πάλι. Πολλά υποσχόμενο το κόμμα του Αλέξη είχε σηκώσει αντιμνημονιακό μέτωπο μοιράζοντας υποσχέσεις πως θα τερματιστεί η λιτότητα και θα «οι αγορές θα χορεύουν στους ρυθμούς μας». Ο σημερινός Πρωθυπουργός είχε πει πως θα καταργούσε το μνημόνιο με ένα άρθρο και ένα νόμο στη Βουλή.
Ενώ από το Βελίδειο της Θεσσαλονίκης, όπου είχε παρουσιάσει το κοστολογημένο πρόγραμμα του κόμματός του (που το πόσο απείχε τελικά από την πραγματικότητα καλό είναι να το κρίνει ο καθένας) έλεγε ότι το πρώτο βράδυ της ανάληψης των καθηκόντων του το μνημόνιο θα είναι άκυρο.
Την ίδια στιγμή και ο Αντώνης Σαμαράς έλεγε πως κι εκείνος «σκίζει το μνημόνιο μέρα με την ημέρα, εβδομάδα την εβδομάδα». Οι πολιτικές κορώνες είχαν κορυφωθεί, όλοι αγωνίζονταν να δείξουν ότι θα φέρουν το λιγότερο επίπονο αποτέλεσμα για τον ελληνικό λαό, όμως τελικά τα μνημόνια και το πρόγραμμα είναι ακόμη εδώ.
Οι αναταράξεις συνεχίστηκαν και στη σημερινή Κυβέρνηση, η οποία αντιμετώπισε μεγάλο πρόβλημα συμβιβασμού στην πραγματικότητα που έδειχνε πως δεν υπήρχε άλλος δρόμος. Τα στελέχη που προεκλογικά είχαν τάξει επαναστάσεις βρίσκονταν αντιμέτωποι με τον κόσμο που άλλα περίμενε και άλλα έβλεπε. Οι δραματικές ώρες διαπραγματεύσεων με τον Υπουργό Οικονομικών κο Βαρουφάκη και η συνέχεια μέχρι το δημοψήφισμα του περσινού καλοκαιριού ήταν τα πιο κομβικά σημεία που έφεραν την Κυβέρνηση μπροστά στο δίλημμα του συμβιβασμού ή της παταγώδους αποτυχίας.

Δείτε τα βιντεο ντοκουμέντα: