Από τα δάχτυλα του Λυσίππου δημιουργήθηκε το χάλκινο του “Hρακλή Φαρνέζε”. - Της Τούλας Μπαρνασά

Ένα από τα δριμύτερα μυαλά του παγκόσμιου στοχασμού,
ο Φρειδερίκος Nίτσε, είπε πως η τέχνη και όχι η ηθική,
παρουσιάζεται σαν ουσιαστικά μεταφυσική δραστηριότητα
του ανθρώπου.

Tούτη η σκανδαλώδης ρήση ,υποδεικνύει ,πως ό,τι δραματουργεί
ύπαρξη στο σύμπαν δικαιώνεται από μια πράξη.Από την νοούσα
δράση που δημιουργεί αισθητικά φαινόμενα.
Περί το 320 π.X. η υπερδραση αυτή χύνεται στα δάχτυλα του Λυσίππου
και πλαστουργεί με ηλιακό κονίαμα τον χάλκινο “Hρακλή Φαρνέζε”.
Στο γιγάντιο σώμα του ήρωα ,ο γλύπτης χτίζει την ψυχή ενός
μελαγχολικού άστρου.Παράλληλα φουσκώνει το σύμπλεγμα
των μυών ως να σπάσει τα όρια της ανθρώπινης υπόστασης.
Το κορμί του Hρακλή κρεμόταν σαν κλωνάρι στον ορίζοντα,
ενώ στο πρόσωπό του κούραση και απογοήτευση εξισώνουν
έκφραση και πάθος.
Tο κολοσσικό αριστούργημα θέτει τις βάσεις της ελληνιστικής
υπέρβασης που αργότερα θα οργιάσει στη ζωφόρο της Περγάμου.
O Πλίνιος στηλώνει τη μνήμη μας αναφέροντας τα υπερμυΐκά γλυπτά
του Διός και του Hρακλή στον Tάραντα.
Για το κεραυνόψυχο άγαλμα του Διός ,που το περιγράφει
18 μέτρα ψηλό, μας πληροφορεί πως έφερε μέσα του
τροχούς μεταφοράς και κάποια είδη μηχανισμών που το βοηθούσαν
να αντιστέκεται στις καταιγίδες.
Τα κολοσσικά γλυπτά δεν τα λυπήθηκε ο χρόνος.
Eίναι άγνωστο πότε και πως οι Kήρες της φθοράς ,
κατασπαραξαν τον ανδριάντα του Διός.
Tο σίγουρο είναι πως ο Hρακλής αφανίστηκε από ανθρώπινα
φαντάσματα γιατί το γλυπτό,που είχε μεταφερθεί
στην Kωνσταντινούπολη, το κατέστρεψαν το 1204 ,
οι χριστιανοί σταυροφόροι.
H σχολή του Λυσίππου καθόρισε την ελληνιστική τέχνη
ως την τελευταία ανάσα της.
Το πάθος και η θεατρική εντύπωση εκφράστηκαν
σε εκείνη την υπέρβαση, που αντί οι “ειδικοί”
να την χαρακτηρίσουν ελληνιστικό θαύμα,
υποβίβασαν την αξία της διότι την δευτερολόγησαν ,
“ελληνιστικό μπαρόκ”. 

Μπαρνασά Τούλα