Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2022

ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΙΤΗΣ



Συνέχεια μας αφαιρούν τα προγονικά μας κτήματα.
Τώρα και το όνομα μας.
Μάθατε να μην σας νοιάζει τίποτα.
Μάθατε να αγωνίζεστε για μπούρδες.
Για κάποιο γκολ, κάποιο καλάθι...
Τώρα και για την πόρσε καγιέν του ιερέα...
Μοιάζει η ευπιστία σας να μην έχει όρια.
Αρκεί να είναι συγκινητικό το σενάριο....
Και τις Κυριακές υμνολογείτε τους προγόνους των Εβραίων.
Τον Αβραάμ που παραχώρησε την Σάρα στον Φαραώ, αποκρύπτοντας ότι είναι σύζυγος του.
Τον Ιακώβ που έκλεψε τα πρωτοτόκια από τον αδελφό του τον Ησαύ.
Τους δικούς σας προγόνους τους αναθεματίζετε κάποια Κυριακή του χρόνου.
Μετά τα χιλιετή αναθέματα λογικό είναι να μην νοιαστείτε που θα πάψετε να είστε οι αναθεματισμένοι Έλληνες...
Ραγιάδες Ρωμιοί δεν θα ξαναγίνετε ακόμη.
Προς το παρόν στουρνάρια Ελλαδίτες.
Και έχει ο θεός του Αβραάμ εκπλήξεις για το μέλλον του ποιμνίου.
Αχ Κολοκοτρώνη...
Αχ Θεέ μου Άγνωστε του θαυμαστού Σύμπαντος Δημιουργέ, γιατί να ζήσω αυτές τις τραγικές ημέρες των Ελλήνων;;;;
Απελθέτω το ποτήριον τούτο!
Αλλά όχι....
Γεννηθήτω το θέλημα σου...

 

Λιζα Νοελ

 

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Είμαστε ένας λαός χωρίς ταυτότητα. Με μια ιστορία που ο ίδιος τη νομίζει λαμπρή. Και απορεί, πώς και δεν πέφτουν οι ξένοι ξεροί μπροστά στο μεγαλείο της. Οι ξένοι όμως, σαν συλλογιούνται την ελληνική ιστορία, την αρχαία εννοώ, γιατί για τη νέα δεν έχουν ακούσει, και βάλουν απέναντι της εμάς τους νεοέλληνες, φέρνουν στο μυαλό τους άλλες παραστάσεις. Φέρνουν στο μυαλό τους κάποιους καμηλιέρηδες που περπατούν στο Καρνάκ και στη Γκίζα. Τι σχέση ημπορεί νά ‘χουν, συλλογιούνται, ετούτοι οι φελλάχοι του Μισιριού σήμερα με τους αρχαίους Φαραώ, και το βασιλικό ήθος των πυραμίδων τους;
Την ίδια σχέση βρίσκουν οι ξένοι στους σημερινούς έλληνες με τους αρχαίους. Οι θεωρίες των διάφορων Φαλμε-ράυερ έχουν περάσει στους φράγκους. Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι τους αποσβολώσαμε με τους ιστορικούς, τους γλωσσολόγους, και τους λαογράφους μας. Λάθος. Κρύβουμε το κεφάλι με το λιανό μας δάχτυλο. Και βέβαια. Πώς μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού ο μέγας γλωσσολόγος Γ. Χατζιδάκις έλεγε αυτά που έλεγε, -ορθά- κι από την άλλη έβριζε το Σολωμό μας αγράμματο, και τη γλώσσα του σκύβαλα και μαλλιαρά μαλλιά;
Σχέση με τους αρχαίους έλληνες έχουμε εμείς, λένε οι γάλλοι, οι εγγλέζοι και οι γερμανοί. Εμείς, που τους ανακαλύψαμε, τους αναστυλώσαμε, τους εξηγήσαμε. Για τους ευρωπαίους οι νεοέλληνες είμαστε μια δράκα ανθρώπων απρόσωπη, ανάμεσα σε βαλκανιλίκι, τουρκο-λογιά και αράπηδες. Είμαστε οι “ορτοντόξ”…
Με το ρούσικο τυπικό στη γραφή, με τους κουμπέδες και τους τρούλλους πάνω από τα σπίτια των χωριών μας, με ακτινογραφίες σωμάτων και σκουληκόμορφες φιγούρες αγίων στους τοίχους των εκκλησιών. Οι ευρωπαίοι βλέπουνε τους πολιτικούς μας να ψηφίζουν στη Βουλή να μπει το «ορθόδοξος» στην ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, κατά τη διαταγή των παπάδων, και κοιτάνε ανακατωμένοι και ναυτιάζοντας κατά το θεοκρατικό Ιράν και τους Αγιατολάχους. Τέτοιοι οι βουλευτές μας, ακόμη και της Αριστεράς. «Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλεπταί εκατάστρεψαν το έθνος». Έτσι γράφει ο Παπαδιαμάντης.
Θέλεις νά ‘χεις πιστή την εικόνα του νεοέλληνα; Λάβε το ράσο του γύπα και του κόρακα. Λάβε τις ασπιδωτές κοιλιές των ιερέων, το καλυμμαύκι Μακαρίου Β’ της Κύπρου. Και τα γένεια τα καλογερικά, που κρύβουν το πρόσωπο, καθώς άκοσμοι αγκαθεροί φράχτες τους αγρούς. Και τις κουκουλωμένες καλόγριες, την άλλη έκδοση του φερετζέ της τούρκισσας, και έχεις το νεοέλληνα φωτογραφία στον τοίχο. Απέναντι σε τούτη τη μελανή και γανιασμένη φοβέρα, φέρε την εικόνα του αρχαίου έλληνα, για να μετρήσεις τη διαφορά.
Φέρε τις μορφές των νέων σωμάτων, τις ευσταλείς και τις διακριτές. Να ανεβαίνουν από την Ολυμπία και τους Δελφούς, καθώς λευκοί αργυρόηχοι κρότοι κυμβάλων. Τους ωραίους χιτώνες τους χειριδωτούς, και τα λευκά ιμάτια τα πτυχωτά και τα ποδήρη. Τα πέδιλα από δέρματα μαροκινά, αρμοσμένα στις δυνατές φτέρνες.
Φέρε την εικόνα που μας αφήσανε οι γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας. Οι κοντυλογραμμένες, με τις λεπτές ζώνες, τον κυανό κεφαλόδεσμο, και το ζαρκαδένιο τόνο του κορμιού. Οι ελληνίδες του Αργούς και της Ιωνίας, οι λινές και οι φαινομηρίδες. Τρέχουνε στα όρη μαζί με την Αταλάντη. Και κοιμούνται στα κοιμητήρια σαν την Κόρη του Ευθυδίκου.
Όλες και όλοι στηριγμένοι χαρούμενα σε κάποια μαρμάρινη στήλη, σ’ ένα λιτό κιονόκρανο, σε μια κρήνη λευκή της Αγοράς. Με περίγυρα τους ωραίους γεωμετρημένους ναούς, αναπαμένους στο φως και στην αιθρία. Άνθρωποι, και θεοί, και αγάλματα ένα.
Όλα ετούτα, για να συγκρίνεις την παλαιή και τη νέα Ελλάδα, να τα βάλεις και να τα παραβάλεις. Και στήσε τον Φράγκο από δίπλα, να τα κοιτάει και να τα αποτιμά. Με το δίκιο του θά ‘χει να σου ειπεί: “άλλο πράμα η μέρα και το φως, και άλλο η νύχτα και οι μαύροι βρυκολάκοι”. Δε γίνεται να βάλεις στο ίδιο βάζο υάκινθους και βάτα.
 
Δ.Λιαντινης
 
 
 
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 


Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022

Η ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ 

 

 Ονοματοδοσία του βρέφους και περίοδος λοχείας κατά την προχριστιανική  περίοδο - Βίβλος και αρχαιοελληνική παράδοση - Γράφει ο Κόττης Κωνσταντίνος

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

Είναι εκδήλωση του ανθρώπινου πολιτισμού να τιμάται η γέννηση ενός νέου μέλους της οικογένειας .Η χαρά των γονέων συνδέεται πάντα με την ονοματοδοσία του νεογέννητου που συχνά γίνεται από τους γονείς του γαμπρού πριν από τη γέννηση του νεογνού για την διαιώνιση του γένους

Τα Αμφιδρόμια Στην Αρχαία Ελλάδα αυτή η γιορτή της ονοματοδοσίας εκαλείτο Αμφιδρόμια. Η Ορθόδοξη Εκκλησία το ονομάζει βάπτισμα , με το οποίον δίδεται από τον ανάδοχο(νονό) το όνομα. Ο νονός είχε καθιερωθεί στους  χρόνους που οι Έλληνες είχαν στερηθεί την ελευθερία τους  και  η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θέλησε να τους αλλάξει   την πατρώα   θρησκεία του Διός και να τους κάνει  Χριστιανούς. Τότε ο  ανάδοχος(νονός) έπαιζε το ρόλο του μάρτυρα για να ομολογήσει  ότι πράγματι  το παιδί βαπτίστηκε χριστιανός , αλλά και για να τον παρακολουθήσει στα επόμενα χρόνια να μην ξεφύγει από την χριστιανική του πίστη.

Κατάργηση της Πατρώας Θρησκείας τον 4ον αι. Η  Ελληνική θρησκεία και τα μυστήρια της   απαγορεύτηκαν αυστηρώς επί ποινή θανάτου τον 4ον αιώνα  και  αυτή   χαρακτηρίστηκε   ως «ειδωλολατρική». Εκτοτε κατόπιν διατάγματος  του  Ρωμαϊκού Κράτους άλλαξαν τα  ήθη και τα έθιμα που συνδέονταν με τη  λατρεία  και φυσικά και η ονοματοδοσία των νεογνών.

Από τα Αρχαιοελληνικά ονόματα στα Εβραικά Να αναφέρουμε ότι μετά την επιβολή του Χριστιανισμού ενοχοποιήθηκαν  οι πολλές χιλιάδες των Ελληνικών ονομάτων , τα οποία αντικατεστάθησαν από ονόματα Χριστιανών αγίων , οσίων , μαρτύρων και από ονόματα της Εβραϊκής Βίβλου. Ετσι στερηθήκαμε θαυμάσια και εύηχα ονόματα , τα οποία  έδιναν την  σημασία και  αξία στον φέροντα διότι ήταν ονόματα των   αρχαίων θεών μας,  μυθικών ηρώων , φιλοσόφων , στρατηγών , πολιτικών , εξερευνητών , εκπολιτιστών, πρωταθλητών - Ολυμπιονικών   κ.α Τώρα περιοριζόμαστε σε μια ντουζίνα κοινότατων ονομάτων , έτσι ώστε αν κανείς φωνάξει σε κάποιο καφενείο ένα όνομα μεγάλο  μέρος θα στρίψει το κεφάλι. Και δυστυχώς είναι τόση η πλύση εγκεφάλου που έχει υποστεί ο Έλληνας εδώ και 17 αιώνες ώστε ακόμη και σήμερον που επιτρέπεται η χρήση των αρχαίων ονομάτων ελάχιστοι τα δίδουν στα παιδιά τους. Αντίθετα,  μερικοί  ξένοι τα προτιμούν και τα φέρουν τιμητικά.

Την 5ην ή 7ην ημέρα από της γεννήσεως , ετελούντο τα Αμφιδρόμια. Επρεπε  πρώτα  να  καθαριστούν οι γυναίκες που συμμετείχαν στη γέννα καθώς και η μητέρα του νεογνού διότι εθεωρείτο ότι κατά τον τοκετό εκλύεται ενέργεια ιδιαζούσης φύσεως. Αυτός είναι ο λόγος που στα Ασκληπιεία απαγορεύονταν  οι τοκετοί, όπως άλλωστε και οι θάνατοι ασθενών . Τούτο ίσχυε και για την ιερά νήσο Δήλο όπου οι επίτοκοι διέμεναν στην παρακείμενη νησίδα Ρήνειαν.  Η ρύπνση  ίσχυε και για τα ποτάμια τα «μολυσμένα» όπως μαρτυρεί  ο μύθος  για τον ποταμό   «Λήμαξ»  της Φυγαλείας .  Ο ποταμός   έλαβε το όνομα του  από τον καθαρμόν της θεάς Ρέας  μετά την γέννηση του  Διός  . Κατά την παράδοσιν εκεί έριξαν τα  λήματα που χρησιμοποίησαν κατά τον τοκετό,  εξ ού και το όνομα του ποταμού Λήμαξ .

Τα ήθη και τα έθιμα παρέμειναν σχεδόν αναλλοίωτα στο χρόνο , εις πείσμα αυτών που λένε ότι αλλοιωθήκαμε. Τα παλαιότερα χρόνια θυμάμαι ότι  οι επίτοκοι στην επαρχία  γεννούσαν στο σπίτι με την βοήθεια της μαίας(κοινώς μαμής καλουμένης) Οι «λεχώνες» έπρεπε να μείνουν 45 ημέρες στο σπίτι πριν κυκλοφορήσουν στο δρόμο. Ασφαλώς είχαν καθιερώσει το όριο τούτο για να αποφύγουν τυχόν μόλυνση η μητέρας και το βρέφος

Ο πατέρας κρατών το βρέφος τρέχει τρεις φορές γύρω στην εστία  Τον ακολουθούν οι  συγγενείς  και φίλοι  τρέχοντες  περί την εστίαν του οίκου και μάλιστα κατά μιαν αναφοράν γυμνοί , ενώ κατ’ άλλους το νεογέννητο το περιέφεραν οι γυναίκες  Οι φίλοι  προσκόμιζαν  ως δώρα   εδέσματα τα οποία θα προσφέρονταν στο πολυτελές γεύμα των γενεθλίων το οποίον θα εδίδετο την 10ην ημέρα από της γεννήσεως του . Ιδιαίτερα μνημονεύοταν ο ι Σηπίες(σουπιές) και Πολύποδες (χταπόδια)

Την 10ην ημέρα οπότε δίδεται επισήμως το όνομα στο βρέφος ενώπιον συγγενών και φίλων. Οι τελετές αρχίζουν με θυσίαν και περί την εσπέραν παρατίθεται το δείπνον και ακολουθεί ολονύκτια διασκέδαση. Σχετική μαρτυία  δίνει ο κωμικός ποιητής Εφιππος(Αθηναίος370c-d)

«Έπειτα πως ούτε ένα στεφάνι δεν κρέμεται προ των θυρών , ούτε κνίσα(τσίκνα) δεν ερεθίζει της μύτης μας την άκρη. Και όμως Αμφιδρόμια είναι , εις τα οποία είναι έθιμον να ψήνωμεν φέτες τυρού από την Χερσόνησον. Να βράζωμεν λάχανο που λάμπει από έλαιον , να ψήνωμεν στήθη από αρνιά καλοθρεμμένα, να μαδάμε περιστέρια και κίχλες(τσίχλες) καθώς και σπίνους(σπουργίτια) να τσιμπάμε μαζί καλαμαράκια και σουπιές και να πίνωμεν πολλά γεμάτα  ποτήρια  κρασί»

Σε απόσπασμα ο Εύβουλος αναφέρεται στην δεκάτην ημέρα:

« Είεν , γυναίκες νυν όπως την νύχθ’ όλην εν τη δεκάτη του παιδιού χορεύσετε , θήσω δε νικητήριον τρεις ταινίες και μήλα πέντε και φιλήματα εννέα» Γράφει και το «Λεξικόν» της Σούδας για την ονοματοδοσία της «Δεκάτης» :

« έθος ήν παίδων γεννωμένων τοις Αθηναίοις αστοίς, τη ι’ (10ην ) των νυκτών από της γεννήσεως συγκαλείσθαι  τους προς πατρός και μητρός οικείους και τους εγγυτάττω φίλους, και παρόντων εκείνων τα τε ονόματα τοις παισί τίθεσθαι και καλλιερείσθαι(συσιάζειν) τοις Θεοίς έπειτα ευωχείσθαι τους συνεληλυθότας  και τούτό εστίν η δεκάτη»

Παρατηρούμε ότι το έθιμο και τότε και τώρα περιλαμβάνει

α/ τον καθαρμόν 2/ την περιφοράν του παιδιού(δηλαδή την καθιέρωση του στην οικογένεια και ευρύτερα στους οικείους ) 3/ την θυσίαν η οποία ήταν η θρησκευτική πλευρά των Αμφιδρομίων 4/ το δείπνον κσι υην διασκέδαση η οποία είναι η δημοσία πλευρά της τελετής

Περίπου αυτά εκτελούμε και σήμερον διότι υπάρχει διαρκής η συνέχεια του λαικού πολιτισμού της φυλής μας παρά τα όσα έχουν κατά καιρούς αβάσιμα γραφεί ότι δήθεν λόγω επιμιξίας είμαστε λιγότερο Ελληνες

Παρά τις απαγορεύσεις της χριστιανικής εκκλησίας ο λαός μας εμμένει στα πανάρχαια έθιμα του όπως

α/ Ο εορτασμός της Αποκριάς καθαρά Ελληνικό έθιμο

β/ Το κρέμασμα στεφανιών στα σπίτια την πρωτομαγιά

γ/ Ορισμένες λαϊκές δοξασίες όπως λ.χ  τα φυλακτά , η κατάκλιση  της νεόνυμφης μετά άρρενος αμφιθαλούς(που ζούσαν και οι δύο του γονείς) παιδιού., το κύλισμα η προστριβή ή η κάθιση της ατέκνου  επί λίθων π.χ επί μυλόπετρας για να τεκνοποιήσει(τούτο ανάγεται σε πολύ παλιά εποχή όταν ο Δευκαλίων και η Πείρα πέταγαν λίθους και γεννιούνταν άνθρωποι μετά τον ομώνυμο Κατακλυσμό) η συνήθεια και σήμερον των κοριτσιών να πίνουν αγιασμό για λόγους γονιμότητος , έθιμο που ανάγεται στην αρχαία Αθήνα όπου οι Ατθίδες ελάμβανον ύδωρ εκ της  πηγής «Κυλού πήρα» πλησίον του ιερού της Αφροδίτης , η λύση της κώμης των γυμαικών , η οποία δηλώνει την απελευθέρωση από δεσμεύσεις

δ/ Τα χτυπήματα με πράσινους κλάδους επί ανδρών, γυναικών και ζώων , γεγονός που συνδέεται με το αρχαίο έθιμο της Σπάρτης  όπου εμαστιγούντο οι έφηβοι προ του βωμού της Ορθίας Αρτέμιδος, ή της Αλέας της Αρκαδίας όπου εμαστιγόννταν οι γυναίκες  κατά΄την διονυσικακή εορτή των Σκιερείων. Κατά τα Δημήτρια οι γυναίκες αλληλο-χτυπιούνταν(έτιπτον αλλήλας) Αλλά και οι ιερείς του θεού Φαύνου των Ρωμαίων οι οποίοι κατά τα « Λουπερτάλεια» (15 Φεβρ) περιέτρεχον την πόλιν γυμνοί και χτυπούσαν τους ανθρώπους με λουρίδες δερμάτινες(τα februa)

Εκ των Ελλήνων πήραν το έθιμο και  ορισμένοι  λαοί της Ανατολής και συνηθίζουν το μαστίγωμα

Ο Νηπιοβαπτισμός

Κατά τους πρώτους αιώνες το βάπτισμα ελάμβανε χώραν εις ηλικίαν ώριμη κατόπιν κατηχήσεως τουλάχιστον επτά ημερών. Όταν όμως ο Χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία της Ρωμαικής αυτοκρατορίας η οποία καθιερώθηκε από τον 4ον αιώνα η βάπτιση ετελείτο στο έβδομο έτος της ηλικίας από τη γέννηση του παιδιού. Από της εποχής του Λέοντος του Σοφού η βάπτιση καθιερώθηκε δια της 17ης Νεαράς την τεσσαρακοστήν από της γεννήσεως ή και την ογδόην όπως συνηθιζόταν στην Ανατολική Θράκη. Επειδή η Χριστιανική θρησκεία πρεσβεύη ότι το αβάπτιστο φέρει το «προπατορικό αμάρτημα» και άρα χρειάζεται ο καθαρμός του.  Το έργο αναλαμβάνει ο ανάδοχος(νονός) ο οποίος δίδει  την ομολογίαν πίστεως αντί του βρέφους και την «αποταγήν» του σατανά.(εκφωνεί τρις το αποτάσσω)

Τα αβάπτιστα εθεωρούντο μολυσμένα Να σημειωθεί ότι

σε άλλες εποχές όταν το παιδί πέθαινε αβάπτιστο το ενταφίαζαν χωρίς παπά και κωδωνοκρουσίες σιωπηλά  έξω από το νεκροταφείο . Το έθιμο των λαμπάδων μας παραπέμπει στις λαμπαδηφορίες των Αρχαίων Ελλήνων . Στα όρια της ηθικής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκεται ο νηπιοβαπτισμός  διότι το βρέφος δεν είναι σε θέση να εκφράσει τη βούληση του αν  επιθυμεί  να γίνει χριστιανός ή  όχι.

Η παραδοσιακή λατρεία της Ειλειθύιας προστάτιδας των νεογνών και των τοκετών ετέθη εκτός νόμου  και αντικατεστάθη από τον Αγιο Ελευθέριον του οποίου το όνομα συνδέθηκε με  την «ελευθέρωση»  κατά τον τοκετό και από τον Αγιο Στυλιανό να «στηλώνει» την γένναν

Τότε η  Θεά Εστία   προστάτις των οικιών . Οι αρχαίοι πρόγονοι μας το σπίτι το θεωρούσαν ιερό . Μέσα σ΄ αυτό είχαν βάλει  προστάτιδα  της οικιακής ζωής και της οικογένειας, την θεά  Εστία. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη κόρη της Ρέας και του Κρόνου και αδελφή του Δία.  Η Εστία   έπαιρνε  την πρώτη προσφορά σε κάθε θυσία που λάμβανε χώρα στην οικία. Έμεινε παρθένα για να αλληγορεί την οικία που πρέπει να παραμένει αμόλυντη και ενάρετη . Αυτή φρόντιζε ώστε ο οίκος να είναι φιλόξενος , ευχάριστος , φιλικός , τα μέλη της οικογένειας   ενωμένα, μονοιασμένα και αδελφωμένα .   Η Εστία παρότι ήταν θεά δεν είχε   δημόσια λατρεία   , διότι ναός της ήταν το κάθε σπίτι που υποχρεωτικά διέθετε την εστία του(το παλαιό παραγώνι ήταν ο βωμός της)

Τώρα οι αρπακτικές Τράπεζες και τα τοκογλυφικά funds αρπάζουν τα σπίτια  Τώρα φυσικά όλα άλλαξαν. Το ρόλο της Εστίας παίζουν οι ληστρικές  Τράπεζες και τα   τοκογλυφικά  funds  . Οι    ανθελληνικοί κλεπτονόμοι  με την μέθοδο  του  ληστρικού  δανεισμού κατόρθωσαν να  βάλουν στο χέρι 500.000 διαμερίσματα και οικίες  λόγω ανεξόφλητων δανείων, μετά την επιβολή των ξενόφερτων Μνημονιακών μέτρων,  Οι Τράπεζες  για να τα ξεφορτωθούν    προτίμησαν να τα παραδώσουν με εξευτελιστικές τιμές στα ξένα αρπακτικά  funds,   παρά  να τα δώσουν με τους ίδιους ή και ευνοϊκότερους  για τις τράπεζες στους ιδιόκτητες τους . Και ο διακανονισμός που είχε γίνει τινάζεται στον αέρα μετά την αύξηση των επιτοκίων των τραπεζών προς συγκράτηση του πληθωρισμού.. Λένε ότι οι ίδιοι τα  καρπώθηκαν . Αυτός είναι ο σύγχρονος πολιτισμός μας(23/11/22)

ΤΕΛΟΣ

Αμφικτύων

*Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε. α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης

Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

amphiktyon@gmail.com

http://amphiktyon.blogspot.com/

http://amphiktyon.org

Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2022

Ο ΓΑΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

 Ο γάμος στην Αρχαία Ελλάδα | iEllada.gr 


Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

Ο θεσμός του γάμου  έχαιρε μεγάλης περιωπής στους αρχαίους προγόνους μας . Τούτο δείχνουν τα έργα των Κλασικών , οι οποίοι συνέδεσαν την ευδαιμονίαν  του ζεύγους  με ένα  αρμονικό  γάμο .

Η σημασία του γάμου στους αρχαίους Ελληνες  Ο  γάμος  ήταν ο θεσμός ο οποίος στηρίζει την οικογένεια και μέσω αυτής την κοινωνία. Ο Ξενοφών στον «Οικονομικό» εκθειάζει την σοφία της καθιερώσεως του γάμου , η οποία ας σημειωθεί είναι « Ελληνική εφεύρεση» διότι  η  αξία του γάμου είναι  η τεκνοποίηση. Ο Αριστοτέλης επίσης  ( Πολιτικά 7 16) στηρίζει στην ιερότητα του γάμου την ευδαιμονία της Πολιτείας.

Οι Αγαμοι είχαν περιορισμένα δικαιώματα  Ο Λυκούργος   όρισε ότι οι έγγαμοι μόνο δύνανται να προΐστανται των κοινών , ενώ οι άγαμοι πρέπει να στερούνται του προνομίου τούτου. Ο δεσμός μεταξύ των συζύγων ήταν ισχυρότατος και αυτό το βλέπουμε στον Αχιλλέα ο οποίος συγκλόνισε την εκστρατεία στην Τροία επειδή του πήρε ο Αγαμέμνων την Βρισηίδα , μια  αιχμάλωτη κόρη, την οποίαν δεν δέχθηκε να απαρνηθεί για να νυμφευθεί την κόρη του  αρχιστρατήγου Αγαμέμνονα (Ιλ. Ι 341) και βασιλιά των Μυκηνών

Την συζυγική αγάπη αποθεώνει ο Ευριπίδης εις την «Ακλκηστιν» , όπου η ομώνυμη ηρωίδα  δέχεται να αποθάνει  προκειμένου να καταστεί ο σύζυγος της Άδμητος , αθάνατος. Αλλά και Όμηρος στην «Οδύσσεια» στο πρόσωπο της Πηνελόπης η οποία παραμένει πιστή εν μέσω των μνηστήρων  επί 10ετία μέχρι την επιστροφή του Οδυσσέα

Δύο ήταν οι σκοποί του γάμου , στους αρχαίους Έλληνες: α/ Η  ευτυχής  συμβίωση και β/ η  τεκνοποίηση. Εθεωρείτο ευλογία να  προσφέρει  όλη την αγάπη του στην ανατροφή των τέκνων και όταν γεράσει αυτά να του ανταποδώσουν την αγάπη  και να τον γηροκομήσουν. Η αμφίπλευρη αγάπη των γονέων προς τα παιδιά και αντιστρόφως των παιδιών προς τους γονείς έχει υμνηθεί και  ας θυμηθούμε την Αντιγόνη η οποία συνοδεύει τον τυφλό εξόριστο Οιδίποδα στην χαλεπή εξορία του.

Γάμοι μεταξύ συγγενών δεν γίνονταν, ούτε φυσικά μεταξύ του ιδίου φύλου Γενικά υπήρχε η τάση να αποφεύγονται ανόμοιοι γάμοι όσον αφορά στον πλούτο και στην καταγωγή, διότι είχαν διαπιστώσει ότι κατέληγαν σε διάλυση όταν παρήρχετο ο έρωτας.

Το καλό όνομα της οικογένειας  Επίσης θεωρείτο σημαντικό να έχει καλή υπόληψη το γένος του γαμπρού και της νύφης.  Το έθιμο     είχε καθιερωθεί  και στον  Στρατό μας και ίσχυε ως την Μεταπολίτευση, διότι ορισμένοι αξιωματικοί παντρεύονταν ακόμη και κακόφημες γυναίκες   και τις έφερναν στις λέσχες    Επομένως  ο αξιωματικός  έπρεπε να πάρει άδεια για να νυμφευθεί και προς τούτο έπρεπε να δηλώσει τα στοιχεία της νύμφης προκειμένου να γίνει έρευνα για    το ποιόν  της νύφης  και του οικογενειακού της περιβάλλοντος  . Τούτο   παρερμηνεύθηκε  κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και αντί για το ποιόν εξέταζαν τα κοινωνικά φρονήματα της οικογένειας και της νύμφης.

Και διηγώντας τα να κλαίς Ο γράφων είναι παθών διότι η μέλλουσα σύζυγος μου ήταν από δημοκρατική οικογένεια και τότε το να είσαι δημοκρατικός εκλαμβάνετο από τους ακροδεξιούς  της εποχής ως κομμουνιστής. Και ενώ η Ασφάλεια μου έδωσε τη σχετική  Βεβαίωση κοινωνικών φρονημάτων της συζύγου,  κάποιος σπιούνος συνάδελφος του οποίου η μητέρα υπηρετούσε στην ΚΥΠ και ήτο γειτόνισσα της συζύγου μου επενέβαινε και έβαζε εμπόδια στην αρμόδια υπηρεσία του ΓΕΣ για την έκδοση αδείας νυμφεύσεως μου, αλλά και ο ίδιος μου έκανε    νύξη αποφυγής . Έτσι αδυνατούσα να  ορίσω ημερομηνία του γάμου . Μετά και τη δεύτερη Βεβαίωση από την Ασφάλεια Αθηνών ότι η σύζυγος και η οικογένεια της είναι «υγιών κοινωνικών φρονημάτων» μου εδόθη η σχετική άδεια   και την επομένη χωρίς προσκλήσεις με την παρουσία δύο καλών συναδέλφων τέλεσα το γάμο μου. Και να σκεφθείτε ότι η σύζυγος μου εργάζετο στον ΟΤΕ στον μεταλλάκτη των εξωτερικών κλήσεων λίαν εμπιστευτικό τμήμα και η αδελφή της ήτο επίσης παντρεμένη με  Λοχαγό )  Μετά την μεταπολίτευση καταργήθηκε η αναχρονιστική διάταξη περί μνηστείας Αξιωματικών)

Καθρέφτης της νύμφης  η μητέρα Όσον αφορά τη νύφη  στην αρχαία Ελλάδα  το πρότυπο και ο καθρέφτης ήταν η μητέρα .

Μικρός παντρέψου  Οι νέοι παντρεύονταν στην ήβη . Τα κορίτσια το 15ον έτος της ηλικίας των οπότε είχαν ολοκληρώσει τον κύκλο της ωρίμανσης και τα αγόρια το 18ον . Όμως ο Πλάτων ως ιδανική ηλικία για τις γυναίκες θέτει το 20ον και για τους άνδρες το 30ον΄ έτος αντιστοίχως. Η   γνωριμία συνήθως γινόταν σε θρησκευτικές εορτές  και ο νέος ζητούσε την χείρα της αγαπημένης του από τους γονείς  της νύφης , αφού πρώτον είχε και την σύμφωνη γνώμη των γονέων του.

Η Ανατροφή των  Τέκνων

Κάθε περιοχή είχε τους δικούς της κανόνες , άλλους η Σπάρτη και άλλους η Αθήνα και οι λοιπές πόλεις-κράτη .Τα αγόρια πήγαιναν στο σχολείο και έπαιρναν την παιδεία της κάθε πόλεως .Ο κυριότερος σκοπός του σχολείου ήτανα/  να τους κάνει ενάρετους πολίτες και β/να τους κάνει άξιους μαχητές για την προστασία της πόλης τους

Η  Ελληνίδα  γυναίκα η πρώτη βιοτέχνης  Τα κορίτσια έμεναν στην οικία και εμάθαιναν  την ανατροφή των τέκνων τους  και την διαχείριση του οίκου τους . Προς τούτο  μάθαινε την υφαντική(εριουργία), το κέντημα, την μαγειρική , την υδροφορία,το άλεσμα κριθής ή σίτου και γενικώς την λειτουργία και διαχείριση της οικιακής οικονομίας.

Η οικία η πρώτη βιοτεχνική μονάδα  Εκείνη την εποχή ήτο μια μικρή  «βιοτεχνική μονάδα» με πολλαπλές  και σύνθετες  λειτουργίες . Τούτο το πρόλαβε και ο γράφων στο προπολεμικό χωριό . Το κάθε σπίτι  ήταν μια παραγωγική μονάδα   της παραγωγής και του μαγειρέματος της  τροφής, της ενδύσεως, της ενέργειας , της ύδρευσης, της οινοποιίας, αρτοποιίας, της ζαχαροπλαστικής   κ.ο.κ.   Οι ευγενείς παρθένες  της Παλλάδας ύφαιναν ανά τετραετίαν  το πέπλο της Εργάνης Αθηνάς για την εορτή των Παναθηναίων. Διότι η   θεά  ήταν προστάτης της Υφαντικής , Στη Σπάρτη ύφαιναν τον πέπλον της Ήρας και στην Ολυμπία του Απόλλωνα. Πέραν των ανωτέρω  μαθήσεων , διδάσκονταν ανάγνωση και αριθμητική , μουσική  , χορό , σωματική αγωγή  και την διοργάνωση των εορτών και την συμμετοχή τους ως πρωταγωνίστριες ,   στα Παναθήναια, Βουφόνια, Ανθεστήρια, Αρρηφόρια, Θεσμοφόρια  και τις Αττικές εορτές του φθινοπώρου και του χειμώνος (Πυανέψια, Αλώα, Μικρά Διονύσια)

Η Ελευθερία των Σπαρτιατισσών Οι Σπαρτιάτισσες είχαν μεγάλη ελευθερία εξόδου από την οικία στους δρόμους, στις παλαίστρες με ξέσκεπους μηρούς και τους υμένες να αερίζουν και να αποκαλύπτουν το γυμνασμένο τους σώμα γυμνάζονταν μαζί με τα αγόρια .

Οι μητέρες που έφτιαξαν τα παιδιά ενός ανώτερου πολιτισμού  Αυτές οι μητέρες και το σύστημα παιδείας  έβγαλαν τους μεγάλους φιλοσόφους, τους γίγαντες ήρωες , τους τολμηρούς αργοναύτες , τους βαθυστόχαστους φυσικούς και τεχνικούς , τους Ολυμπιονίκες ,τους μεγάλους πολιτικούς, και τους ενάρετους πολίτες με το γνώθι σαυτόν , το μέτρον και το μηδέν άγαν  και αυτά τα παιδιά τους  έφτιαξαν το δημοκρατικό  πολίτευμα που όμοιο του ακόμη δεν μπόρεσε η ανθρωπότητα να  φτιάξει

Ο Αρραβώνας

Ο Γάμος νομική πράξη. Ο Αρραβώνας  εκαλείτο « εγγύηση» και συντάσσετο από τους γονείς γραπτώς . Ο γάμος για τους Έλληνες ήταν νομική πράξη και όχι θρησκευτική ή πολιτική,  όπως συμβαίνει σήμερον .Κατά την εγγύηση ορίζετο τα της προικός της γυναίκας , της «φερνής» (Εξ αυτού προήλθε το σωζόμενο  μέχρι σήμερον  «πολύφερνη νύφη» ) Το έθιμο της προίκας Κατά την εποχή του Ομήρου οι άνδρες προσέφεραν δώρα στις γυναίκες , η προίκα της γυναίκας είναι μεταγενέστερο έθιμο.(  Ιάπωνες φίλοι μου έλεγαν ότι παλαιότερον οι νεαρές Γιαπωνέζες  έπαιρναν   διαπαιδαγώγηση  παρόμοια προς τις  αρχαίες Ελληνίδες. Η γυναίκα βγήκε από το σπίτι σαν συνέπεια του Α’ Π.Π διότι οι άνδρες πήγαν στον πόλεμο και οι γυναίκες επάνδρωσαν τα εργοστάσια για την παραγωγή πολεμικών υλικών-εξοπλισμών.

Το υπόδειγμα των γκεισών από την Αρχαία Ελλάδα Κοπέλες των αριστοκρατικών τάξεων  γίνονταν «γκέισες» με ιδιαίτερη καλλιέργεια,  κοινωνική  μόρφωση, εκμάθηση χορού , ασμάτων , μουσικής ,καλών τρόπων συμπεριφοράς ,ώστε να είναι ευχάριστες σύντροφοι στον άνδρα. Ακόμη υπάρχουν «γκέισες» σαν  φολκλορικό θέαμα  σε ορισμένα  παραδοσιακή μπαρ του Τόκιο  )

Η Τελετή του Γάμου

(τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου) και μάλιστα τη νύχτα της Πανσελήνου.

Το  «προγάμειο»  γλέντι  Προηγείτο η «προγάμεια» των γάμων εορτή κατά την οποίαν θυσίαζαν σε έναν ή περισσότερους  γαμήλιους θεούς (Δία, Ηρα, Αρτεμιν, αλλά και Εκάτην, Γεννετυλλίς , Ειλείθυια , Υμένεος , Πρίαπος  και Λεύκιππος) Εκ των πολλών θεών προστατών της μητρότητος και των νεογνών καταφαίνεται η μεγάλη σημασία που έδιναν οι πρόγονοι μας στην διατήρηση της δημογραφική τους ισορροπίας και ανανέωσης των γενεών

Το Νυμφικό Λουτρό. Μερικές ημέρες προ του γάμου ετελείτο το νυμφικό λουτρό, κατά το οποίον η νύμφη ελούετο από ύδωρ που λαμβάνετο από ορισμένη κρήνη ή ποταμό. Το νερό μεταφέρετο από νέον αμφιθαλή(με αμφοτέρους τους γονείς ζώντες)  Στην εορτή προς την πηγή και  κατά την επιστροφή   μετείχαν παίδες  που έπαιζαν  αυλούς . Προπορεύετο  ο φέρων τη  λουτροφόρο και ακολουθούσαν   νεάνιδες  παρθένες ,οι οποίες περιστοιχιζαν την στολισμένη νύφη .Στην Αθήνα το Ύδωρ  ελαμβάνετο εκ της Εννεακρούνου ή Καλλιρρόης κρήνης(Θουκυδίδης. 15) (Την Καλλιρρόη σε κάποια εποχή την καταστρέψαμε, όπως καταστρέψαμε και τον Κηφισό και τον Ιλισό και άλλα ποτάμια και ρέματα της Αττικής- και  όχι μόνον-  και τώρα παραπονιόμαστε  και ζητάμε και ευθύνες γιατί έχουμε πλημύρες. Βέβαια αν ήθελε η Πολιτεία δεν θα είχαμε απώλειες ζωών  )

Από την οικία της έπαιρνε όχι από την εκκλησία Ο νυμφίος παρελάμβανε τη νύφη από την πατρική οικία  και την οδηγούσε στην οικία του επί αμάξης συρομένης από βόδια ή μουλάρια. Άλλοτε οδηγείτο η νύφη πεζή και την δέχονταν στο πατρικό σπίτι του γαμπρού η πεθερά και οι συγγενείς με κλάδους ελιάς και δάφνης. Σε περίπτωση δεύτερου γάμου δεν εδικαιούτο να την παραλάβει ο νυμφίος εκ της οικίας της και αν’ αυτού την παραλάμβανε  κάποιος φίλος ο λεγόμενος «νυμφαγωγός». Οι νυμφευόμενοι έφεραν στέφανο από  κλάδο ελαίας (γαμήλιος στέφος)  όπως και οι συμμετέχοντες στο γάμο. Η νύμφη διεκρίνετο από την πλούσια εσθήτα , τα περιδέραια και τα κοσμήματα με πολύτομους λίθους  .Άλλοτε περιέρχονταν την πόλη και ο κόσμος έβγαινε στα παράθυρα και τραγουδούσαν και χόρευαν στο δρόμο για το γαμήλιο  γεγονός . Εντός της οικίας του γαμπρού παρετίθετο το δείπνον η λεγόμενη «γαμική θοίνη» στο οποίον συμμετείχαν πολύς κόσμος για να επιβεβαιώσουν το γεγονός.

Την επομένην πρωίαν δίδονταν τα δώρα στους νεονύμφους από συγγενείς και φίλους. Την  3η  ημέρα ο γαμπρός με τη νύφη εκαλούντο στο σπίτι του πεθερού με τη συνοδεία αυλών και κοριτσιών «κανηφόρων» επειδή  έφεραν τα κάνιστρα επί της κεφαλής γεμάτα με «λεκανίδας» δηλαδή μικρά  αγγεία με διάφορα αντικείμενα

Την  4η  ημέρα του γάμου ετελούντο τα οπτήρια ή ανακαλυπτήρια της νύμφης, η οποία   απέβαλε τον νυφμικόν πέπλον και απεκαλύπτετο και πάλι δεχόταν δώρα.

Έχουμε σχεδόν τα ίδια Ηθη-Εθιμα.Εκ των ανωτέρω  διαπιστώνουμε  την διατήρηση των ηθών και εθίμων των προγόνων μας , τα οποία είχαν μεταδοθεί σε όλο το γνωστό τότε  κόσμο  μέσω των πληρωμάτων των  ποντοπόρων πλοίων τους από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια . Όποια πτυχή του πολιτισμού κι’ αν εξετάσουμε διαπιστώνουμε αβίαστα ότι ό,τιδήποτε  υπάρχει στον κόσμο εκείνοι το ανακάλυψαν και το διέδωσαν μέσω του πολιτισμού τους ή δια των εκστρατειών  στις διάφορες χώρες  . Αυτό είναι το εμπόδιο που ακόμη δεν έχει  για «ευνόητους»  λόγους ξεπεραστεί  για την  ανάληψη  παγκόσμιας  μελέτης προκειμένου να καθοριστεί η  χώρα  ή ο  χώρος όπου γεννήθηκε ο πρώτος πολιτισμός  του ανθρώπου. Ετσι  να φανεί ποιοι ήταν οι πρώτοι δημιουργοί του και οι φορείς του στις διάφορες χώρες.

Ηττοπαθείς και φοβισμένοι να προβάλλουμε τον πολιτισμός μας

Αυτό φυσικά το μαρτυρούν τα διάφορα αιγαιατικά- πελασγικά αρχέτυπα σύμβολα που κοσμούν τα παγκόσμια μουσεία (τετρακτύς(σβάστικα) τρίαινα, μέδουσα, μαίανδρος , κίονες κ.α)    Ο εμπλουτισμός όλων των γλωσσών με Ελληνικές λέξεις και όρους  , οι ιστορικές και προϊστορικές μαρτυρίες, οι αστρονομικές μετρήσεις των Ορφικών που ανάγονται σε προϊστορικά χρόνια , δείχνουν ότι οι Έλληνες πρώτοι ανακάλυψαν την Αστρονομία για τους πλόες  των πλοίων των, την Γεωγραφία και έδωσαν τα πρώτα ονόματα , την ανακάλυψη της Ιατρικής  η οποία θεωρείται η πρώτη επιστήμη στον κόσμο λόγω της σπουδαιότητος της στον άνθρωπο, η ανακάλυψη των  Μαθηματικών(Πυθαγόρας) και της πρώτης λογικής προτάσεως με το Πυθαγόρειο θεώρημα, της Φιλοσοφίας(Σωκράτης κ.α)  ,της Φυσικής (Λεύκιππος, Ηράκλειτος, Θαλής κ.α) των Καλών Τεχνών Ικτίνος , Φειδίας κ.α (γλυπτικής, ζωγραφικής, χαρακτικής, νομισματικής κοκ) του πρώτου Υπολογιστή (υπολογιστής Αντικύθηρων)  των θεμελίων όλων των    Επιστημών (Αριστοτέλης, Πλάτων κ.α) των αρχών της Μηχανικής (Ηφαιστος, Ηρων Αλεξανδρεύς κ.α)  την καθολική επικράτηση της Δημοκρατίας και   Αθλητισμού γνήσιων Ελληνικών θεσμών  και για να μην μακρηγορώ θα κλείσω με το συμπέρασμα ότι και στα κοινωνικά θέματα «Ελληνικά παντρευόμαστε και ελληνικά το γάμο μας γλεντάμε»

Το μόνο κακό ότι οι σύγχρονοι Έλληνες /δες και δεν παντρεύονται και δεν κάνουν πολλά παιδιά.

Το ευγενές Ποντιακο φύλο   Υπάρχουν Έλληνες απόγονοι των Αργοναυτών που ζούσαν απομονωμένοι  και ξεχασμένοι από τη μητέρα πατρίδα στον Εύξεινο Πόντο, οι οποίοι διατηρούν σαν κόρη οφθαλμού και την αγάπη τους για την πατρίδα  και την αρχαία μας  γλώσσα και τα ήθη-έθιμα και το αγωνιστικό πνεύμα των αρχαίων μας προγόνων   Αυτοί είναι το ευγενές γένος των Ελλήνων του Πόντου,  αλλά και των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου τους οποίους έχουμε εγκαταλείψει στη μοίρα τους. Και για να σας το αποδείξω:

Το 1950  υπηρετούσα Ανθυπολοχαγός στο Σύνταγμα της Νιγρίτας. Δίπλα  στο στρατόπεδο μας  υπήρχε  καταυλισμό, τον οποίον θεώρησα   τσιγγάνικο. Όμως άκουγα συχνά  τα βράδια να παίζει η λύρα γλυκούς σκοπούς και να χορεύουν ζωηρά οι συνδαιτυμόνες.   Αναλογιζόμουν πως   έκαναν   γλέντια αυτοί οι φτωχοί άνθρωποι που είχαν φτιάξει οι ίδιοι σπιτάκια-καλύβες από  εγχώρια υλικά  με  τα ζώα τους δίπλα;  Αλλοτε  έπαιζε     επί μια εβδομάδα   η λύρα . Ρώτησα τον Επιλοχία τι είναι αυτοί που το διασκεδάζουν κάθε βράδυ; Αποκρίθηκε: « Είναι «Αούτηδες» και το γάμο τον  γιορτάζουν επί μια εβδομάδα όταν βγει καλή η νύφη». Και πως βρέθηκαν εδώ οι «Αούτηδες» ; «Είναι από τον διωγμό των Τούρκων» ( Εμείς λέμε «αυτός»,  εκείνοι ακόμη λένε «ούτος» διότι διατηρούν το αρχαιοελληνικό ιδίωμα)

Εμείς γίναμε μαιμούδες  Αντί να μελετήσουμε τα διδάγματα των προγόνων μας και πως αυτοί τότε έγιναν μια κοινωνία αρμονική και ευδαίμων , τρέχουμε σαν λιμασμένοι να κλέψουμε την ξένη ψευτο-κουλτούρα για να φωτιστούμε τρομάρα μας. Και βλέπουμε ότι οι ξένοι μορφωμένοι που μελετούν τους αρχαίους μας προγόνους κατορθώνουν να διακρίνονται σε φαντασία , να πρωτοτυπούν και να θησαυρίζουν με τις Ελληνικές ευρεσιτεχνίες , ιδέες και με το «αείζωο πυρ»  του  πολιτισμού μας.

Δύο Υπουργεία χρειαζόταν η Ελλάδα για να  μεγαλουργήσει: 1/ της Ελληνικής Παιδείας 2/ του Ελληνικού Πολιτισμού. Η  χώρα μας θα είχε καταστεί το μεγαλύτερο και ωραιότερο Πανεπιστήμιο και Πολιτιστικό Κέντρο στον κόσμο και θα έρχονταν οι άνθρωποι για να φωτιστούν και να ανανήψουν.  Κανείς δεν θα τολμούσε να απειλήσει τότε το λίκνο του πολιτισμού.  Μια χώρα όμως με τον ανώτερο πολιτισμό θα  έφτιαχνε  και τα «Οπλα των Θεών» και δεν θα τα αγόραζε

Αμφικτύων

5/11/ 22

*Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε. α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης

Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

amphiktyon@gmail.com

http://amphiktyon.blogspot.com/

http://amphiktyon.org

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2022

"Θέλω πίσω τους Θεούς μου...



"Θέλω πίσω τους Θεούς μου
τα γλυπτά και τους Ναούς μου....
τους Δελφούς, τους Παρθενώνες
τις σπασμένες μου κολλώνες.

Θέλω πίσω την Αλκμήνη
τη Λητώ και την Ισμήνη
τον Απόλλωνα τον Θείο
και του Κάλχα το Μαντείο.

Κάθε μια καμένη πέτρα
που τη θάψαν δέκα μέτρα,
κάθε κίονα γκρεμισμένο
κάθε μάρμαρο κλεμένο.......

Δεν μου φτάνει
η μαρτυρία
ούτε η ψεύτρα ιστορία
θέλω να τη γράψω πάλι
όχι όπως την είπαν άλλοι.

Τα αγάλματα όλα πίσω
εις την θέσην τους να στήσω
την Καρυάτυδα τη μόνη
στου Ερεχθείου το τιμόνι.

Το δικό μας Φως να λάμψει
και τους κάπηλους να κάμψει
να τυφλώσει τους βαρβάρους
με την πίεσην του βάρους.

Με την πίεσην της γνώσης
με τη σκέψη στα της γλώσσης.
Με του Πλάτωνα το σθένος
να αναγεννηθεί το Γένος."

Κώστας Κατέχης