Το επάγγελμα του « Επίσημου διπλωματούχου ξεναγού», δίκαια κατατάσσεται στην κορυφή της επαγγελματικής πυραμίδας του τουρισμού.

Η ελίτ του τουρισμού, που ασκεί άλλα δέκα επαγγέλματα συγχρόνως!
Μην στραβομουτσουνιάζετε όλοι όσοι εμπλέκεστε στην τουριστική βιομηχανία. Αυτή είναι η αλήθεια και πρέπει να το παραδεχτούμε. Το επάγγελμα του « Επίσημου διπλωματούχου ξεναγού», δίκαια κατατάσσεται στην κορυφή της επαγγελματικής πυραμίδας του τουρισμού.
Κι αν «ζηλεύετε» που είναι η ελίτ, λάβετε υπόψη ένα μεγάλο μειονέκτημά τους: Την ώρα που εργάζονται είναι συγχρόνως: καθηγητές ιστορίας, γεωγραφίας, κοινωνιολογίας, πολιτικών και οικονομικών επιστημών, είναι διπλωματικοί υπάλληλοι, πρεσβευτές, ψυχολόγοι, γραφείο τύπου δημάρχων, γευσιγνώστες, κριτές καλών εστιατορίων, και πολλά άλλα.
Και όλα αυτά γιατί είναι «υποχρεωμένοι» να ξέρουν τα πάντα, αλλά το χειρότερο είναι που πρέπει να απολογούνται για πράξεις, μη πράξεις, παραλείψεις και συμπεριφορές, σε θέματα που δεν έχουν καμιά μα καμία ευθύνη αυτοί. «Γιατί παρκάρετε όλοι παράνομα; Γιατί είστε βρωμιάρηδες, πετάτε κάτω τα σκουπίδια και βάφετε τους τοίχους; Γιατί δεν λειτουργείτε ναούς όλων των θρησκειών κτλ; Γιατί είστε κλέφτες, τεμπέληδες, και τρώτε τα λεφτά μας;» Άντε τώρα να τους απαντήσεις ευγενικά…
Επιπλέον πρέπει να κρατούν συνεχώς ισορροπίες, να είναι ετοιμόλογοι, και διπλωμάτες για να αντιμετωπίζουν πονηρούς πελάτες, που κάνουν ερωτήσεις «παγίδα», και να τους εκθέσουν σε ολόκληρο το γκρουπ..
Ένα πολύ ιδιαίτερο επάγγελμα το οποίο απαιτεί τεράστια προσόντα και χαρίσματα, που ξεκινούν από τις πολύπλευρες γνώσεις, και καταλήγουν στη «διαχείριση» έντονων ψυχικών και συναισθηματικών καταστάσεων.
Και ο λόγος απλός. Η συναναστροφή με χιλιάδες ανθρώπους, διαφορετικής εθνικότητας, κουλτούρας, θρησκείας, ηλικίας, κοινωνικού και πολιτιστικού επιπέδου, είναι κάτι απίστευτα δύσκολο, και όποιος δεν το έζησε δεν μπορεί να το καταλάβει. Προσθέστε ότι πρέπει να είναι ενημερωμένοι συνεχώς για τις τρέχουσες παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις, σε συνδυασμό με το θάρρος της προσωπικής γνώμης που τους ζητούν οι τουρίστες.
Σύμφωνα με το νόμο 710/1977 Περί ξεναγών, «Ξεναγός (εξηγητής) είναι ο συνοδεύων αλλοδαπούς ή ημεδαπούς περιηγητές ή επισκέπτες της χώρας, καθοδηγώντας αυτούς και υποδεικνύοντας τα αξιοθέατα του τόπου, αρχαία ή ιστορικά μνημεία, καλλιτεχνικά έργα πάσης εποχής, επεξηγώντας σε αυτούς τη σημασία αυτών, τον προορισμό και την ιστορία τους, αλλά και παρέχοντας γενικότερες πληροφορίας για την αρχαία και τη νεότερη Ελλάδα».
Η άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος του Ξεναγού στην Ελλάδα μπορούσε να αποκτηθεί μετά από υποχρεωτική και επιτυχή φοίτηση επί 5 εξάμηνα στις Σχολές Ξεναγών του Οργανισμού Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Οι σχολές αυτές δυστυχώς έκλεισαν, παρ’ ότι κρίθηκαν το 1996 από την CEDEFOP, το Ευρωπαϊκό κέντρο για την ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης, ως η καλύτερη εκπαίδευση ξεναγών στην Ευρώπη, με κατάλληλη τεχνογνωσία για εξαγωγή σε άλλες χώρες.
Η κατάσταση περιπλέχθηκε αρκετά δημιουργώντας αντιδράσεις, με την πρόσφατη απόφαση του Κράτους (πολυνομοσχέδιο 8.11.2012) να δώσει την ευκαιρία σε πτυχιούχους ΑΕΙ αρχαιολογικών σχολών και ιστορικούς τέχνης, οι οποίοι κάνοντας σεμινάρια δύο μηνών, να μπορούν να ασκούν το επάγγελμα.
Ο Ξεναγός αναλαμβάνει να μυήσει τον επισκέπτη στον ελληνικό πολιτισμό, να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματά του, να εξηγήσει την ιστορία, την τέχνη αλλά και να συνδέσει το μακρινό παρελθόν με την Ελλάδα του σήμερα.
Δεν χρειάζεται μόνο ευρεία και βαθιά γνώση της ιστορίας, της παράδοσης και της τέχνης, αλλά και των κοινωνικών δομών και του γεωπολιτικού πλαισίου που τις δημιούργησαν, αλλά και διακριτικότητα κατά την προσέγγιση εθνικών ζητημάτων, χωρίς πατριωτικές εξάρσεις αλλά με σεβασμό προς την ιστορική αλήθεια, προβάλλοντας τα συμφέροντα της Ελλάδας και την συμβολή του ελληνικού πολιτισμού στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Ο ξεναγός όμως κυρίως ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ τους επισκέπτες με την πλήρη σημασία της λέξης, δημιουργώντας σχέση φιλίας και εμπιστοσύνης και καθιστώντας τους φίλους της Ελλάδας.
Είναι ο ανθρώπινος «συνδετικό κρίκος» της Ελλάδας με τους τουρίστες, αφού αυτός δέχεται τα σχόλια και τις εντυπώσεων των ξένων, και να λύσει παρεξηγήσεις και παρερμηνεύσεις που θα μπορούσαν να δυσφημίσουν την Ελλάδα διεθνώς.
Κατά τις διαδρομές με τα τουριστικά λεωφορεία για την μετάβαση από τον έναν χώρο στον άλλον ο ξεναγός μιλά για το κλίμα, την μορφολογία του εδάφους τη χλωρίδα, την πανίδα, αλλά και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και την οικονομία της χώρας. Προωθεί και παρουσιάζει τα ελληνικά προϊόντα, περιγράφει κι άλλες περιοχές της χώρας, προσπαθώντας να προσελκύσει το ενδιαφέρον των ξένων για ένα δεύτερο ή τρίτο ταξίδι στην Ελλάδα. Παρουσιάζει την ελληνική γλώσσα, αποκαλύπτοντας στους επισκέπτες τις αμέτρητες ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούν στη γλώσσα τους. Μιλά για την ελληνική μουσική αλλά και για την ελληνική κουζίνα.
Εν ολίγοις ζωντανεύει την ιστορία του τόπου, ενώ η βιωματική σχέση του με την Ελλάδα καθιστά τον ξεναγό, στα μάτια των ξένων, «τον άνθρωπο που γνωρίζουν καλύτερα στην Ελλάδα, έναν πρεσβευτή εντός των ορίων της χώρας».
Πολλοί συνεργάτες τους (τουριστικά γραφεία κτλ) παραπονιούνται ότι οι αμοιβές τους είναι ιδιαίτερα υψηλές, ανεβάζοντας τα κόστη στα «πακέτα» που πωλούν. Αυτό «σηκώνει» μεγάλη συζήτηση, δεδομένου ότι οι ξεναγοί στην Ελλάδα αμείβονται πολύ χαμηλότερα συγκριτικά με τους συναδέλφους τους στην Ευρωπαϊκή ένωση.
Υπάρχουν 6 σωματεία ξεναγών στην Ελλάδα Τα μεγαλύτερο είναι το Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών (Στην Αθήνα) και αριθμεί περίπου 1000 μέλη οι οποίοι καλύπτουν 28 γλώσσες (Αγγλικά, Αλβανικά, Αραβικά, Αρμένικα, Βουλγάρικα, Γαλλικά, Γερμανικά, Δανέζικα, Ιαπωνικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Κινέζικα, Κροατικά, Νορβηγικά, Ολλανδικά, Ουγγρικά, Πολωνικά, Πορτογαλικά, Ρουμάνικα, Ρωσικά, Σέρβικα, Σλοβάκικα, Σλοβένικα, Σουηδικά, Τουρκικά, Τσέχικα, Φιλανδικά, Φλαμανδικά) και στην πλειοψηφία τους (περίπου 58%) διαθέτουν και πτυχίο ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Έτσι λοιπόν, μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις ενός πολύ εξειδικευμένου κοινού με γνώσεις αρχιτεκτονικής, γεωλογίας, μαθηματικών, φυσικής, γεωπονικής, ιστορίας της τέχνης, αρχαιολογίας, παιδαγωγικών, φιλοσοφίας, θρησκειολογίας, κλπ.

Πηγή πληροφοριών: ΠΟΞΕΝ (http://www.touristguides.gr), Ιστοσελίδα Σωματείου Διπλωματούχων Ξεναγών (http://www.tourist-guides.gr/), προσωπικές απόψεις ξεναγών.

 Maria Kranioti
Επάγγελμα Ξεναγός