Οι Έλληνες μαθαίνουν για την
καταγωγή τους και αρχίζουν να κατανοούν ποιοι είναι, γνωρίζοντας σιγά –
σιγά αλλά σταθερά το αρχαιοελληνικό μεγαλείο. Πάρα πολλοί Έλληνες,
ιδίως οι νέοι, αλλάζουν τα ονόματά τους. Τα οικογενειακά ονόματα
διαφοροποιούνται και τα βαπτιστικά εγκαταλείπονται. Όλα αντικαθίστανται
από αρχαιοελληνικά. Το 1817 στις Κυδωνίες ( Αϊβαλί), οι μαθητές του
σχολείου αποφασίζουν και συντάσσουν ένα σχετικό ψήφισμα: «θα ομιλούμε
αρχαία ελληνικά». Στην Πελοπόννησο όλοι οι Ελληνες δάσκαλοι έδιναν και
στους μαθητές τους ονόματα των προπατόρων μας ονόματα των μεγάλων
ανδρών, καύχημα των αιώνων». Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΤΑΧΤΕΣ ΤΟΥ
Στις
3 Φεβρουαρίου 1830 υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, το οποίο θεωρείται η γενέθλια πράξη του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους.
Η Ελληνική Επανάσταση στοίχισε πολλές θυσίες. ‘Ελληνες και Ελληνίδες,
μεγάλοι και παιδιά, χάθηκαν στα πεδία των μαχών, υπέφεραν από την πείνα
και τις κακουχίες, τους διωγμούς και τις σφαγές. Υπέφεραν από τη
φτώχεια και την αρρώστια, την ορφάνια και τον ξεριζωμό, για μια
Πατρίδα ελεύθερη .
Η Ελληνική Επανάσταση που
ξεκίνησε εφτά χρόνια μετά το Βατερλό αποτελεί ένα βαρυσήμαντο Ιστορικό γεγονός όχι μόνο για την εθνική μας πορεία, αλλά και για την Ευρώπη που
σείεται με εξεγέρσεις που απειλούν τα μοναρχικά καθεστώτα της καθώς επίσης και για την ιστορία της και εξέλιξη γενικότερα και
δεν προέκυψε καθόλου σαν ..απομίμηση της Γαλλικής.
Άνοιξε το δικό της δρόμο, σε μια εποχή που οι κατασταλτικές αρχές
της Ιεράς Συμμαχίας σπέρνουν τον πανικό και τον τρόμο, επανιδρύοντας
τα πιο στυγνά καθεστώτα ,με κύριο εκπρόσωπο τον Μετερνίχ της
Αυστρίας.Ο Διαφωτισμός ,οι ιδέες του οποίου αντλήθηκαν από τον
αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ,
μεταδόθηκε μέσω των παροικιών και στον υπόδουλο Ελληνισμό, με κάποια
όμως καθυστέρηση λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούσαν στις
τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Ξεκίνησε στην
Γαλλία και επεκτάθηκε στις περισσότερες χώρες της
Ευρώπης προετοίμασε το έδαφος για την
Γαλλική Επανάσταση, στα μέσα του
18ου αιώνα, που ονομάστηκε
«Siècle des lumières. Στους σημαντικούς εκφραστές του Διαφωτισμού τοποθετούνται ο
Βολταίρος , ο
Μοντεσκιέ, ο Ντιντερό ενώ ο
Ζαν Ζακ Ρουσσώ διατύπωνε τη θεωρία του
Κοινωνικού Συμβολαίου, προτρέποντας σε μια Ευρώπη που θα υποστήριζε τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Οι διαφωτιστές πρέσβευαν τον ορθολογισμό και την πίστη στην πρόοδο,
αξιώνοντας αλλαγές σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δράσης, στους
πολιτικοκοινωνικούς θεσμούς, την
οικονομία, την εκπαίδευση και τη
θρησκεία. Τάχθηκαν υπέρ της ατομικής ελευθερίας και ενάντια στην τυρρανική διακυβέρνηση και την καταπίεση που ασκούσε η
Εκκλησία.
Στον Ελληνικό χώρο κατά την περίοδο
1750–
1821, έχουμε και την δημιουργία ενός πνευματικού κινήματος , που ονομάστηκε
Νεοελληνικός διαφωτισμός.
με κύριους εκπρόσωπους τον Αδαμάντιο Κοραή και τον Ρήγα Φεραίο . Αναπτύχθηκε μια έντονη πνευματική δραστηριότητα γύρω από θεμελιώδεις ιδέες όπως
ελευθερία,
δικαιοσύνη,
ανεξιθρησκεία,
αρετή,
επιστήμη, με αντικειμενικό σκοπό το φωτισμό των υπόδουλων Ελλήνων, ώστε αυτοί να διεκδικήσουν την απελευθέρωσή τους
Το ολιγοσέλιδο έργο του Κοραή «Υπόμνημα, για την παρούσα
κατάσταση των Ελλήνων» αποτελεί το πιο αντιπροσωπευτικό κείμενο αυτής
της περιόδου. Δημοσιεύθηκε στα Γαλλικά το 1803 και μεταφράσθηκε πολλές
φορές στη γλώσσα μας. Ο Άγγλος ιστορικός, Φάϊφ, γράφει: «Το υπόμνημα
αυτό, είναι ένα από τα πλέον φωτεινά και ενδιαφέροντα ιστορικά
σκαριφήματα, απ’ όσα εγράφησαν ποτέ».
Η «Ελληνική Νομαρχία», είναι ένα πεζογράφημα του 1806,ένας λόγος για την Ελευθερία.Το έργο είναι αφιερωμένο στον Ρήγα που πονά για την κατάντια της πατρίδας του
και
φέρνει στο προσκήνιο το Ελληνικό πρόβλημα και το ζήτημα της ριζικής
ηθικής αναμόρφωσης και της κοινωνικής επανάστασης. Επιτίθεται με
οξύτητα κατά της Εκκλησίας, σαν κατεξοχήν συνεργό της τυραννίας και επικρίνει
με σφοδρότητα όσους ήταν εχθρικοί απέναντι στην Επανάσταση και πολλές
φορές συνεργάζονταν με τους Τούρκους υπακούοντας στο προσωπικό τους
συμφέρον. (κοτζαμπάσηδες, Φαναριώτες, υψηλόβαθμους κληρικούς)
.
Το έργο χωρίζεται σε 5 μέρη. Στο Α΄ μέρος γίνεται αναφορά στα
ελεύθερα πολιτεύματα , καταδικάζεται το καθεστώς της δουλείας και
αναφέρεται σε θέματα πολεμικής τέχνης, προσπαθώντας να πείσει τους
συμπατριώτες του ότι είναι δυνατή η αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.
Στο Β΄ μέρος που τιτλοφορείται
Τύραννοι και δούλοι
κατηγορεί τα μοναρχικά καθεστώτα και αναφέρει τις αιτίες της
πνευματικής καθυστέρησης του λαού. Κατηγορεί κυρίως τον κλήρο και ζητά
να σταματήσει το πνεύμα δεισιδαιμονίας και σκοταδισμού που κυριαρχούσε.
Στο Γ΄ μέρος
Η Ελλάδα στα δεσμά της μας περιγράφει την εκμετάλλευση που υφίστανται οι ελληνικές παραγωγικές τάξεις και κυρίως οι αγρότες.
Στο Δ΄ μέρος
Οι συνεργοί της τυραννίας παρουσιάζονται τα
αίτια που συντηρούν τη σκλαβιά (αμόρφωτο ιερατείο, οι πλούσιοι
ξενιτεμένοι που αδιαφορούν για την Ελλάδα) και επιτίθεται ενάντια στο
Πατριαρχείο για τα κηρύγματά του περί θεάρεστης δουλείας.
Στο Ε΄ βιβλίο
Η ανάστασις του γένους υποστηρίζει πως το γένος πρέπει να στηριχτεί αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις
, αν θέλει την ελευθερία του και να μην περιμένει βοήθεια από ξένες δυνάμεις Θεωρεί πλέον πως οι συνθήκες ήταν πρόσφορες για ένα επαναστατικό κίνημα .
Η Εκκλησία υιοθετούσε τον ίδιο τρόπο για να αμυνθεί, εκδίδοντας τον «Λίβελλο κατά των Αρχιερέων». Το
1819 κυκλοφόρησε ένα άλλο φυλλάδιο, με τίτλο «Κρίτωνος Στοχασμοί». Το
κείμενο επαναλάμβανε τα γνωστά ηθικά επιχειρήματα και επικαλείτο τις
αξίες του Ουμανισμού, εμμένοντας στην συλλογική προσπάθεια για εθνική
παλιγγενεσία, ενώ συγχρόνως προέτρεπε τον ανώτερο κλήρο να προσηλωθεί
μόνο στα θρησκευτικά του καθήκοντα.
Με ήπιο τόνο επέκρινε την οικοδόμηση ενός υπερπολυτελούς
μεγάρου το οποίο είχε κατασκευάσει ως κατοικία του ο μητροπολίτης
Ανδριανουπόλεως, την στιγμή που εκεί δεν υπήρχε σχολείο νεότερης
παιδείας. Αυτό θεωρήθηκε προσβλητικό, γιατί έθιγε την εξωτερική λάμψη
της Εκκλησίας και το δικαίωμα της προσωπικής άνεσης των επισκόπων.
Έτσι, κατόπιν υπόδειξης, του διαβόητου λογοκριτή και επιστάτη, του
πατριαρχικού τυπογραφείου Ιλαρίωνος Σιναΐτη, το φυλλάδιο αυτό κάηκε
δημόσια στην Κων/πολη, σαν «βλάσφημο» κείμενο.
O Ρήγας Φεραίος (
1757–
1798)
υπήρξε ο Πρωτομάρτυρας, ο οραματιστής, ο κήρυκας του Ξεσηκωμού ο
πολιτικός νους, ένας πνευματικός άνθρωπος με ανησυχίες, με αναζητήσεις
και άφησε ένα πλούσιο έργο που εμψύχωσε τους σκλαβωμένους Ελληνες. Ε
κπροσωπεί
την ενότητα θεωρίας και πράξης στην επαναστατική πολιτική και στην
αναζήτηση μιας κοινωνίας, που ποθούσε αλλαγή, ισότητα και ελευθερία.
Στο πρόσωπό του όλοι έβλεπαν, τον Ηγέτη του εθνικοαπελευθερωτικού
κινήματος όλης της σκλαβωμένης Ελλάδος , αλλά και τον άνθρωπο, που πίστευε ότι η
εθνική ανάταση θα γινόταν με σημείο αναφοράς την Αρχαιότητα
και αγωνιζόταν να φωτίσει και να διαπαιδαγωγήσει τον Ελληνικό λαό και
επιδιώκει μέσα από το μεταφραστικό και το πρωτότυπο συγγραφικό του
έργο που χαρακτηρίζεται από ένα κοινωνικό, ηθικο-φιλοσοφικό,
παιδαγωγικό, επιστημονικό και πολιτικό προσανατολισμό, να
διαπαιδαγωγήσει τους Ελληνες και να τους προετοιμάσει για τη
διεκδίκηση της ελευθερίας τους. Σημαντικό είναι το έργο του
Φυσικής Απάνθισμα, με το οποίο προσπαθεί να εμφυσήσει στους συμπατριώτες του την ορθολογική σκέψη μέσω των
φυσικών επιστημών. «Το σχολείον των ντελικάτων εραστών» .
Εχουμε επίσης
και την έμμετρη σάτιρα, του «Ρωσαγγλογάλλου», την οποία ο Αξελός και
μερικοί άλλοι μελετητές αποδίδουν στον ίδιο τον Ρήγα. Κατά τη γνώμη του
Αξελού «η γλώσσα και η τεχνική του ποιήματος, είναι ίδια, ή περίπου
ίδια, με τα θεωρούμενα γνήσια έργα του Ρήγα,γιατί φαίνεται το ίδιο
ανελέητος και στους εσωτερικούς εχθρούς και στους Ρωσσαγγλογάλλους, που
μόνο λόγια και υποσχέσεις ήξεραν να δίνουν στους βασανισμένους
Έλληνες». Καταγράφεται και σατιρίζεται η νοοτροπία του τότε
κοινωνικού κατεστημένου, που κατά κάποιο τρόπο έχει φτάσει μέχρι τις
μέρες μας με τη διαχρονική της μορφή.
Στη θεατρική σκηνή, παρουσιάζονται τρείς περιηγητές, που φθάνουν στην
Ελλάδα από Ρωσία, Αγγλία, Γαλλία. Έχουν ακούσει πολλά για το αρχαίο
κλέος, την κατάντια της από τον τύραννο κατακτητή και τον πόθο του
Ελληνα να θυμηθεί και να τιμήσει το ιστορικό του παρελθόν. Επιθυμούν
να μάθουν, να πληροφορηθούν για την κρατούσα κατάσταση και προφανώς
επιστρέφοντες στις πατρίδες τους, να γίνουν κήρυκες και αρωγοί, στα
πάθη του λαού αλλά δυστυχώς έρχονται σε επαφή μόνο έναν αρχιερέα, έναν
Φαναριώτη, έναν έμπορο, και έναν προεστό. Λείπει όμως ο λόγος και ο
πόθος του υπόδουλου για τη λευτεριά.
Ο Κληρικός: «Αυτή του Τούρκου η τυραννία,\ Σ΄εμέ είναι η ζωή μακαρία. /
Αφού το ράσο τούτο φόρησα,/ Πλέον τινά ζυγόν δεν γνώρισα./»
Ο Φαναριώτης: «Της Ελλάδος η ελευθερία,/ Εις εμέ είναι πτωχεία.»
Ο έμπορος: «Ημείς το πλείστον μέρος εκ των πραγματευτών,/ Θέλομεν πάντα άσπρα κι ας έχομεν ζυγόν.»
Ο προεστός: «Άχ, το γένος μου πολλά με κατατρέχει/ Αυτό φίλοι μου το
παράπονον έχω,/ Και εις τους Τούρκους δια τούτο προστρέχω.»
Άλλα βιβλία του, γεωγραφικού και εθναγωγικού προσανατολισμού, ήταν »
τον «Νέον Ανάρχασιν», τον «Ηθικόν Τρίποδα» (α.΄»Τα Ολύμπια», β.΄ «Η
Βοσκοπούλα των Άλπεων», γ.΄ «Ο Πρώτος Ναύτης» ), ακόμα περιλαμβάνει τη
«Χαλκογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Η έκδοση αυτή της εικόνος
του Μ. Αλεξάνδρου μοιράστηκε σε 1.200 αντίτυπα στους Έλληνες και είχε αναμορφωτικό χαρακτήρα για τους σκλαβωμένους
, διότι θα τους θύμιζε τα κατορθώματά του, την ανδρεία του, την αγωνιστικότητά του.Η
εικόνα από μόνη της ήταν αρκετή για να ζωντανέψει το θρύλο του
Μεγαλέξανδρου και ν’ αναζωπυρώσει την εθνική περηφάνεια και τον
πατριωτικό ζήλο των υποδούλων Ελλήνων , που πρόσμεναν με λαχτάρα ν’
αναφανεί κι ανάμεσά τους ο αντάξιος απόγονος ή μιμητής του μεγάλου
Μακεδόνα τιμωρός των Ασιατών και λυτρωτής του Γένους» . Ήταν τέτοιος ο
πόθος που αναζωπυρώθηκε στις καρδιές των Ελλήνων που σε ένα βιβλίο
του Αρριανού, «Αναβάσεως Αλεξάνδρου» που στάλθηκε στην Σχολή Ζαγοράς στη
τελευταία σελίδα του γράφει: «Ανάστησε, Θεέ μου, έναν Αλέξανδρον
Μακεδόνα να ελευθερώσει την αθλίαν Ελλάδα μας.
Γι’ αυτό εξ άλλου ο Ρήγας στον Ύμνο Πατριωτικό, προσκαλεί τον Μ.
Αλέξανδρο να βγει από τον τάφο και να δει τους απογόνους του, που είναι
αντάξιοί του και με ανδρεία πολεμούν και κατατροπώνουν τους εχθρούς
τους.
«Αλέξανδρε, τώρα να βγής
από τον τάφον, και να ιδής
των Μακεδόνων πάλιν
ανδρείαν την μεγάλην,
πώς τους εχθρούς νικούνε,
με χαρά στη φωτιά!».
Επίσης ο Ρήγας το όνομα του Μ. Αλεξάνδρου το αναγράφει με κεφαλαία
γράμματα στο περιθώριο του φύλλου 12 της Χάρτας της Ελλάδος .Στο φύλλο 9
στο Γρανικό ποταμό σημειώνει «εδώ ενίκησε πρώτον ο Αλέξανδρος τον
Δαρείον» και στο φύλλο 8 στην πόλη Πέλλα σημειώνει «Αλεξάνδρου πατρίς».
Η προσωπογραφία του Μ. Αλεξάνδρου περιβάλλεται από τέσσερις
παραστάσεις «τα τριγυρινά εικονίσματα», όπως τα αποκαλεί ο Ρήγας, Το
1. της θριαμβευτική είσοδό του στην Βαβυλώνα.
2. την φυγή των Περσών στον Γρανικό ποταμόν .
3. την ήττα του Δαρείου και
4. την οικογένεια του νικημένου του βασιλιά στα πόδια του Αλεξάνδρου
Στις τέσσερις γωνίες χαράσσονται επίσης οι μορφές των στρατηγών του
Μ. Αλεξάνδρου: Αντίγονος, Κάσσανδρος, Πτολεμαίος και Σέλευκος.
Την εποχή δε του θριάμβου του Ναπολέοντα , όπου όλοι τον υμνούσαν ως
ελευθερωτή, ο Ρήγας δεν έγραψε υπέρ του ούτε μία λέξη ούτε ένα στίχο
γι΄αυτόν . Αντί αυτού τύπωνε την εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
τονίζοντας την ανδρεία του και προσφέροντάς τον ως πρότυπο στους
σκλαβωμένους Ελληνες, για την πορεία της ελευθερώσεώς τους,
ότι μόνοι τους θα την αποκτήσουν, χωρίς να προσβλέπουν στων ξένων τη βοήθεια.
Επηρεασμένος από τον άνεμο της ελευθερίας που πνέει στην Γαλλία
και τη δυτική Ευρώπη στα τέλη του 18ου αιώνα, τυπώνει μια σειρά από
χάρτες,μεταξύ των οποίων και τη
Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος,
όπου παρουσιάζει την έκταση και την ακτινοβολία του Ελληνισμού, καθώς
και βιβλία με πατριωτικό περιεχόμενο. Ο Ρήγας οραματιζόταν κοινή
εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον του δυνάστη και την ίδρυση
μιας πανβαλκανικής Ελληνικής Δημοκρατίας. Τρία έτη ο
Άνθιμος Γαζής επιμελήθηκε μίας νεώτερης έκδοσής της, μικροτέρων διαστάσεων, με την ονομασία
Πίναξ γεωγραφικός της Ελλάδος
Αλλα βιβλία του καθαρά πολιτικο-επαναστατικά και εθνεγερτικά ήταν »
Νέαν Πολιτικήν Διοίκησιν των κατοίκων της Ρούμελης, της Μ.Ασίας, των
Μεσογείων Νήσων και της Βλαχομπογδανίας » που περιλάμβανε (α.΄»Η
Επαναστατική Προκήρυξις», β.΄ «Τα Δίκαια του Ανθρώπου», γ.΄»Το Σύνταγμα
της Ελληνικής Δημοκρατίας», δ.΄ » Ο Θούριος «) και το «Στρατιωτικόν
Εγκόλπιον»(α.΄ Εγχειρίδιον της Τέχνης του Πολέμου και Στρατιωτικοί
Κανονισμοί κατά τον Στρατάρχην Khevenhuller, β,΄»Δύο Επαναστατικά
Τραγούδια»). Ποιος δεν ξέρει τον « ΘΟΥΡΙΟ» που τόσο ενθουσιασμό
προκαλούσε στις καρδιές των Ελλήνων που λαχταρούσαν για Ελευθερία,
που το άκουσμά του μετέβαλλε από
«ραγιάδες σε υπερανθρώπους»
Ο Παλαμάς γράφει σχετικά: » Ο άνθρωπος αυτός δεν γράφει στίχους,
σαλπίζει στίχους», » Ο δικαστής Γεώργιος Τερτσέτης, το χαρακτήρισε ως
«Το ιερότερο άσμα της φυλής μας»
Εν τω μεταξύ η
εμπορική τάξη ιδρύει σχολεία στην
υπόδουλη Ελλάδα, διδάσκει τις νέες θετικές επιστήμες, καλλιεργεί το
θετικό και κριτικό πνεύμα, μυεί τους υπόδουλους στα Ιδανικά της Εθνικής
και Κοινωνικής Ελευθερίας και συγκροτεί στην Οδησσό της Ρωσίας ήδη από
το 1814 τη ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ και αποτέλεσε τον πρώτο Ιδεολογικό και
Οργανωτικό πυρήνα της Επανάστασης.
οι Φιλικοί θα
καταφέρουν να συσπειρώσουν τους πιο αφυπνισμένους έλληνες της
διασποράς, αλλά παράλληλα θα επιχειρήσουν το ..Ιστορικό άλμα,
ΚΗΡΥΣΣΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ εναντίον των Οθωμανών κατακτητών.
Στο στρατηγικό σχέδιο που είχαν συντάξει οι Φιλικοί για την οργάνωση
και διεξαγωγή του αγώνα εντασσόταν η δημιουργία στη Μολδοβλαχία
επαναστατικής κατάστασης, που θα παραπλανούσε τον εχθρό και θα βοηθούσε
στη δημιουργία αντιπερισπασμού.
Την ίδια στιγμή,
οι Φαναριώτες, οι μεγαλέμποροι, και οι
κοτζαμπάσηδες, ασχολούνταν μόνο με τον πλουτισμό και την καλοπέρασή
τους, έτσι ότι μια επικείμενη απελευθερωτική εξέγερση, θα είχε
τρομερές επιπτώσεις σ’ αυτούς, γιατί θα έχαναν τα προνόμια, που τους
είχαν παράσχει οι Τούρκοι και οι περιουσίες τους θα χανόταν . Οι
Τούρκοι τηρούσαν στο ακέραιο τις συμφωνίες που είχαν κάνει τόσο μ’
αυτούς όσο και με το Πατριαρχείο αλλά είχαν την απαίτηση να της
τηρεί και η άλλη πλευρά, και αν αθετούσαν τις συμφωνίες, το τίμημα ήταν
ο θάνατος.
Οι συνθήκες ζωής δε των υποδούλων ήταν άθλια . Οι Ελληνες
δεινοπαθούν κάτω από του Τούρκικο ζυγό με την επιβολή από τους
κατακτητές δυσβάσταχτων φόρων , με περιορισμούς, τις καταπιέσεις,τις
ταπεινώσεις που υφίσταντο. Το παιδομάζωμα ο εξισλαμισμός υποχρεωτική
ναυτολογία , πειρατεία είναι μερικά από αυτά.
Ο Γρηγορίος ο Ε όμως συνέχιζε να καταδικάζει οποιαδήποτε
απόπειρα εξέγερσης των Ελλήνων και επιτέθηκε κατά του Ρήγα πριν
ακόμα συλληφθεί και κυκλοφόρησε εναντίον του ένας λίβελος με τον
τίτλο «Πατρική Διδασκαλία» και αποδίδεται στον Αθανάσιο Πάριο, που κρυμμένος πίσω από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων ‘Ανθιμο, καλεί τους Έλληνες να μείνουν υπόδουλοι στους Τούρκους και να μην επιθυμούν την ελευθερία τους, δυσφημήζοντας τις φιλελεύθερες ιδέες του Διαφωτισμού.
Ο Κοραής
απέναντι σε εκείνη την αμορφωσιά, τον ραγιαδισμό και την δεισιδαιμονία, υποχρεώνεται να πολεμήσει με δικά του όπλα.Α
πάντησε βγάζοντας την «Αδελφική Διδασκαλία», προκειμένου να αντικρούσει απόψεις τους και να καταρρίψει τα επιχειρήματα της εκκλησίας
«υπερασπίζει και δικαιολογεί την τυραννίαν των Τούρκων, (των οποίων)
ανερυθριάστως
σπουδάζει να συγκαλύψει την ασχημοσύνην, μήτε εντρέπεται να μας
διδάσκη την εις αυτούς υποταγήν, ήγουν να υποφέρωμεν τας αδικίας, τας
αρπαγάς, τας ασελγείας, τέλος και να τουρκίσωμεν προτιμότερον, παρά να
φύγωμεν την τυραννίαν αυτών». «,.
Το «Συνέκδημον Ιερατικόν», μιλούσε για την δεισιδαιμονία, την
τιτλομανία και την ηθική κατάπτωση μέρους του κλήρου, γράφοντας
χαρακτηριστικά: «O φίλαρχος ιερωμένος καταντά εις φονικόν τύραννον, ο
φιλόπλουτος εις αισχροκερδή γόητα και ο φιλήδονος γίνεται ίππος
θηλυμανής». Το
1839 το βιβλίο καταδικάστηκε από το
Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Συνεχίζει να κατακεραυνώνει τον συντάκτη της Πατρικής Διδασκαλίας που διέπραττε
«την φρικτήν βλασφημίαν ονομάζων τον Σουλτάνον “πρύτανιν των αγαθών”», αντιλέγοντας:
«Ας μας ειπή ο φιλόσοφος αυτός αν ευρίσκεται ή ευρέθη πού ποτε
καμμία δημοκρατία, αριστοκρατία, βασιλεία ή και τυραννία οποιαδήποτε
άλλη, όπου εχύθη τοσούτον αθώον αίμα, όσον έχυσαν μέχρι του νυν οι
Τούρκοι. όπου επράχθησαν τοσαύται αρπαγαί, ληστείαι, καταδυναστείαι
γυναικών, παρθένων και παίδων βίαι, όσαι πράττονται κατά πάσαν ώραν εις
την οθωμανικήν επικράτειαν
Προσπαθεί επίσης να σκιαγραφήσει και την
άθλια κατάσταση των Ελλήνων επί τουρκοκρατίας προκειμένου να
αφυπνίσει τον σκλαβωμένο Ελληνισμό.
«Είναι εις όλους γνωστόν εις
πόσην ακμήν έφθασε την σήμερον των Τούρκων η τυραννία. Οι ταλαίπωροι
Γραικοί δεν είναι πλέον κύριοι μήτε κτημάτων, μήτε τέκνων, μήτε των
ιδίων αυτών γυναικών. Η τιμή και η ζωή των κρέμαται από την θέλησιν όχι
μόνον αυτού του πρωτοτυράννου, αλλά και εκάστου από τους ελαχίστους
αυτού δούλους. Τις δεν ηξεύρει το πλήθος των Γραικών της Κρήτης, όσοι
δια να φύγωσι τα τοιαύτα δεινά, ηναγκάσθησαν να αρνηθώσι την πατρικήν
αυτών θρησκείαν. Τις αγνοεί τας βίας και τας αρπαγάς των παρθένων, των
παίδων, όσαι καθ’ ημέραν συμβαίνουσιν εις την Θεσσαλονίκην, ώστε να
αναγκάζονται οι άθλιοι γονείς να μακρύνωσιν από την ασέλγειαν των
βδελυρών Γιανιτσάρων. Τις δεν έφριξεν ακούων την καταδυναστείαν και
τους αφορήτους φόρους όσους οι κατά πάσαν την Tουρκικήν Eυρώπην
ευρισκόμενοι Γραικοί βιάζονται να πληρώσωσι; Τις δεν εθρήνησε τους
εκτοπισμούς και τας μετοικεσίας τοσούτων Γραικών, όσοι μην υποφέροντες
πλέον τον Οθωμανικόν ζυγόν, εσκορπίσθησαν, εις διαφόρους τόπους της
Ευρώπης». είναι πράξη και όχι δόγμα.
Γράφει σε μια περίοδο που η κατάσταση στους σκλαβωμένους
Έλληνες, ιδίως στους κατοίκους της υπαίθρου, ήταν τραγική. Εκτός των
άλλων, οι άνθρωποι αυτοί ήσαν και υποχείρια πολλών γυρολόγων μοναχών,
οι οποίοι με διάφορα ξόρκια και μεταφέροντας μαζί τους ανθρώπινα λείψανα
τα οποία βάφτιζαν «ιερά», έλεγχαν τις συνειδήσεις των δυστυχισμένων
ραγιάδων «για το καλό τους» και πάντα με το αζημίωτο .
Αντίθετα από τον Ρήγα, εξαιτίας της υπάρχουσας κοινωνικής
κατάκρισης, της στοιχειώδους έλλειψης παιδείας και των επικρατουσών
προλήψεων και δεισιδαιμονιών ο Κοραής εξαναγκάστηκε να ενεργήσει
τελείως ορθολογιστικά, με απόλυτη ρεαλιστική αίσθηση και χωρίς κανένα
ίχνος ενθουσιασμού. Ετσι στον τομέα της Θρησκείας δεν διατυπώνει
ακραίες πεποιθήσεις. Προτρέπει τους Έλληνες να κρατηθούν «μακριά και
από τη Σκύλλα της αθεΐας και από τη Χάρυβδη της δεισιδαιμονίας», και
ότι η Αρετή είναι πράξη και όχι δόγμα.
Πρωτεργάτης δε του Ελληνικού Διαφωτισμού αγωνίστηκε με
πάθος για την αφύπνιση του σκλαβωμένου ελληνισμού.Κινητοποίησε
φιλελληνικούς κύκλους, έκανε γνωστό το πρόβλημα της Ελλάδας στο
εξωτερικό, αγωνίστηκε γιά την μόρφωση του ελληνικού έθνους και εμψύχωνε
τους Ελληνες με τα κείμενα του. Η περίφημη επιστολή «Πολιτικαί
παραινέσεις» προς τους Έλληνας με την οποία τόνιζε
ότι το σημαντικότερο είναι η ενότητα του ελληνικού έθνους. Τότε
μόνο θα τους συμπαρασταθούν οι Ευρωπαίοι στον αγώνα τους για την
ανεξαρτησία.. Μετέφρασε αρχαία κείμενα και δημοσίευσε άρθρα του στο
Λόγιο Ερμή. Μάλιστα εγκατέλειψε την Ιατρική και αφοσιώθηκε αποκλειστικά
στον αγώνα του για την αφύπνιση του Ελληνικού έθνους.
Οι Έλληνες μαθαίνουν για
την καταγωγή τους και αρχίζουν να κατανοούν ποιοι είναι, γνωρίζοντας
σιγά – σιγά αλλά σταθερά το αρχαιοελληνικό μεγαλείο. Πάρα πολλοί
Έλληνες, ιδίως οι νέοι, αλλάζουν τα ονόματά τους. Τα οικογενειακά
ονόματα διαφοροποιούνται και τα βαπτιστικά εγκαταλείπονται. Όλα
αντικαθίστανται από αρχαιοελληνικά. Το 1817 στις Κυδωνίες ( Αϊβαλί), οι
μαθητές του σχολείου αποφασίζουν και συντάσσουν ένα σχετικό ψήφισμα:
«θα ομιλούμε αρχαία ελληνικά». Στην Πελοπόννησο όλοι οι Ελληνες
δάσκαλοι έδιναν και στους μαθητές τους ονόματα των προπατόρων μας
ονόματα των μεγάλων ανδρών, καύχημα των αιώνων».
Ο Αλή Πασάς μάλιστα το παρατήρησε : «εσείς οι Έλληνες, κάτι
μεγάλο έχετε στο κεφάλι σας. Δεν βαφτίζετε πια τα παιδιά σας Γιάννη,
Πέτρο, Κώστα, παρά Λεωνίδα, Διομήδη, Θεμιστοκλή. Σίγουρα, κάτι
μαγειρεύετε». Όταν το «κακό» παραγίνεται, ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε
καταδικάζει με αυστηρή εγκύκλιό του αυτήν την καινοτομία,
χαρακτηρίζοντάς την «αντιχριστιανική». Απαγορεύει με την απειλή
αναθέματος, ή ακόμη και αφορισμού, την Ελληνική ονοματοθεσία και
συγχρόνως καταδικάζει ακόμα και την απλή αναφορά στα αρχαιοελληνικά
ονόματα.
Ο Κοραής πληροφορείται την εγκύκλιο και εκφράζει
αγανακτισμένος την γνώμη του. «Ταλαίπωρον γένος! Εξ οίων εις οία! Και
τούτο, κατά την δεκάτην ενάτην εκατονταετηρίδα! οπότε, μέγα μέρος του
γένους, κινείται εις το να επιστρέψει ανάπαλιν, από τα τελευταία ταύτα
ελεεινά οία, εις τα προγονικά οία. Ο Ελληνισμός αισθάνεται ώριμος για
τα μεγάλα έργα. Ικανός να ακολουθήσει τον δρόμον, τον οποίον χάραξαν οι
ένδοξοι πρόγονοί του. Ο Αγών είναι επί θύραις».
Το Πατριαρχείο που καταπολεμούσε και προσπαθούσε
να αφαιρέσει την Ελληνική Εθνικότητα και να σπάσει τους αρχαίους
προγονικούς δεσμούς αίματος
προσπαθεί με λύσσα να σταματήσει
την Επανάσταση . «εξ’; όλων αυτών είναι νομίζω αναμφισβήτητον, ότι ο
ανώτατος κλήρος του έθνους, υποπέσας ενωρίς υπό την υλικήν εξάρτησιν
της τουρκικής εξουσίας, απεμακρύνθει του συνόλου του έθνους και με
μυρίους δεσμούς συνδεδεμένος, προς την κρατούσαν τάξιν πραγμάτων,
κατέστη φυσικός τύραννος των Ελλήνων .
Μόλις κηρύχτηκε η επανάσταση στη Μολδαβία από τον Μιχαήλ
Βόδα – Σούτσο και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη ο Πατριάρχης και όλη η Σύνοδος
τους αφορίζει. Ο αφορισμός ισχύει ακόμη και δεν έχει αρθεί . Αποκαλεί
τον Βόδα «τέρας, έμψυχον αχαριστίας» και τον Υψηλάντη «αγνώμονα» και
τους δυο μαζί «ματαιόφρονες», «αχρείους και κακόβουλους», «κακοποιούς»,
κλπ. και τους καταριέται να είναι «αφορισμένοι και κατηραμένοι και
ασυγχώρητοι και άλυτοι μετά θάνατον και τυμπανιαίοι». «Πατάξαι Κύριος
αυτούς, τη ψυχεί, τω πυρετώ, τη ανεμοφθορία, και τη ώχρα». Είχαν ήδη
προηγηθεί και άλλοι αφορισμοί γνωστών Διαφωτιστών, (Πίκκολος κλπ),
ενώ το 1819 αφορίστηκαν η… Άλγεβρα, η… Τριγωνομετρία, και οι…
Λογάριθμοι, ενώ ο λογοκριτής-επιστάτης, του πατριαρχικού τυπογραφείου
Ιλαρίων Σιναΐτης «έδωκε γνώμην, να παιδευθούν με ποινήν θανάτου, πέντε –
έξ από τους θέλοντας να ενσπείρουν επανάστασιν, δια να σωφρονισθούν οι
άλλοι». Αξίζει να αναφέρουμε το όνομα του Ευγένειου Καραβία, από την
Ιθάκη, μητροπολίτη Αγχίαλου στην μαύρη θάλασσα, που αρνήθηκε να
υπογράψει τον αφορισμό και να τον διαβάσει δημοσίως γι΄αυτό βασανίστηκε
άγρια και κρεμάστηκε.
Ο Ρήγας και οι σύντροφοί του, συνελήφθησαν στην Τεργέστη
από τις Αυστριακές αρχές που ανακοίνωσαν, ότι η σύλληψη του Ρήγα
έγινε κατόπιν «κατόπιν εμπιστευτικών καταγγελιών».. Ποια συμφέροντα
εξυπηρετούσε η σύλληψή του; Και γιατί δεν έγινε καμμία προσπάθεια από
τον Πατριάρχη να μην παραδοθεί ο Ρήγας στους Τούρκους που ζητούσαν
επίμονα από τους Αυστριακούς, το κεφάλι του Ρήγα για να το δωρίσουν
στον Σουλτάνο. Ο Γιάννης Κορδάτος, στο βιβλίο του «Ο Ρήγας και η
Βαλκανική Ομοσπονδία» γράφει: «ηθικοί αυτουργοί, στη δολοφονία του Ρήγα
είναι το Πατριαρχείο και οι Φαναριώτες.
Ο μοναχός Κύριλλος ο Λαυριώτης στον «Κώδικας Κυρίλλου του
Λαυριώτου», που φυλάγεται Βιβλιοθήκη του Θεολογικού Φροντιστηρίου, του
Πανεπιστημίου Αθηνών γράφει με φανατισμό ότι ο Ρήγας ήταν «διεφθαρμένος
την φρέναν» και οι σύντροφοί του «ακαίρως και αφρόνως σπουδάσαντες».
«και ο παράφρων Ρήγας, που εξέδιδε εγκύκλια επαναστατικά γράμματα
χωρίς την ευδοκία του Χριστού, είχε τον θάνατο που του ταίριαζε. Κι
αυτός και οι συνωμότες του έγιναν τροφή των ψαριών στον ποταμό Ίστρο
(Δούναβη). Και ύλη της αιωνίου κολάσεως κατά του Χριστού λυττήσας, δεν
ήταν ούτε Χριστιανός, ούτε Εβραίος, αλλά ο ίδιος ο διάβολος που
παρουσιάστηκε με ανθρώπινη μορφή». Την ίδια εποχή , ο Μητροπολίτης
Ιωαννίνων Ιερόθεος στέλνει μια επιστολή στους κατοίκους της Πάργας:
«ακούετε και ακολουθείτε, ως μανθάνω, τας συμβουλάς του Περαιβού, ο
οποίος σας απατά. Δεν ηξεύρετε, ότι αυτός, με κάποιον Ρήγα Θεσσαλόν και
μερικούς άλλους παρομοίους λογιωτάτους, συνεννοούμενοι με τους
Φραντζέζους, εσκόπευαν να κάμουν επανάστασιν κατά του κραταιοτάτου
σουλτάνου μας; Αλλά ο μεγαλοδύναμος Θεός τους επαίδευσε κατά τας
πράξεις των, με θάνατον όπως τους έπρεπε. Μόνον δε ο Περαιβός εσώθει,
δια τας ιδικάς σας αμαρτίας».
Από την πλευρά του ,στη διακήρυξή του ο Υψηλάντης
«Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» στις 24 Φεβρουαρίου 1824 από το
στρατόπεδο του Ιασίου, χαρακτηριστικά κατέληγε «Ας καλέσωμεν λοιπόν εκ
νέου, ω ανδρείοι και μεγαλόψυχοι Ελληνες, την ελευθερίαν εις την
κλασικήν γήν της Ελλάδος! Ας συγκροτήσωμεν μάχην μεταξύ του Μαραθώνος
και των Θερμοπυλών! Ας πολεμήσωμεν εις τους τάφους των Πατέρων μας, οι
οποίοι δια να μας αφήσωσιν ελευθέρους επολέμησαν και απέθανον
εκεί…οίτινες κατέκοψαν τοσάκις τους αναριθμήτους στρατούς των βαρβάρων
Περσών, των οποίων τους βαρβαρωτέρους και ανανδροτέρους απογόνους
πρόκειται εις ημάς σήμερον, με πολλά μικρόν κόπον να εξαφανίσωμεν εξ
ολοκλήρου» .
Η Επανάσταση στην κυρίως Ελλάδα άρχισε την 21η Μαρτίου 1821 και
εδραιώθηκε την 23η Μαρτίου, με την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τον
Κολοκοτρώνη, τον Πετρόμπεη και τους Μανιάτες. Η υποτιθέμενη κήρυξη της
Επανάστασης στην Μονή της Αγίας Λαύρας από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό,
την 25η Μαρτίου, φυσικά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και δεν
αναφέρεται ούτε καν στα απομνημονεύματα του ίδιου του Παλαιών Πατρών
Γερμανού. Η «Ιστορία» της Εκδοτικής Αθηνών (τόμος 12ος, σελίδα 83)
γράφει: «Η ιστορική όμως αλήθεια απέχει πολύ από το θρύλο… Ούτε στις 25
Μαρτίου, αλλά ούτε και στις 21 που έγινε η πρώτη πολεμική επιχείρηση,
βρίσκονταν κανείς στην Αγία Λαύρα. Για όλη την δράση του Παλαιών Πατρών
Γερμανού, ο ιστορικός Τάκης Σταματόπουλος, κυκλοφόρησε το βιβλίο «Ο
Παλαιών Πατρών Γερμανός, χωρίς θρύλους».
Η πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στην ελληνική επανάσταση
Οι Μεγάλες Δυνάμεις με την Ιερή Συμμαχία :
Μια συνθήκη- συμμαχία των Αυτοκρατόρων της Ευρώπης που σκοπό είχε να
μην αφήσει κανένα λαό να ξεσηκωθεί εναντίον των κατακτητών ή εναντίον
της απόλυτης μοναρχίας. Ιδρύθηκε το 1815, μετά την ήττα του
Ναπολέοντα από τους μονάρχες της Ευρώπης
θέλουν να
καταστείλουν τα απελευθερωτικά κινήματα και η ελληνική περίπτωση τις
γέμιζε ανησυχίες γιατί απειλούσε την πολυπόθητη ισορροπία για την
ευρωπαϊκή ήπειρο και τη διατήρηση της τάξης.
Οι λόγοι που η Ελλάδα αποτελούσε ξεχωριστή περίπτωση ανάμεσα στα επαναστατικά κινήματα της εποχής, και τις συσπείρωσαν ενάντια
ήταν ότι η Ελλάδα αποτελούσε γέφυρα ανάμεσα στις δύο ηπείρους και,
δεύτερον, η ανατροπή του status quo με τη διάλυση της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας δημιουργούσε νέες και απρόβλεπτες δυναμικές στην περιοχή,
μια και δεν θα φοβόταν την κάθοδο των Ρώσων στην Μεσόγειο,
έχοντας μάλιστα και την υπόνοια ότι την Ελληνική Επανάσταση την είχαν
υποκινήσει οι Ρώσοι . Υπουργός Εξωτερικών του τσάρου ήταν ο
Καποδίστριας. Ιδιαίτερα η Αγγλία έβλεπε ότι μια ανεξάρτητη και
ελεύθερη Ελλάδα θα ήταν ανταγωνιστική ναυτική δύναμη για τα συμφέροντα
της . Γνωστή είναι η βοήθεια που προσέφεραν στον ανεφοδιασμό των
Τούρκων σε διάφορες πολιορκίες οι άγγλοι πρόξενοι που μετατρέπονταν
άλλοτε σε κατασκόπους και άλλοτε σε αντιπροσώπους εμπορικών εταιρειών
εφοδιάζοντας με αγαθά και πολεμικό υλικό την Υψηλή Πύλη
αφού οι Τούρκοι ήταν ξένοι με την θάλασσα χρησιμοποιούσαν άγγλους αξιωματικούς στα πλοία τους.
Οσο για τα δάνεια που μας δώσανε οι «φίλοι μας», στην Αγγλία
οι
αδελφοί Ρικάρντο καί οι Ρότσιλντ στην Γαλλία θησαυρίσανε
εκμεταλλευόμενοι τίς ανάγκες τον επαναστατημένου ‘Ελληνικού Έθνους, γιά
όπλα καί τρόφιμα.
Τά χρήματα πού προκαταβολικά άρπάξανε οι ‘Εβραίοι σέ
τόκους, μεσιτείες καί προμήθειες ήσαν τόσον τεράστια, ώστε προκαλέσανε
τήν άντίδρασι των Φιλελλήνων Ευρωπαίων. Οι Ρικάρντο γιά νά δώσουν
δάνεια, έλαβαν άπό μας προμήθεια περίπου διπλασίαν άπ όσα χρήματα είχαν
συλλέξει στην Ευρώπη όλοι οι Φιλέλληνες!! TIMES της 5 Σεπτ. 1826 οι
όποιοι γράφουνε ότι «οι κύριοι Ρικάρντο τσεπώσανε (havepocteted) 64.000
Λ.» καί στίς 15 Σεπτ. 1826 σχολιάζουν:
«τό δελεαστικό ποσό πού επεφύλαξαν δι εαυτούς οι εκδότες
του δευτέρου δανείου (ανερχόμενο σέ 64.000 Α.) είναι σχεδόν διπλάσιον
άπό τίς εθελοντικές συνεισφορές όλων των φιλελλήνων στην Ευρώπη
συμπεριλαμβανομένων των συνεισφορών των επιτροπών καί των συλλόγων τών
σχολών καί τών πανεπιστημίων, τών φιλο-κλασσικών κυριών καί τών
ευεργετικών πριγκήπων, τών ιερέων, καλλιτεχνών, φιλοσόφων καί πολιτικών
– τού προϊόντος τών συναυλιών καί τών εράνων στίς εκκλησίες»!!!
Ναί, βέβαια μας δώσανε δάνειο οι Εβραίοι καί μας γδάρανε ζωντανούς
μέ τους υπερβολικούς τόκους καί τίς πρωτοφανείς προμήθειες και τό 1826
ζητήσανε γιά έγγύησι τοκογλυφικών δανείων μέρος τής ‘Ελλάδος!! Ό
καθηγητής ‘Ανδρεάδης στό βιβλίο του «’Ιστορία τών εθνικών δανείων»
Οι ‘Εβραίοι Ρότσιλντ γιά νά μας παρασύρουν νά
δανεισθούμε από αυτούς μας έκαναν αρχικά μιά δωρεά καί κατόπιν
δανείσανε τήν Ελλάδα μέ βαρύτατους όρους, με ληστρικά ωφελήματα,
μεσιτείες, έξοδα εκδόσεως! και με την εγγύηση των τριών Δυνάμεων.
Κάθε ομοιότητα με τα σημερινά πρόσωπα και πράγματα δεν είναι συμπτωματική.
Το χρονικό της άσβεστης φλόγας της Ελληνικής ψυχής και η πορεία της απελευθέρωσης προς την δόξα!
Η Παρέα
https://iparea.wordpress.com/2011/03/07/%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%83-%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%85%CF%83/