Το όρος Άθως σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία, είχε
παραχωρηθεί από τον Δία σην «χρυσόθρονον αγνήν Αρτέμιδα», γα αυτό και
ονομαζόταν και ως «Κήπος της Αρτέμιδος».
Σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία, στην περιοχή διεξήχθη η Γιγαντομαχία, η μάχη των Θεών. Ο Άθως ένας από τους Γίγαντες κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας, άρπαξε ένα βράχο και το έριξε κατά των Θεών αλλά αυτός έπεσε στην άκρη της Χαλκιδικής και αποτέλεσε την ομώνυμη χερσόνησο, η κορυφή της οποίας έλαβε το όνομά , ενώ η Σιθωνία οφείλει το όνοµα της στο Σίθωνα, το γιο του Ποσειδώνα. Η τύχη των Γιγάντων είναι γνωστή και ακολούθησε αυτή των Τιτάνων. Πρώτοι επιτέθηκαν οι Γίγαντες, όμως υπερίσχυσαν οι Ολύμπιοι Θεοί.
Για αυτό τον λόγο ήταν ιερός τόπος για τους αρχαίους η Χαλκιδική, ως πεδίο της νίκης των Θεών. Στην κορυφή του Άθωνα υπήρχε ναός και άγαλμα του Διός, ενώ λατρεύονταν πλήθος άλλων θεοτήτων όπως του Απόλλωνος, του Διόνυσου, του Ηρακλέους, του Νηρέα, της Ουράνιας Αφροδίτης, της Δήμητρας, και άλλων πελασγικών και θρακικών Θεοτήτων. Αναφέρεται επίσης και η λειτουργία του μαντείου του Απόλλωνα. Πιστευόταν ότι η σκιά του Άθωνα έφτανε μέχρι τη Λήμνο, όπου κάλυπτε ένα άγαλμα στην πόλη Μύριννα. Λέγεται πως και η Σκιάθος χρωστά το όνομά της στον Άθωνα (Σκιά + Άθως).
Στο Πάνθεον όμως του ιερού αυτού χώρου για τους αρχαίους Έλληνες δέσποζε ως κεντρική θεότητα η θεά του κυνηγιού των δασών και της φύσης , λόγω της πλούσιας χλωρίδας και πανίδας της περιοχής.
Η αδελφή του Απόλλωνα, είχε ως βασίλειο της την παρθένα φύση, η οποία δεν είχε βεβηλωθεί από ανθρώπινο χέρι. Αυτή την μεταφορική έννοια έχει και η προσωνυμία της ως Αγνή και Παρθένος – προσωνυμίες στις οποίες αιώνες αργότερα απέδωσε Χριστιανικό δόγμα στην Παναγία για διαφορετικούς λόγους.
Η προστασία της Θεάς δεν περιοριζόταν μόνο στη Φύση, συνδεόταν επίσης με τους νεόνυμφους, αλλά και τις εγκυμονούσες. Οι νέοι της αφιέρωναν κατά την ημέρα των γάμων τους τη ζώνη τους ή μια πλεξούδα από τα μαλλιά τους. Η Άρτεμις ήταν επίσης Θεά των τοκετών γι’ αυτό και την αποκαλούσαν Παιδοτρόφο, Εύλοχον, Ειλειθυίαν. Γενκότερα η Θεά Άρτεμις είναι κατεξοχήν προστάτιδα των γυναικών που την επικαλούνται σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Φιλομείραξ ως νεαρά κορίτσια, Φιλοπάρθενος ως έφηβες, Ορσιλοχεία ως μητέρες και Λυτηρία τη στιγμή του θανάτου τους.
Η Άρτεμις συμβολίζει την αιώνια παρθενία και ουδέποτε γέννησε ή υπέκυψε σε ερωτικά καλέσματα. Αναφέρει σχετικά ο Πρόκλος :
«Η Θεά Αρτέμιδα πληρούται από αγνές δυνάμεις, από μέρους των αμείλικτων θεών, ενώ ατενίζει την πηγή της αρετής και ασπάζεται την παρθενία της, και πραγματικά, εκείνη δεν εγκαταλείπει την παρθενία της, όπως λέει ο χρησμός. Νοώντας λοιπόν εκείνη δίνει υπόσταση και στην αρετή των αρχών, και διαχωρίζεται από κάθε επαφή και σύζευξη, από κάθε πορεία προς τον κόσμο της γένεσης». (Πρόκλος, Εις τον Κρατύλον Πλάτωνος Εκλογαί χρήσιμοι 179, 1-15).
Της είχαν αφιερώσει την έκτη ημέρα κάθε μηνός και, ιδιαίτερα, τη νύχτα της Εαρινής Ισημερίας. Στο ιερό της Αρτέμιδος κατοικούσαν μόνο γυναίκες, ιέρειες της θεάς, όπου και τελούσαν τα Μυστήρια της Αρτέμιδος από παρθένες γυναίκες, όχι μόνο προς τιμή της αλλά και προς τιμή του Απόλλωνα και της Δάφνης. Απαγορευόταν δε ρητά η παρουσία του ανδρικού φύλου, όχι για όλη την χερσόνησο, όπως συμβαίνει σήμερα για τι γυναίκες αλλά μόνο γύρω από το ιερό της Αρτέμιδος. Σε περίπτωση καταπάτησης του άβατον, οι παραβάτες τιμωρούνταν με την ποινή του θανάτου.Περίφημη υπήρξε και η πολίχνη Καρυαί (Καρυδιές) με το ονομαστό Ιερό της Καρύας Αρτέμιδος ή Καρυάτιδος, το οποίο όπως και τα άλλα εκεί Ιερά της Θεάς, αποτελούσε χώρο άβατο για τους άνδρες.
Με την επικράτηση του Χριστιανισμού το Άλσος της Άρτεμιδος και Άλσος των Μουσών, μετονομάστηκε σε Άγιον Όρος από τον Κωνσταντίνο Θ’ τον Μονομάχο (1042-1054) και περιβόλι της Παναγίας, οπότε τότε άρχισε και το κτίσιμο των μοναστηριών, και αναστράφηκε το Άβατο. Από Άβατο των αντρών, έγινε άβατο των γυναικών. Ο Παυσανίας στα Αρκαδικά (31,8) αναφέρει ότι γενικά σε ιερά αφιερωμένα σε θεές επιτρεπόταν η είσοδος σε γυναίκες αλλά σε άνδρες μόνο μία φορά τον χρόνο, δηλαδή ήταν άβατο δια τους άνδρες.
Στη Μονή Μεγίστης Λαύρας υπάρχει μία μαρμάρινη αναθηματική ανάγλυφη πλάκα, στην οποία απεικονίζεται ένα τεράστιο αυτί εντός πλαισίου, πάνω από το οποίο υπάρχει εγχάρακτη η επιγραφή:
«ΑΡΤΕΜΙΔΙ ΑΓΡΟΤΕΡΑ / ΝΕΒΡΙΣ ΕΠΙΤΑΓΗΝ / ΑΝΕΘΗΚΕΝ». Από τους χαρακτήρες εξάγεται το συμπέρασμα ότι η πλάκα ανήκει στην κλασική ελληνική περίοδο και χρονολογείται στον Ε΄ – Δ΄ π.Χ. αιώνα. Η τοποθέτηση της αναθηματικής πλάκας στο συγκεκριμένο σημείο είναι αφιέρωμα κάποιας Νεβρίδος στην θεά Αρτέμιδα.
Το 368 π.Χ. η χερσόνησος και οι πόλεις της έγιναν μέρος του κράτους του Φιλίππου Β’. Μερικά έτη αργότερα ο γιος του Αλέξανδρος ο Μέγας έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας και υπέταξε όλο τον ελλαδικό χώρο. Λέγεται ότι εκείνη την περίοδο ένας αρχιτέκτονας, ο Δεινοκράτης, πρότεινε στον Αλέξανδρο να μετασχηματίσει το βουνό και όλη την χερσόνησο σε ένα τεράστιο άγαλμα, που θα απεικόνιζε τον Αλέξανδρο να κρατά μια πυκνοκατοικημένη πόλη στο χέρι του. Ο Αλέξανδρος απάντησε ότι πρέπει να αφήσει την περιοχή στην ησυχία της.
Το πότε ακριβώς διαδόθηκε ο Χριστιανισμός στον Άθω δεν είναι γνωστό. Κατά μία ρωσική παράδοση φέρεται η ίδια η Θεοτόκος να εμφανίζεται στη περιοχή και οι κάτοικοι ν΄ ασπάζονται τον Χριστιανισμό. Συγκεκριμένα η Θεοτόκος μαζί με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη παραπλέοντας τον Άθω, πηγαίνοντας στην Κύπρο για να επισκεφθούν τον Λάζαρο λόγω φοβερής θαλασσοταραχής αποβιβάστηκαν στην ακτή όπου βρίσκεται σήμερα η Ιερά Μονή των Ιβήρων. Εκεί η Θεοτόκος θαυμάζοντας τον χώρο ακούσθηκε φωνή εξ ουρανού που έλεγε: «Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σός και περιβόλαιον σόν καί παράδεισος, έτι δε καί λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι»...από ΑΛΕΞΑΤΟ ΣΠΥΡΟ!!!!
Σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία, στην περιοχή διεξήχθη η Γιγαντομαχία, η μάχη των Θεών. Ο Άθως ένας από τους Γίγαντες κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας, άρπαξε ένα βράχο και το έριξε κατά των Θεών αλλά αυτός έπεσε στην άκρη της Χαλκιδικής και αποτέλεσε την ομώνυμη χερσόνησο, η κορυφή της οποίας έλαβε το όνομά , ενώ η Σιθωνία οφείλει το όνοµα της στο Σίθωνα, το γιο του Ποσειδώνα. Η τύχη των Γιγάντων είναι γνωστή και ακολούθησε αυτή των Τιτάνων. Πρώτοι επιτέθηκαν οι Γίγαντες, όμως υπερίσχυσαν οι Ολύμπιοι Θεοί.
Για αυτό τον λόγο ήταν ιερός τόπος για τους αρχαίους η Χαλκιδική, ως πεδίο της νίκης των Θεών. Στην κορυφή του Άθωνα υπήρχε ναός και άγαλμα του Διός, ενώ λατρεύονταν πλήθος άλλων θεοτήτων όπως του Απόλλωνος, του Διόνυσου, του Ηρακλέους, του Νηρέα, της Ουράνιας Αφροδίτης, της Δήμητρας, και άλλων πελασγικών και θρακικών Θεοτήτων. Αναφέρεται επίσης και η λειτουργία του μαντείου του Απόλλωνα. Πιστευόταν ότι η σκιά του Άθωνα έφτανε μέχρι τη Λήμνο, όπου κάλυπτε ένα άγαλμα στην πόλη Μύριννα. Λέγεται πως και η Σκιάθος χρωστά το όνομά της στον Άθωνα (Σκιά + Άθως).
Στο Πάνθεον όμως του ιερού αυτού χώρου για τους αρχαίους Έλληνες δέσποζε ως κεντρική θεότητα η θεά του κυνηγιού των δασών και της φύσης , λόγω της πλούσιας χλωρίδας και πανίδας της περιοχής.
Η αδελφή του Απόλλωνα, είχε ως βασίλειο της την παρθένα φύση, η οποία δεν είχε βεβηλωθεί από ανθρώπινο χέρι. Αυτή την μεταφορική έννοια έχει και η προσωνυμία της ως Αγνή και Παρθένος – προσωνυμίες στις οποίες αιώνες αργότερα απέδωσε Χριστιανικό δόγμα στην Παναγία για διαφορετικούς λόγους.
Η προστασία της Θεάς δεν περιοριζόταν μόνο στη Φύση, συνδεόταν επίσης με τους νεόνυμφους, αλλά και τις εγκυμονούσες. Οι νέοι της αφιέρωναν κατά την ημέρα των γάμων τους τη ζώνη τους ή μια πλεξούδα από τα μαλλιά τους. Η Άρτεμις ήταν επίσης Θεά των τοκετών γι’ αυτό και την αποκαλούσαν Παιδοτρόφο, Εύλοχον, Ειλειθυίαν. Γενκότερα η Θεά Άρτεμις είναι κατεξοχήν προστάτιδα των γυναικών που την επικαλούνται σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Φιλομείραξ ως νεαρά κορίτσια, Φιλοπάρθενος ως έφηβες, Ορσιλοχεία ως μητέρες και Λυτηρία τη στιγμή του θανάτου τους.
Η Άρτεμις συμβολίζει την αιώνια παρθενία και ουδέποτε γέννησε ή υπέκυψε σε ερωτικά καλέσματα. Αναφέρει σχετικά ο Πρόκλος :
«Η Θεά Αρτέμιδα πληρούται από αγνές δυνάμεις, από μέρους των αμείλικτων θεών, ενώ ατενίζει την πηγή της αρετής και ασπάζεται την παρθενία της, και πραγματικά, εκείνη δεν εγκαταλείπει την παρθενία της, όπως λέει ο χρησμός. Νοώντας λοιπόν εκείνη δίνει υπόσταση και στην αρετή των αρχών, και διαχωρίζεται από κάθε επαφή και σύζευξη, από κάθε πορεία προς τον κόσμο της γένεσης». (Πρόκλος, Εις τον Κρατύλον Πλάτωνος Εκλογαί χρήσιμοι 179, 1-15).
Της είχαν αφιερώσει την έκτη ημέρα κάθε μηνός και, ιδιαίτερα, τη νύχτα της Εαρινής Ισημερίας. Στο ιερό της Αρτέμιδος κατοικούσαν μόνο γυναίκες, ιέρειες της θεάς, όπου και τελούσαν τα Μυστήρια της Αρτέμιδος από παρθένες γυναίκες, όχι μόνο προς τιμή της αλλά και προς τιμή του Απόλλωνα και της Δάφνης. Απαγορευόταν δε ρητά η παρουσία του ανδρικού φύλου, όχι για όλη την χερσόνησο, όπως συμβαίνει σήμερα για τι γυναίκες αλλά μόνο γύρω από το ιερό της Αρτέμιδος. Σε περίπτωση καταπάτησης του άβατον, οι παραβάτες τιμωρούνταν με την ποινή του θανάτου.Περίφημη υπήρξε και η πολίχνη Καρυαί (Καρυδιές) με το ονομαστό Ιερό της Καρύας Αρτέμιδος ή Καρυάτιδος, το οποίο όπως και τα άλλα εκεί Ιερά της Θεάς, αποτελούσε χώρο άβατο για τους άνδρες.
Με την επικράτηση του Χριστιανισμού το Άλσος της Άρτεμιδος και Άλσος των Μουσών, μετονομάστηκε σε Άγιον Όρος από τον Κωνσταντίνο Θ’ τον Μονομάχο (1042-1054) και περιβόλι της Παναγίας, οπότε τότε άρχισε και το κτίσιμο των μοναστηριών, και αναστράφηκε το Άβατο. Από Άβατο των αντρών, έγινε άβατο των γυναικών. Ο Παυσανίας στα Αρκαδικά (31,8) αναφέρει ότι γενικά σε ιερά αφιερωμένα σε θεές επιτρεπόταν η είσοδος σε γυναίκες αλλά σε άνδρες μόνο μία φορά τον χρόνο, δηλαδή ήταν άβατο δια τους άνδρες.
Στη Μονή Μεγίστης Λαύρας υπάρχει μία μαρμάρινη αναθηματική ανάγλυφη πλάκα, στην οποία απεικονίζεται ένα τεράστιο αυτί εντός πλαισίου, πάνω από το οποίο υπάρχει εγχάρακτη η επιγραφή:
«ΑΡΤΕΜΙΔΙ ΑΓΡΟΤΕΡΑ / ΝΕΒΡΙΣ ΕΠΙΤΑΓΗΝ / ΑΝΕΘΗΚΕΝ». Από τους χαρακτήρες εξάγεται το συμπέρασμα ότι η πλάκα ανήκει στην κλασική ελληνική περίοδο και χρονολογείται στον Ε΄ – Δ΄ π.Χ. αιώνα. Η τοποθέτηση της αναθηματικής πλάκας στο συγκεκριμένο σημείο είναι αφιέρωμα κάποιας Νεβρίδος στην θεά Αρτέμιδα.
Το 368 π.Χ. η χερσόνησος και οι πόλεις της έγιναν μέρος του κράτους του Φιλίππου Β’. Μερικά έτη αργότερα ο γιος του Αλέξανδρος ο Μέγας έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας και υπέταξε όλο τον ελλαδικό χώρο. Λέγεται ότι εκείνη την περίοδο ένας αρχιτέκτονας, ο Δεινοκράτης, πρότεινε στον Αλέξανδρο να μετασχηματίσει το βουνό και όλη την χερσόνησο σε ένα τεράστιο άγαλμα, που θα απεικόνιζε τον Αλέξανδρο να κρατά μια πυκνοκατοικημένη πόλη στο χέρι του. Ο Αλέξανδρος απάντησε ότι πρέπει να αφήσει την περιοχή στην ησυχία της.
Το πότε ακριβώς διαδόθηκε ο Χριστιανισμός στον Άθω δεν είναι γνωστό. Κατά μία ρωσική παράδοση φέρεται η ίδια η Θεοτόκος να εμφανίζεται στη περιοχή και οι κάτοικοι ν΄ ασπάζονται τον Χριστιανισμό. Συγκεκριμένα η Θεοτόκος μαζί με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη παραπλέοντας τον Άθω, πηγαίνοντας στην Κύπρο για να επισκεφθούν τον Λάζαρο λόγω φοβερής θαλασσοταραχής αποβιβάστηκαν στην ακτή όπου βρίσκεται σήμερα η Ιερά Μονή των Ιβήρων. Εκεί η Θεοτόκος θαυμάζοντας τον χώρο ακούσθηκε φωνή εξ ουρανού που έλεγε: «Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σός και περιβόλαιον σόν καί παράδεισος, έτι δε καί λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι»...από ΑΛΕΞΑΤΟ ΣΠΥΡΟ!!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου