ΘΡΑΚΗ «Πομάκοι» (Βιβλιοπαρουσίαση) -Το πρώτο σας βιβλίο λέγεται «Πομάκοι, οι μουσουλμάνοι της Ροδόπης». Πώς εκδόθηκε αυτό το βιβλίο;

-Το βιβλίο αυτό πέρασε από πολλά χέρια. Πολλοί ήθελαν να τυπωθεί αλλά δίσταζαν, για κάποιο λόγο. Το βιβλίο εκδίδεται τελικά το 1995, 24 χρόνια μετά. Ο Γιώργος Παύλος, ο καθηγητής στο Πολυτεχνείο της Ξάνθης, είχε δημιουργήσει ένα σχολείο για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Μαθητές στο σχολείο αυτό έγιναν και μαθητές μου από το Ιεροσπουδαστήριο. Αυτοί είπαν στον κύριο Παύλο: «Αφού το ΠΑΚΕΘΡΑ κάνει και εκδόσεις, γιατί δεν εκδίδετε και το βιβλίο του δάσκαλού μας;»Ποια είναι η αίσθηση που έχετε όταν σκέφτεστε τους Πομάκους σήμερα; Από το 1964 έχουν περάσει σχεδόν πενήντα χρόνια.Χαίρομαι που τους βλέπω αλλά με στεναχωρεί το πόσο μεγάλη είναι η αλλαγή σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Να σας πω μερικά περιστατικά. Όταν έτρεχα από χωριό σε χωριό για να συγκεντρώσω υλικό, με έβλεπαν οι χοτζάδες του Ιεροσπουδαστηρίου, αλλά δεν είχα κανένα πρόβλημα. Αυτή η δουλειά για να γίνει ήθελε και χρόνο πολύ και υπομονή και επιμονή. Μόνο όταν προχώρησα αρκετά, ο Αγγά Μεχμέτ, ο γιος του μουφτή, μού είπε κάτι που με στενοχώρησε: «Εμείς δε θέλουμε ούτε το όνομα Πομάκοι να λέμε, εσύ γράφεις βιβλίο για τους Πομάκους».Ανάμεσα στις οικογένειες που γνωρίσαμε, μια οικογένεια μάς έγινε πολύ αγαπητή. Μας παρακάλεσε ο γιος τους να τους επισκεφθούμε και στο σπίτι. Είχε έρθει ο πατέρας των παιδιών και στον Εχίνο. Μας εξασφάλιζαν και μουλάρια, για να μην κουραστούμε περπατώντας. Θα πηγαίναμε με το αυτοκίνητο, από εκεί και πέρα θα μας πήγαιναν με μουλάρια. Πήγαμε, μάς φιλοξένησαν υπέροχα. Φάγαμε, κοιμηθήκαμε εκεί και την άλλη μέρα, με το καλύτερο κατευόδιο, χωρίσαμε φίλοι. Και το είπαμε και το ξαναείπαμε: «Θα είμαστε για πάντα φίλοι». Τι συνέβη, όμως, όταν μετά από αρκετά χρόνια, μετά το 1995, όταν βγήκε το βιβλίο, πήγα να μοιράσω βιβλία στα χωριά. Πήγα και στο χωριό αυτού του Πομάκου, ο οποίος μας είχε φιλοξενήσει. Πλησίασα το διώροφο σπίτι που βρίσκονταν σε ύψωμα. Φώναξα το όνομά του και δεν άκουγα τίποτε. Υπέθεσα ότι λείπουν και γύρισα την πλάτη να φύγω. Εκείνη τη στιγμή άκουσα:«Πέτρο!»Γυρίζω και βλέπω το φίλο μου αυτόν να μου λέει:

«Πέτρο, λυπάμαι πολύ, αλλά άλλαξαν πολύ τα πράγματα. Συγχώρεσέ με»
Και έπιασε τα μάτια του και έφυγε μέσα.
Τι είχε συμβεί; Η τρομοκρατία ήταν πολύ φονική, θα έλεγα, προς όλους. Να μη μιλάμε για γκέτο πριν, επειδή υπήρχε η μπάρα, αλλά να μιλάμε για καταπίεση και τρομοκρατία της τουρκικής προπαγάνδας.

Ελάχιστο κομμάτι από την συνέντευξη του συγγραφέα στον Νικόλαο Θ. Κόκκα. Την αλιεύσαμε από το ιστολόγιο «Πομακοχώρια» (http://pomakohoria.blogspot.gr/).

Καλήν και ωφέλιμη ανάγνωση.

 ΘΡΑΚΗ