Του Μενέλαου Πειστικού
Την
Κυριακή, 5 Ιουλίου του 2015 ο λαός απεφάνθη. Για πρώτη φορά μετά από
σαράντα χρόνια ο ελληνικός λαός είχε την ευκαιρία να αποφασίσει για το
μέλλον του μέσω δημοψηφίσματος, μια αμιγώς δημοκρατική διαδικασία που
σπανίζει στην ιστορία των προηγμένων δυτικών δημοκρατιών, όπως θεωρείται
η Ελλάδα.
Όμως, πόσο
ανόθευτη τελικά απεδείχθη αυτή η μορφή ψηφίσματος? Πώς μπορούμε να
ισχυριστούμε ότι την Κυριακή της 5 Ιουλίου αποτυπώθηκε επακριβώς η
βούληση του ελληνικού λαού, τη στιγμή που τις κρίσιμες ημέρες πριν την
διενέργεια του δημοψηφίσματος, τα ιδιωτικά ΜΜΕ της τηλεόρασης
χρησιμοποίησαν κάθε μέσο για έμμεση νόθευση του εκλογικού αποτελέσματος?
Το
10ήμερο που μεσολάβησε από την στιγμή της ανακοίνωσης του μέχρι και το
εκλογικό αποτέλεσμα, αποτέλεσε περίοδο δημόσιας αιδούς για την ελληνική
δημοσιογραφία και κυρίως της ιδιωτικής τηλεόρασης που χρησιμοποίησαν
λεκτική βία για να μεθοδεύσουν και να εκμαιεύσουν το ΝΑΙ από τους
Έλληνες πολίτες. «Τυχαίες» διακοπές συνδέσεων, φανερά μεροληπτικές
στάσεις δημοσιογράφων υπέρ του ΝΑΙ, απροκάλυπτες πολιτικές θέσεις
συντονιστών στις εκπομπές τους, τρομοκρατία και διόγκωση φαινομένων
(όπως οι ουρές στα ΑΤΜ ή η –ούτως ή άλλως- χρονοβόρα αναμονή για τις
συντάξεις), τουλάχιστον διπλάσιος αριθμός διαφημίσεων υπέρ του ΝΑΙ,
προβολή πρώτης συγκέντρωσης του ΝΑΙ ενώ ελάχιστη προβολή στην εξίσου
αξιοσημείωτη πρώτη συγκέντρωση υπέρ του ΟΧΙ, περιπτώσεις ακόμα
«τραμπουκισμού» σε ηλικιωμένους και άλλες πολλές αντιδεοντολογικές
πρακτικές διαγράφουν το σκηνικό των ιδιωτικών δίαυλων ενημέρωσης σε όλα
το φάσμα των -χωρίς αμφιβολία- κρίσιμων πολιτικών ημερών και
συναποτελούν πρακτικές οι οποίες υποτιμούν τη νοημοσύνη του λαού.
Κανένας
δεν απαίτησε ποτέ την απόλυτη αντικειμενικότητα (καθώς η τελευταία δεν
υφίσταται στον ανθρώπινο νου), ωστόσο είναι αδιανόητο τα ιδιωτικά ΜΜΕ να
παραβιάζουν κάθε κανόνα δημοσιογραφικής δεοντολογίας και συναλλακτικών
ηθών που απορρέουν από το Ελληνικό Σύνταγμα. Συλλήβδην, η συντριπτική
πλειονότητα των δημοσιογράφων των ιδιωτικών Μέσων Ενημέρωσης όχι μόνο
δεν σεβάστηκε το ήθος και τη νοημοσύνη του ελληνικού λαού αλλά παραβίασε
συστηματικά το Ελληνικό Σύνταγμα. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου
15 του Ελληνικού Συντάγματος μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «Η ραδιοφωνία
και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. O έλεγχος και η
επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική
αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη
αρχή, όπως ο νόμος ορίζει. O άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει
και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την
αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων,
καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της
ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή
της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας,
καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της
παιδικής ηλικίας και της νεότητας….»
Η
μεροληπτική ενημέρωση, η μη διασταύρωση πηγών και ειδήσεων, ο
βομβαρδισμός δηλώσεων παραγόντων των Ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων
παρουσιαζόμενων ως «αξίωμα», η ασέβεια στην αξία του ανθρώπου -που
αποτέλεσαν ειδικά τις τελευταίες ημέρες- την πάγια στάση των ιδιωτικών
καναλιών, προφανώς και αντιτίθενται πλήρως στις αξίες και στις αρχές του
Ελληνικού Συντάγματος. Είναι ελπιδοφόρο ωστόσο, αν οι αντιδεοντολογικές
αυτές συμπεριφορές αποτελέσουν εφαλτήριο για έναν πλήρως αφυπνισμένο
και υποψιασμένο λαό απέναντι σε δημοσιογράφους που αδιαφόρησαν παντελώς
για την ιερή αποστολή των μέσων ενημέρωσης για μετάδοση της αλήθειας και
την πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας. Οι φορείς των ιδιωτικών καναλιών
μάλλον λησμόνησαν το γεγονός ότι η «αντικειμενική και επί ίσοις όροις»
ενημέρωση αποτελεί δημόσιο αγαθό και υποχρέωση αυτή καθεαυτή.
Για
ποιόν λόγο όμως το φαινόμενο της χειραγώγησης της κοινής γνώμης που
επιχειρούν εδώ και δεκαετίες τα ιδιωτικά- και όχι μόνο- Μέσα Ενημέρωσης
ήρθε σε έξαρση τις κρίσιμες πολιτικές ημέρες του δημοψηφίσματος?
Γνωρίζοντας τα συμφέροντα διαπλοκής που διέπουν τους ιδιοκτήτες των
ιδιωτικών καναλιών, που πολλοί από αυτούς αποτελούν φορείς της
διαιωνιζόμενης διαφθοράς στην Ελλάδα, δεν αποτέλεσε ιδιαίτερη έκπληξη η
συγκεκαλυμμένη και άλλοτε απροκάλυπτη επίθεση ενάντια στην πρόταση της
Κυβέρνησης, η οποία εξήγγειλε και ισχυρίζεται ότι θα επιχειρήσει να
ελέγξει το ημινόμιμο καθεστώς αδειών των ιδιωτικών καναλιών και τις
οφειλές τους στο δημόσιο, διατρανώνοντας την ανάγκη για επιβολή
δικαιοσύνης στην χώρα.
Επιτακτική
ανάγκη αποτελεί λοιπόν όχι μόνο ο έλεγχος των παράνομων αδειών των
ιδιωτικών καναλιών και η επαναπροκύρυξη διαγωνισμού για κάλυψη
συχνοτήτων (όπως οφείλει να γίνεται), αλλά η επιβολή -ανάλογων της
περίστασης- κυρώσεων από την ανεξάρτητη διοικητική αρχή εν ονόματι ΕΣΡ
που μέχρι στιγμής επιδεικνύει αδράνεια και αργά αντανακλαστικά απέναντι
στις ανήκουστες και ασεβείς πρακτικές της ιδιωτικής τηλεόρασης ιδιαίτερα
σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους για την χώρα.
Πρόκειται
λοιπόν για μια περίοδο κατά την οποία η λαϊκή ετυμηγορία και το
εκλογικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος επιχειρήθηκε να υπονομευτούν από
τα ιδιωτικά κανάλια, σε τέτοιο βαθμό που κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει
αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αντικατοπτρίζει απόλυτα τις
προθέσεις ενός λαού. Ένας λαός που δεν του αξίζουν αυτά τα Μέσα
Ενημέρωσης, τα οποία τρομοκρατούν και κινδυνολογούν συστηματικά,
διαστρεβλώνουν την αλήθεια και μεταχειρίζονται με τον πιο χυδαίο τρόπο
την ελληνική κοινωνία. Παρ’ όλα αυτά, η προπαγάνδα και η τρομολαγνία
εικάζουμε ότι δεν απέδωσαν στο επιθυμητό για τους -δημοσιογραφικούς
ιδιωτικούς φορείς- βαθμό και ο ελληνικός λαός απεδείχθη ανθεκτικός. Το
οριστικό πέρας των υφιστάμενων αντιδεοντολογικών και ανήθικων στάσεων
των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης οφείλει να αποτελέσει αμετάθετη υποχρέωση
για τους αρμόδιους φορείς, την Κυβέρνηση και τους πολίτες ούτως ώστε
αρχές όπως το καθήκον αλήθειας, πλουραλισμού και ισομέρειας στην
ενημέρωση να αποτελέσουν πρωταρχικό καθήκον.
Μενέλαος Πειστικός
2οετής φοιτητής του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ