Ο Ήλιος θεός / βασιλιάς από αρχαιοτάτων χρόνων, πηγή ζωής, δύναμης και φωτός, αλλά και σημείο αναφοράς του ανθρώπινου πολιτισμού.Η μεγάλη νίκη του φωτός έναντι του σκότους.
21 Ιουνίου 2025 η μεγαλύτερη ημέρα του έτους και η επίσημη αστρονομική έναρξη του καλοκαιριού (05:42 ώρα Ελλάδας)
Η διάρκεια της ημέρας θα αρχίσει να μειώνεται έως τη Φθινοπωρινή Ισημερία που ημέρα και νύχτα θα εξισωθούν.
Στο Ηλιοστάσιο ο Ήλιος ''φαίνεται να παγώνει'' στη φαινόμενη κίνησή του
στον ουράνιο θόλο, πριν αλλάξει κατεύθυνση.
Αστρονομικά είναι η χρονική στιγμή, όπου ο άξων της Γης μας έχει τη μέγιστη κλίση του μακρυά από τον Ήλιο κατά τη διάρκεια της ετήσιας τροχιάς της.
Το θερινό ηλιοστάσιο καθοδηγούσε τους ανθρώπους να οργανώσουν τις καλλιέργειες και τη συγκομιδή, όταν οι άνθρωποι ζούσαν ''σύμφωνα με τη φύση''.
Στην αρχαία Ελλάδα ήταν η εορτή για την ανάσταση της κόρης Περσεφόνης και της δόξας του Διονύσου του ελευθερωτή των ψυχών (Διόνυσος Ελευθερέας). Η Περσεφόνη εθεωρείτο η ψυχή της Γης και στη σύζευξή της με το Διόνυσο έγιναν δύο αθάνατες οντότητες που ανασταίνονται συνεχώς.
Οι αρχαίοι Έλληνες συμβόλιζαν την καλλιέργεια του σίτου με την καλλιέργεια της ψυχής. Κατά το θερινό ηλιοστάσιο ο σίτος ωριμάζει και εικονίζει την εξελικτική πορεία της ψυχής προς τη θέωσή της.
Την καλλιέργεια του σίτου δίδαξε στους ανθρώπους η θεά Δήμητρα μητέρα της Περσεφόνης.
Από το θερινό ηλιοστάσιο έως τη φθινοπωρινή ισημερία τα άνθη της άνοιξης μεταμορφώνονται σε καρπούς και τα ανθρώπινα όντα προσπαθούν να πετύχουν την πνευματική τους αναγέννηση.
Κατά την ελληνική μυθολογία ο Ήλιος ήταν ένας Τιτάνας γιος του Υπερίωνα και της Θείας. Αδελφές του ήταν η Σελήνη και η Ιώ.
Ο Ήλιος ταυτίσθηκε με το θεό Απόλλωνα,
Στην αρχαία Αθήνα το θερινό ηλιοστάσιο ακολουθούσε η πρώτη νέα Σελήνη και ο μήνας Εκατομβαιών (23 Ιουνίου-23 Ιουλίου)
που ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα το θεό του φωτός, προστάτη τεχνών και μαντικής τέχνης.
Στη διάρκεια αυτού του μήνα τελούνταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες κάθε 4 χρόνια.
Οι Σπαρτιάτες τελούσαν τα ''Υακίνθια'' και για την τέλεσή τους διέκοπταν ακόμη και τις εκστρατείες.
Στην αιγυπτιακή μυθολογία ηλιακός θεός ήταν ο Ώρος και στην κελτική ο Μπελένους.
Οι αρχαίοι Δρυίδες γιόρταζαν την ένωση Ουρανού και Γης και θεωρούσαν ότι στο Σύμπαν επικρατεί απόλυτη αρμονία.
Στη Ρώμη γιόρταζαν τα ''Βεστάλια'' προς τιμήν της θεάς Βεστά αντίστοιχης της θεάς Εστίας, ενώ στην αρχαία Κίνα γιόρταζαν τις ''γιν´ θηλυκές δυνάμεις της Γης.
Στη νεότερη εποχή με το Χριστιανισμό στις μεν εικόνες δηλώνουμε το άκτιστο φως στον ''κάμπο'' και αναβιώνει το γνωστό έθιμο με τις φωτιές, οι οποίες εξαγνίζουν την παραμονή της γιορτής του Άϊ Γιάννη (Ιωάννη), πιστεύοντας ότι οι άνθρωποι απαλλάσσονται από το κακό. Το ίδιο και το αμίλητο νερό στην γιορτή του ''Κλήδονα'' που συμπίπτει με τις γιορτές του ''Ηλιοτροπίου''.
Μία σύγχρονη αναπαράσταση της μύησης στη λαμπερή λατρεία του Ήλιου κατά τις αρχαίες εποχές,
Και αν τύχει να συναντήσετε κάποιο ξωτικό, μπορείτε, να απαγγείλετε τους στίχους του Μίλτον από το έργο του ''Ο Χαμένος Παράδεισος''
«Πόσο αόριστη και απαλή
είναι των πνευμάτων η υφή...
Μπορούν όποιο φύλο θέλουν ν' αποκτήσουν
ή και τα δύο...
Διαλυμένα ή συμπυκνωμένα, (Δίας ή Ζευς)
φωτεινά ή σκοτεινά,
τις αιθέριες προθέσεις τους
πράξη κάνουν παντοτινά»
Και δύο σχετικά ποιήματα του Γ. Σεφέρη.
1.«Ὁ μεγαλύτερος ἥλιος ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ
κι ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ νέο φεγγάρι
ἀπόμακρα στὴ μνήμη σὰν ἐκεῖνα τὰ στήθη.
Ἀνάμεσό τους χάσμα τῆς ἀστερωμένης νύχτας
κατακλυσμὸς τῆς ζωῆς.
Τ᾿ ἄλογα στ᾿ ἁλώνια
καλπάζουν καὶ ἱδρώνουν
πάνω σὲ σκόρπια κορμιά.
Ὅλα πηγαίνουν ἐκεῖ
καὶ τούτη ἡ γυναῖκα
ποὺ τὴν εἶδες ὄμορφη, μιὰ στιγμὴ
λυγίζει δὲν ἀντέχει πιὰ γονάτισε.
Ὅλα τ᾿ ἀλέθουν οἱ μυλόπετρες
καὶ γίνουνται ἄστρα.
Παραμονὴ τῆς μακρύτερης μέρας.»
(Γιῶργος Σεφέρης - Θερινὸ Ἡλιοστάσι)
2.«τη νύχτα εκείνη του Αι-Γιάννη
όταν έσβησαν όλες οι φωτιές
και μελέτησες τη στάχτη κάτω από τ′ αστέρια».
(Φωτιές του Αϊ Γιάννη Λονδίνο Γιώργος Σεφέρης, Ιούλιος 1932)
ΦΜΞ
