Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

ΠΟΙΟΙ ΄΄ΕΦΑΓΑΝ΄΄ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ ; - ΜΕΛΕΤΗ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ -ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ : ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ (1ον ) - (2ον ) Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

 Ιωάννης Καποδίστριας: Η σφαίρα που σκότωσε τον κυβερνήτη, πλήγωσε βαθιά την  Ελλάδα | Έθνος 

Ο Καποδίστριας διέθετε μια σπάνια διπλωματική εμπειρία κι έφερνε την υπόσχεση οικονομικής βοήθειας από την Γαλλία και τη Ρωσία.
Η Γαλλία προθυμοποιήθηκε να στείλει και ένα εκστρατευτικό σώμα που - ανεξάρτητα από τις διπλωματικές σκοπιμότητες της αποστολής και τις στρατιωτικές υπηρεσίες για την απομάκρυνση του Ιμπραήμ - η παρουσία του ήταν ευεργετική και από πλευρά οικονομική, γιατί οι Γάλλοι στρατιώτες επιδόθηκαν και σε έργα ειρηνικά : γεωργική καλλιέργεια υποδειγματική για τους Έλληνες αγρότες, τεχνικά έργα κ.α.
Αμέσως ο Καποδίστριας οργανώνει προσωρινή διοικητική μηχανή στην Πελοπόννησο και στα νησιά !
Παρόλο που ο κυβερνήτης βρήκε την οικονομία σημείο αποσύνθεσης της χώρας σε σημείο αποσύνθεσης, τις κοινωνικές ανάγκες τεράστιες, τον πόλεμο να συνεχίζεται καταστρεπτικός και τις Δυνάμεις απρόθυμες να του χορηγήσουν δάνεια, πέτυχε με την οικονομία στη διοίκηση, τη μικρή αύξηση των εσόδων και τις εισφορές από Έλληνες και Φιλέλληνες του εξωτερικού, που οφείλονταν συνήθως από γνωριμίες, να διορθώσει τα οικονομικά του νεοσύστατου κράτους και να προχωρήσει στην αναστήλωση των ερειπίων.

Πόση σημασία έδινε στην οικονομία φαίνεται και από το γεγονός να ιδρύσει πιστωτικό ίδρυμα της ΄΄Εθνικής χρηματιστικής τραπέζης ΄΄ για να αντικαταστήσει τα διάφορα νομίσματα που κυκλοφορούσαν τότε.  Η υπογραφή του Καποδίστρια με τη σφραγίδα <<ο κυβερνήτης της Ελλάδας >> είχα αναπαράσταση την Αθηνά με το δόρυ της.  Παρόλα αυτό η αντιπολίτευση των προκρίτων και κοτζαμπάσηδων και τσιφλικάδων τον κατηγόρησε γιατί δεν έκανε διανομή των εθνικών γαιών. Αυτό όμως αν το έκανε θα κατέληγε σε αποτυχία διότι, ή θα χρέωνε υπερβολικά τους φτωχούς αγωνιστές που, μή μπορώντας να πληρώσουν, θα αναγκαζόταν να καταφύγουν στους Εβραίους τοκογλύφους ή θα έπαιρναν τα κτήματα οι οικονομικά ισχυροί δηλαδή οι Κοτζαμπάσηδες και ίσως και οι ξένοι. Άλλωστε την διανομή εμπόδιζαν και οι Δυνάμεις γιατί ένα μεγάλο μέρος των κτημάτων ήταν υποθηκευμένο για τα δάνεια του 1824-25.

Ιδιαίτερη σημασία απέδιδε ο Καποδίστριας στην παιδεία του λαού. Γι αυτό κάλεσε τον συμπατριώτη του φιλόλογο Ανδρέα Μουστροξύδη για την οργάνωση της παιδείας.  Αυτά και άλλα πολλά που έγιναν σε λιγότερα από 4 χρόνια ανόρθωσαν πνευματικά την χώρα.  Η αντιπολίτευση εν τούτης τον θεωρούσε ΄΄φωτοσβέστη΄΄ διότι ο Καποδίστριας θεωρούσε εκτός πραγματικότητας την ίδρυση πανεπιστημίου, αφού αυτοί που θα σπούδαζαν δεν είχαν περάσει από την μέση παιδεία και ακόμη δεν υπήρχαν οι κατάλληλοι άνθρωποι για να κάνουν ένα ανώτατο ίδρυμα. Η σφοδρότητα με την οποία αντιμετωπίζει η αντιπολίτευση τον Καποδίστρια, τον ανάγκασε να συστήσει εξαιρετικό( έκτακτο ) δικαστήριο για παραβάσεις των υπαλλήλων του κράτους, να δώσει υπερβολικά δικαιώματα στην αστυνομία, να περιορίσει την ελευθερία του τύπου και γενικά να πλήξει το γόητρο της δικαιοσύνης. Για να γίνει όμως μια σωστή αποτίμηση του έργου του Καποδίστρια στον εσωτερικό τομέα, πρέπει, εκτός από τις αντιδράσεις της ντόπιας αντιπολίτευσης, να ληφθεί υπόψη ότι ο Κυβερνήτης είχε να παλέψει με ισχυρές δυνάμεις και στο εξωτερικό, όπου επίσημοι κύκλοι τον θεωρούσαν << Ρώσο ανθύπατο >>. 

Οι της αντιπολίτευσης κατηγορούσαν τον Κυβερνήτη για αυταρχικότητα και ζητούσαν Σύνταγμα.  Πολλοί δε είχαν προσωπικά παράπονα είτε γιατί δεν ικανοποιήθηκαν οι φιλοδοξίες και τα αιτήματά τους, είτε γατί με τα μέτρα της εσωτερικής του πολιτικής βλάπτονταν τα συμφέροντά τους.  Γι αυτά και άλλα πολλά, επειδή δεν μπορούσαν να τον κατηγορήσουν άμεσα, μιλούσαν για αυταρχικότητα και απαιτούσαν Σύνταγμα. Θέλανε στο Σύνταγμα να επαναφέρουν την ΄΄εξορισμένη΄΄ ορθοδοξία ώς επίσημη θρησκεία των Ελλήνων !  Έτσι με το σύνθημα ότι ζητούσαν Σύνταγμα βρίσκαν απήχηση στην κοινή γνώμη.  Ο Καποδίστριας είχε μαζί του το λαό και κανένας δεν αρνείται τη δημοτικότητά του. 

Για την πραγματοποίηση όμως των στόχων του Καποδίστρια και για την αφαίρεση της εξουσίας από τους προκρίτους, η συμπαράσταση του λαού ήταν ρόλος αναγκαίος αλλά όχι επαρκής.  Οι αντίπαλοι του προς το παρόν δέχτηκαν τους μηχανισμούς τοπικής εξουσίας και οικονομικές δυνατότητες. Υποστηριζόμενοι δε οικονομικά από την πύλη !  Έτσι κινήθηκαν δυναμικά, προκάλεσαν τοπικές εξεγέρσεις και τελικά κατάφεραν να δολοφονήσουν τον Καποδίστρια.  

Στίς 27 Σεπτεμβρίου του 1831 ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος δολοφονήθηκε από ανθρώπους της ορθοδοξίας στο Ναύπλιο, ενώ πήγαινε στην εκκλησία του Σωτήρα Χριστού, έτσι λεγόταν η συγκεκριμένη εκκλησία τα χρόνια της απελευθέρωσης...  Ο Καποδίστριας επιχείρησε να δημιουργήσει κεντρική εξουσία και κράτος Ελληνικό και δυσαρέστησε τους Ανθέλληνες ισχυρούς της ορθοδοξίας... Μετά από τη δολοφονία του Κυβερνήτη επικράτησε περίοδος αναρχίας και εμφυλίου πολέμου. Γιά μερικούς μήνες έμειναν στην εξουσία οι Καποδιστριακοί ως προσωρινή ΄΄ Διοικητική Επιτροπή ΄΄ με πρόεδρο τον Αυγουστίνο Καποδίστρια αδελφό του Κυβερνήτη...

 Οι Αντικαποδιστριακοί υποστηριζόμενοι από τους Άγγλους συγκρότησαν και στρατιωτική δύναμη με έδρα την περαχώρα ( Κοντά στην Κόρινθο ) και τον Μάρτιο του 1832 πραγματοποίησαν εισβολή στην Πελοπόννησο. Ο Αυγουστίνος άτολμο άτομο, έφυγε με ρωσικό πλοίο από το Ναύπλιο για την Κέρκυρα παίρνοντας μαζί του τα έγραφα του Κυβερνήτη και τα λείψανά του.
Στη συνέχεια οι προστάτιδες Δυνάμεις έφεραν τον Όθωνα ως Βασιλιά της Ελλάδος..                           Το νέο Ελληνικό κράτος είχε μία αναιμική οικονομία και σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.  Αφού άρχισε την πορεία του με την δολοφονία του πρώτου Κυβερνήτη και αποκτούσε Βασιλιά << Σύνταγμα ηγεμονικό >> και τρεις προστάτιδες δυνάμεις, δηλαδή θεσμούς και πολιτικές καθοδηγήσεις...  Μέσα σ`αυτές τις συνθήκες οι Ρωσία, Αγγλία και Γαλλία διατήρησαν το δικαίωμα να παρεμβαίνουν στα ζητήματα του κράτους. Χιλιάδες αγωνιστές της ελευθερίας που είχαν οικονομικά καταστραφεί μέσα στις περιπέτειες του πολέμου, προσδοκούσαν μάταια ότι θα αξιοποιούνταν για τη συγκρότηση τακτικού στρατού ή του διοικητικού μηχανισμού...  Μαζί μ`αυτους ήταν και όσοι Έλληνες από άλλες περιοχές είχαν έλθει στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα για να πολεμήσουν και ύστερα από τον αγώνα δεν μπορούσαν πια να γυρίσουν στα σπίτια τους....

Ν.Π.


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

 

  ΜΕΛΕΤΗ  Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ -ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ : ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ(1ον )

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

 Το όραμα  που   έθεσε  ο  Ι. Καποδίστριας   σε τρία χρόνια τα γκρέμισε η κομματοκρατία, οι νεοι "κοτζαμπάσηδες" της Μεταπολίτευσης   σε πενήντα χρόνια

Η πατρίδα μας βγάζει μέγιστους Ήρωες αλλά για κάποιο λόγο που έχει ίσως σχέση με  γονίδια μας παράγει ανίκανους πολιτικούς και μερικούς  λίαν βλαπτικούς  που προδίδουν  τη χώρα. Ελάχιστες   εξαιρέσεις άξιων ηγετών έχουμε στο νεοελληνικό κράτος και μία ίσως η μοναδική εξαίρεση αποτελεί  ο Ιωάννης Καποδίστριας που θα φωτίσει το στερέωμα της Ελλάδος με την πατριωτική του δράση.

 Αυτός προσπάθησε να   φτιάξει τα καλούπια  του νεοσύστατου ελληνικού αμαλγάματος το οποίον  παρέλαβε  πριν ολοκληρωθεί η    απελευθέρωση της Ελλάδος από την   Τουρκική  σκλαβιά και να το κάνει κράτος. Η έκταση που παρέλαβε ο  Κυβερνήτης περιορίζετο στην Πελοπόννησο και στη Ρούμελη.Προσπάθησε να το πλάσσει   πάνω  στα ελληνικά πρότυπα, στις αξίες και στα ιδανικά της φυλής μας σαν υπόβαθρο για να στηριχθεί  και να προχωρήσει στην απελευθέρωση   των σκλαβωμένων Ελληνικών περιοχών. Το όραμα του ήταν γίνει η Ελλάδα το φωτεινό  πολιτιστικό  κέντρο , ισάξιο του μεγάλου πολιτισμού της. Ελληνικά όμως μικροσυμφέροντα και ξένα εξουσιαστικά γεωπολιτικά κέντρα του έκοψαν το νήμα της ζωής και έμεινε το έργο του ημιτελές προς δόξαν των μικροπολιτικών, των συμφεροντολόγων , των σκοταδιστών , των οπισθοδρομικών και των κοτζαμπάσηδων  δολοφόνων του. Και φυσικά και των δυνάμεων εκείνων που  θέλουν  την Ελλάδα σαν φέουδο και  πιόνι να σκοτώνονται τα ελληνόπουλα και η επιρροή τους   να μεγαλώνει.  Αυτό έγινε πολλάκις   τελευταία με τον Εμφύλιο  που από νικητές  καταντήσαμε  ζητιάνοι  και στην Κύπρο που μάτωσε με την ΕΟΚΑ και ύστερα με τον Εμφύλιο που  οι Άγγλοι τον φύτεψαν  έφεραν την εισβολή του  Αττίλα και την κατοχή το 1974.

Η  Ελλάδα δεν ελευθερώθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις όπως διατείνεται το κατεστημένο αλλά από την ηρωική   αντίσταση των παιδιών της και από τις επιδέξιες διπλωματικές ενέργειες του Ιωάννη Καποδίστρια

 Λίγα από τη δράση του Ιωάννη Καποδίστρια :

10  Φεβρ. !776 γεννήθηκε  στην Κέρκυρα από αστική οικογένεια

1794  Σπουδάζει Ιατρική στην Πάδοβα

1801  Οργανώνει τη διοίκηση στην Κεφαλλονιά ως εκπρόσωπος της «Επτανησιακής Πολιτείας»

1803 Τη 1 Απριλίου    ορίζεται Γραμματεύς της Επτανησιακής Πολιτείας η οποία ιδρύθηκε με τη Συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως  «Η Πολιτεία των Επτά Ηνωμένων Νήσων»

1807   Διορίζεται στη Λευκάδα ως έκτακτος επίτροπος  και συντονιστής των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον της Πύλης και του Αλή Πασά

1809  Στις 3 Μαΐου    σε αναγνώριση της διπλωματικής του  ικανότητος τοποθετείται στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας με τον βαθμό του συμβούλου επικρατείας

1812 Διευθυντής του διπλωματικού γραφείου της Ρωσικής Στρατιάς του Δούναβη

1813   Τοποθετείται  απεσταλμένος και πληρεξούσιος Υπουργός του Τσάρου στην Ελβετική Ομοσπονδία και συμμετέχει  στο Συνέδριο της Βιέννης όπου κρίνεται το Ελληνικό Ζήτημα

1814 Ιδρύει στη Βιέννη το πολιτιστικό σωματείο  «Εταιρεία  Φίλων των Μουσών»

1815 Ο Τσάρος Αλέξανδρος  Α’ τον διορίζει Γραμματέα του Κράτους για τις Εξωτερικές Υποθέσεις. Τον επόμενο χρόνο γίνεται μυστικός σύμβουλος του (3ος βαθμός στη Ρωσική ιεραρχία)

1821  Απρ.Μάιος  στο Layback συγκρούεται ανοιχτά με τον Μέτερνιχ για το θέμα των επεμβάσεων – Διαφωνεί στη χρήση βίας, Ο Καποδίστριας σώζει την Επανάσταση

1822  Πιέζει τον Τσάρο να λύσει το «Ελληνικό Ζήτημα» με την υπογραφή Συνθήκης. Ο Τσάρος δε δέχεται και του αφαιρεί τις αρμοδιότητες του Ανατολικού Ζητήματος. Ο Καποδίστριας παραιτείται και εγκαθίσταται στη Βιέννη όπου θα παραμείνει ως το 1827

1825 Έξαρση του φιλελληνικού Κινήματος στην Κεντρική Ευρώπη με πρωτεργάτες τον Εϋνάρδο   και Καποδίστρια 

1826 Στέλνει από τη Γενεύη στον νέο Τσάρο Νικόλαο υπόμνημα που είναι η πολιτική του σταδιοδρομία από 1798 έως το 1822,

1827 Υπογράφεται η Συνθήκη στο Λονδίνο μεταξύ Η.Β – Γαλλίας και Ρωσίας για την αναγνώριση του Ελληνικού Κράτους με φόρο υποτέλειας στην Πύλη

1827  Με βαρυσήμαντη επιστολή – απάντηση στο ερωτηματολόγιο που του θέτει για την Ελλάδα ο Υφυπουργός Πολέμου και Αποικιών Ουίλιαμ Ορτον θέτει από τότε τα πραγματικά σύνορα της Ελλάδος

1827 Εκλέγεται από τη Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος με επταετή θητεία

1827  Στις 3 Ιουλίου μετά από πέντε συναντήσεις με τον Τσάρο Νικόλαο που προσπαθεί να τον κρατήσει στη Ρωσική υπηρεσία υπογράφει την επιστολή της παραιτήσεως του. Αρνήθηκε τη συνταξιοδότηση του από τη Ρωσία

1828  Στις 4  Ιαν.  ο Κυβερνήτης της Ελλάδος Ι, Καποδίστριας φθάνει στην Αίγινα . Ζήτησαν να του κόψουν μισθό και αυτός αρνήθηκε. Αντίθετα, έβαλε χρήματα από την προσωπική του περιουσία για την ανακούφιση των φτωχών   Ελλήνων.

1828  Ο Κυβερνήτης  Ι.Κ  λαμβάνει τα πρώτα μέτρα για τη συγκρότηση του Κράτους και την οργάνωση του Στρατού. Παράλληλα, αγωνίζεται για τη διεθνή αναγνώριση των διευρυμένων  συνόρων ενώ συνεχίζεται ο πόλεμος κατά των Τούρκων στη Ρούμελη.

1829  Η Δ’ Εθνική Συνέλευση  του Άργους κάνει δεκτές τις προτάσεις Καποδίστρια

1829  14 Σεπ. Συνθήκη Αδριανουπόλεως. Ο Σουλτάνος υποχρεώνεται να δεχθεί το αυτόνομο Ελληνικό Κράτος σαν αποτέλεσμα της ήττας του στο Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο με τις ενέργειες του Καποδίστρια

1830 Παραίτηση του Λεοπόλδου και ξεσηκωμός της αντιπολίτευσης κατά του κυβερνήτη. Οι Μαυρομιχαλαίοι πλήττονται από τα  κυβερνητικά μέτρα  και ξεσηκώνονται κατά της κυβέρνησης με λεηλασίες κ.α.Φυλακίζεται ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης

1831 Οι Υδραίοι επαναστατούν κατά της κυβέρνησης διότι ζητούν υπέρογκα ποσά για τα πλοία τους στον αγώνα. Ο Ανδρέας Μιαούλης καταλαμβάνει το στόλο στον Πόρο και καίει τα πολεμικά  «Ύδρα» και «Ελλάς»

1831   Στις  11 Σεπτ. ο Ιωάννης Καποδίστριας είναι νεκρός. Πέφτει υπέρ πατρίδος. Δολοφονείται  από τον Κωνσταντίνο  Γ. Μαυρομιχάλη στο ναό Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο. Η Ελλάδα πλέον δε θα είναι η ίδια αλλά φέουδο ως τώρα των προστάτιδων   παλαιών και νεωτέρων δυνάμεων

Προκειμένου να διαχειρισθεί αποτελεσματικά την τραγική οικονομική και κοινωνική κατάσταση του νέου κρατιδίου, ο Καποδίστριας προέκρινε ένα συγκεντρωτικό μοντέλο εξουσίας, ώστε να διατηρήσει άμεσα τον πολιτικό έλεγχο. Την αντιπολίτευση κατά του Καποδίστρια απάρτιζαν οι παραμερισμένοι από την εξουσία κοτζαμπάσηδες και πλοιοκτήτες, ενώ οι  πολεμιστές  ήταν οι περισσότεροι με το μέρος του

 Το έργο του Καποδίστρια εν συντομία:

1.     Οργάνωσε εκ των πρώτων τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

2.    Γεωργική Σχολή: Ίδρυσε  στην Τίρυνθα για την εκπαίδευση των Ελλήνων αγροτών.

3.     Οργάνωσε το πρώτο κρατικό ταμείο

4.    Ίδρυσε τράπεζα και προέβη στην κοπή νομίσματος, του φοίνικα

5.    Εισήγαγε νέες καλλιέργειες  και νέες καλλιεργητικές μεθόδους (χρήση σιδερένιου άροτρου).

6.    Λειτούργησε τρία αλληλοδιδακτικά σχολεία (αντίστοιχα των σημερινών δημοτικών αλλά τετραετούς φοίτησης)

7.    Τρία ελληνικά (αντίστοιχα των σημερινών γυμνασίων με τριετή φοίτηση)

8.    Αρκετά χειροτεχνεία (επαγγελματικές σχολές),

9.     Πρότυπον Σχολείον, στο οποίο σπούδαζαν όσοι προορίζονταν για δάσκαλοι 

1.Κεντρικόν Σχολείον, στο οποίο φοιτούσαν όσοι προορίζονταν για σπουδές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού.

11.Πρότυπον Αγροκήπιον (γεωργική σχολή).

12.Ορφανοτροφείο στην Αίγινα

13.Καλλιέργεια της πατάτας άγνωστης ως τότε  στην Ελλάδα. κ.α

Συγκρότησε Στρατό και Αστυνομία και εμπέδωσε την  τάξη και ασφάλεια  καθώς έπρεπε να εκκαθαριστεί η Στερεά Ελλάδα από τον τουρκικό στρατό αλλά και να αντιμετωπιστούν σοβαρά προβλήματα εσωτερικής τάξης και ασφάλειας  (ληστείαπειρατεία, ζωοκλοπές κ.α). Ορισμένοι από τους αγωνιστές αξιοποιήθηκαν για τη δημιουργία  του τακτικού στρατού.  

Προέβη στην οργάνωση τακτικού Πολεμικού Ναυτικού  για την αντιμετώπιση των Τούρκων και την  καταπολέμηση της πειρατείας. Αυτή συντελέστηκε  χάρη και στη δράση του Ανδρέα Μιαούλη.  

Απέπεμψε τους εκπροσώπους του Πατριάρχη Κωνστα/πόλεως. Όταν ήλθαν εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να του  ζητήσουν να τεθεί υπό τον Σουλτάνο αυτός τους απέπεμψε ασυζητητί και ανακήρυξε ανεξάρτητη την Ελληνική Εκκλησία

 Μέσα σε τρία χρόνια έβαλε τα θεμέλια της Ελλάδας  Με τη φωτισμένη  διακυβέρνηση  του  (1828-1831) ο άξιος αυτός πατριώτης   έκανε ουσιαστικά θαύματα. Διότι παρέλαβε σε απελπιστική κατάσταση από κάθε άποψη μια διαλυμένη και ρημαγμένη  χώρα  πριν ακόμη απελευθερωθεί πλήρως  από τους Τούρκους και την έκανε να λειτουργεί σαν  κράτος. Και ασφαλώς αν παρέμενε μερικά χρόνια η Ελλάδα σήμερα θα ήταν εντελώς διαφορετική από τη σημερινή...

 

ΜΕΛΕΤΗ  Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ -ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ : ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ(2ον )

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

Οι Κοτζαμπάσηδες μετεξελίχθηκαν  μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος το 1821. Απλώς άλλαξαν και έγιναν βουλευτές. Ζουν όμως  και βασιλεύουν και τον λαό μας καταδυναστεύουν. Είναι η τάξη που εισέπραττε τους φόρους  από τους φτωχούς χωρικούς  επί τουρκοκρατίας και τώρα μεταβλήθηκαν σε βουλευτές ή «βολευτές». Ο κοτζαμπάσηδες  ήταν υποχρεωμένοι να παραδίδουν το 25% στον Σουλτάνο, ενώ τα υπόλοιπα τα κρατούσαν και αύξαναν την περιουσία τους. Αυτοί ήταν άτομα  που συμβιβάστηκαν με την Τουρκοκρατία  και δημιούργησαν σοβαρή κτηματική περιουσία , η οποία όλο και μεγάλωνε από τα κέρδη των φορολογούμενων. Ήταν η τάξη που έπινε το αίμα των φτωχών ανθρώπων της υπαίθρου  και λειτουργούσαν σαν μεσάζοντες μεταξύ των Τούρκων και του λαού. Γι’ αυτό ο λαός τους αποκαλούσε «τουρκοχριστιανούς» ή «τουρκολάτρες».    

Οι κοτζαμπάσηδες δε χάθηκαν. Αυτό το κατεστημένο και μετά την απελευθέρωση δε χάθηκε, αλλά υπάρχει  μετασχηματισμένο και προσαρμοσμένο στη νέα εκάστοτε εποχή.  Μερικοί εκ των βουλευτών είναι απόγονοι κοτζαμπάσηδων και οπλαρχηγών οι οποίοι δημιούργησαν μεγάλη περιουσία και επιρροή στον λαό. Αλλά και οι βουλευτές μας μιμήθηκαν τους κοτζαμπάσηδες και φέρονται στον λαό καταπιεστικά σαν διαμεσολαβητές μεταξύ του κράτους το οποίον λυμαίνονται και του λαού

 Οι  βουλευτές   λυμαίνονται τον Ελληνικό λαό με πάσης φύσεως προνόμια,  σκάνδαλα, μίζες,  αρπαχτές, εκδουλεύσεις , ταξίδια, μεγάλη ζωή και με σωρεία ψεμμάτων   κ.α . Εκμεταλλευόμενοι  την ασυλία  τους  ξεφεύγουν από την τσιμπίδα του νόμου . Όπως οι παλιοί κοτζαμπάσηδες ήταν προσκολλημένοι με τον Τούρκο κατακτητή  και οι  σύγχρονοι  «κοτζαμπάσηδες» είναι συνδεδεμένοι με ξένα κέντρα (ΗΠΑ, άλλοι, Αγγλία, Γερμανία, Ρωσία, αρκετοί και  με την Τουρκία). Αν υπάρχει κάποιος ανεξάρτητος Έλληνας το πιθανότερο να μην μπορέσει να εκλεγεί διότι δεν θα τον προβάλλουν τα ΜΜΕ. Αυτός είναι και ο λόγος που οι Έλληνες αναρωτιούνται: «καλά είναι Έλληνες αυτοί και διαπράττουν τέτοιες έκνομες και συχνά προδοτικές ενέργειες σε βάρος της πατρίδος»; Όχι, κύριε. Αυτοί είναι οι σύγχρονοι κοτζαμπάσηδες, δηλαδή οι συνεργάτες των  ξένων  κέντρων σε βάρος της Ελλάδος. Ακόμη δεν το έμαθες και τους ψηφίζεις;

Μια  σύγκριση με το « κοτζαμπασικό» κράτος της Μεταπολίτευσης θα σας πείσει :  

1.Ο Καποδίστριας σε τρία(3) χρόνια     το  κενό που παρέλαβε  το  μετέτρεψε σε κράτος, έβαλε σύνταγμα, νόμους, θεσμούς, οργάνωσε στρατό, αστυνομία, ταμείο έκανε καινοτομίες, φροντίδα για τα ορφανά και προ παντός έδωσε οράματα στον Ελληνισμό  της Ελλάδος και  της διασποράς για απελευθέρωση των υπόδουλων  αδελφών και το μετασχηματισμό  της Ελλάδος σε παγκόσμιο πολιτιστικό  φάρο.

 Τα κόμματα της μεταπολίτευσης σε 50 χρόνια  διέλυσαν κράτος χάριν του κομματικού συμφέροντος, παρέδωσαν τη μισή Κύπρο(Η Κύπρος είναι μακριά-Εθνάρχης), απώλεσαν τον  Ελληνισμό της Κωνστ/πόλεως, τα Ίμια και το Αιγαίο χωρίς καμιά αντίσταση(Να κάνουμε πόλεμο θέλετε;Ντόρα).

2.Έφτιαξαν ένα ανίκανο κλεφτοκράτος που κατάκαψε τη χώρα, σκοτώνει τους πολίτες του , τους ταλαιπωρεί με τη γραφειοκρατία, κρατικοσυνδικαλισμό, μίζες, αρπαχτές κ.α( Η εξόρυξη  των υδρογονανθράκων στο  Ισραήλ  διήρκεσε 4,5 χρόνια εδώ κατά τα φαινόμενα ποτέ δε θα βγουν)

3.Βύθισαν τη χώρα στην αναρχία, τη βία ,  τις απεργίες, την καταστροφή της βιομηχανίας-βιοτεχνίας, την απαξίωση των Ενόπλων Δυνάμεων(επί 10 χρόνια δεν πήραν   βίδα, απαξίωσαν τα στελέχη  κ.α)   Κατασπατάλησαν την κρατική περιουσία και δεν   αξιοποίησαν τον πλούτο της χώρας

4. Ανέβασαν το εξωτερικό χρέος σε 400 δις. Ευρώ από $ 300 εκατ. που το παρέλαβαν το 1974  

5.Κατασπατάλησαν  τα πακέτα Ντελόρ της  ΕΟΚ και όλα τα μετέπειτα πακέτα της Ε.Ε χωρίς να φτιάξουν έργα υποδομής.   (Σκοτώνεται ο κόσμος στα Τέμπη και στους δρόμους, καίγεται το Μάτι και ουδείς υπεύθυνος. Και παρ’ ολίγο και νέο δυστύχημα στις Αχαρνές  προ ημερών)

6.Χρεωκόπησαν την Ελληνική Βιομηχανία και τις ΔΕΚΟ (Αδριανόπουλος-Εβερτ) μετά την είσοδο μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα   και εν συνεχεία τις «κοινωνικοποίησαν»(Α. Παπανδρέου    για να  τις καταληστέψουν  χάριν πλουτισμού και πολιτικού συμφέροντος.

7.Διέλυσαν  την Ελληνική Γεωργία(ΠΑΣΟΚ) κατά παραγγελία της ΕΟΚ  και απαξίωσαν και ξερίζωσαν τις καλλιέργειες, με τις επιδοτήσεις στους αγρότες – ψηφοφόρους για να τα γλεντήσουν στα σκυλάδικα. Δέχθηκαν τότε και τις ποσοστώσεις στην κτηνοτροφία και έκτοτε εισάγαμε  γάλα και κρέας από την Ολλανδία

8.Με τα θαλασσοδάνεια δανεικά και αγύριστα  στους ημετέρους σπατάλησαν το δημόσιο  χρήμα και  το   έστειλαν  στο εξωτερικό.

9.Κομματικοποίησαν το κράτος και το κατέστησαν φέουδο  κομματικό .  Με τους άγονους και διχαστικούς διαλόγους τους καταλήγουν σε «μηδενικό αποτέλεσμα» . Τους αρκεί ο  θάνατος  του αντιπάλου και  ας    καταστραφεί  η  χώρα  (Αλέξης Παπαχελάς 7/3 στη «Κ») 

10. Διχάζουν το λαό με μπλέ-πράσινα, βυσσινί, κόκκινα καφενεία    για να τους έχουν ψηφοφόρους και κλακαδόρους  ώστε να μην αντιδρούν στις κομματικές  τους ανομίες.

11.Παρά την δηλωμένη αντίδραση της κοινής γνώμης έφεραν τους  «δικαιωματάκηδες» Λοατκι  στο προσκήνιο  με το νόμο της Ντροπής και Απαξίας .Η πιο  κραυγαλέα αναντιστοιχία μεταξύ του λαού και της κομματοκρατίας

12.Εφτιαξαν το υδροκέφαλο τέρας  των Αθηνών  και εγκατέλειψαν την ύπαιθρο σε μαρασμό  και τώρα βρίσκονται μπρος σε αξεπέραστα προβλήματα(κυκλοφοριακό, μόλυνση, ασφάλεια, εγκλήματα, μαφίες, συμμορίες , διάλυση  κ.α)

13. Έριξαν το λαό στα φοβερά Μνημόνια ισοδύναμα Γενοκτονίας (ΓΑΠ, Βενιζέλος, Σαμαράς, Τσίπρας και οι 300 βουλευτές «γόνοι» οι περισσότεροι και βαρόνοι εισοδηματιστές)   Υποθήκευσαν τη χώρα στους δανειστές  ως το 2099 ακόμη και τον Παρθενώνα. Ουσιαστικά, ο  Ελληνισμός  υπέστη  γενοκτονία  χωρίς πόλεμο με την απώλεια του 30-40% του πλούτου με την αφαίμαξη της οικονομίας  και των Ελλήνων  τη φτωχοποίηση και των νέων τον εκπατρισμό.  Ποια άλλη χώρα υπέστη τέτοιον εξευτελισμό; Τέτοια χρεοκοπία; Χώρα της Ε.Ε και της Νατοϊκής Συμμαχίας; Ήδη η Τουρκία αναβαθμίστηκε μετά τη χρεοκοπία χωρίς κάποια θυσία που υπέστη η χώρα μας.Και ουδείς   οδηγήθηκε  στη Δικαιοσύνη σαν υπεύθυνος διότι φρόντισαν να δώσουν σε εαυτούς   και  ημετέρους ασυλία. 

14.Τι να πρωτοθυμηθούμε τι να ομολογήσουμε; Το μέγα σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου επί Σημίτη(Ααρών Αβουρί) και τη μεγάλη κλοπή του κοσμάκη; Ή   την εξευτελιστική ισοτιμία Ευρώ-Δραχμής    όταν άρον- άρον μας έβαλε στην Ε.Ε; Η των Ιμίων την πράξη την ατιμωτική και το «ευχαριστώ Σημίτη στον Κλίντον

15.Το σκάνδαλο των Ολυμπιακών Αγώνων  Προϋπολογίστηκαν 2,5 δις και έφθασαν άνω των 20 δις και ουδείς έκανε τελικό απολογισμό   της δαπάνης μαμούθ για όλα τα χρονικά των Ο.Α (πάπισσα Ιωάννα)

16. Χώρα χωρίς όραμα και μακρόπνοο σχεδιασμό Κρίθηκαν ανίκανοι να δώσουν όραμα στους νέους, να φτιάξουν μακρόπνοο σχέδιο όπως κάθε χώρα σοβαρή, βράδυναν να  εκσυγχρονίσουν τον κρατικό μηχανισμό  και  αυτός που έγινε   συντελέστηκε   πολύ καθυστερημένα και βεβιασμένα υπό την πίεση του Covid- 19 και τη γενιά των ηλικιωμένων την έθεσε εκτός συστήματος, πολίτες Β' κατηγορίας.(το μόνο εκσυγχρονισμό που  έκαναν βιαστικό ήταν για τους  Λοατκι , πράξη που θα έχει  ηθικές συνέπειες)

17.Λησμόνησαν  τον απανταχού Ελληνισμό παρά τις εξαγγελίες  αυτών, όπως κάνει η Τουρκία με τον Ισλαμισμό και Παντουρκισμό.

18. Καταβαράθρωσαν τα εθνικά μας θέματα.Ενώ ο Καποδίστριας  στερέωσε την Ελλάδα στα πόδια της  σε τρία χρόνια έχοντας  αντίθετες τις  τρομερές δυνάμεις της Ιερής Συμμαχίας και κονταροχτυπήθηκε με τον Μέτερνιχ ,  τους Άγγλους , Τούρκους ακόμη και με τους κοτζαμπάσηδες  , αυτοί  έδωσαν γη και ύδωρ   στους Τούρκους(με κουμπαριές, ζεϊμπέκικο, MEA CULPA  παράδοση   Οτσαλάν, διακήρυξη   Μαδρίτης, εγκατάλειψη της Κύπρου-συγχωροχάρτι στον Αττίλα  «η μισή Κύπρος είναι Τουρκική) κ.α.

19. Από το 1974 επέτρεψαν  στο Αιγαίο να αλωνίζουν τα Τούρκικά Α/Φ (μέχρι πρότινος), και οι Τούρκοι να διεκδικούν το μισό Αιγαίο, τα   σύνορα μας να είναι διάτρητα στους λαθρομετανάστες,  η χώρα να γίνεται τριτοκοσμική με γοργό ρυθμό χάνοντας τον Ελληνικό της χαρακτήρα και η Κυρία ΠτΔ  να ζητά για τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στην Ελλάδα τη χορήγηση «ιθαγένειας Ελληνικής» (  Ελληνες στο γένος;) .

20.Το  ανθελληνικό ΕΛΙΑΜΕΠ(των Ροζενστάιν ή Ροζάκη κ.α) από προ της εποχής Σημίτη   φανερά και μυστικά χαράσσει την  εξωτερική πολιτική εξευμενισμού της Τουρκίας με παράδοση κυριαρχικών δικαιωμάτων έναντι της προσωρινής ειρήνης , με τα «έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο», «να μην είμαστε μονοφαγάδες» «το Αιγαίο είναι για τα ψάρια»(ναι αλλά τα ψαρεύουν τώρα οι Τούρκοι αλιείς)  «μα καλά να κάνουμε πόλεμο;» και άλλα τέτοια  επικίνδυνα και ηττοπαθή  φληναφήματα προκειμένου «να τα βρούμε»  με τη γείτονα Τουρκία η οποία διακηρύσσει σε όλους τους τόνους το Νέο-Οθωμανικό Δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και εξοπλίζεται μέχρις οδόντων. Τι ζητάμε εμείς; Απολύτως τίποτα πέραν των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

21.Τι ζητούν οι Τούρκοι; Το μισό Αιγαίο , τη μισή Κύπρο, την αποστρατικοποίηση  των  νησιών και την αυτονόμηση της Θράκης προς το παρόν. Και ενώ έχει κάνει γνωστό η Τουρκία το στρατηγικό της  δόγμα  του ζωτικού χώρου και  την Ελλάδα εντός αυτού χώρα υποτελή (προτεκτοράτο) αυτοί σπεύδουν σε  συνομιλίες  επί των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων με ατζέντα χωρίς όρους. Και ας πούμε ότι η Τουρκία είναι μεγάλη και ισχυρή.

22. Παρέδωσαν τη Μακεδονία (γλώσσα , εθνότητα και όχι μόνο) στα Σκόπια και λησμόνησαν τη Β. Ήπειρο . Η προδοσία της Μακεδονίας είναι ένα υφαίστειο που κάποια ημέρα θα εκραγεί και θα φέρει κάθαρση της ιστορίας. Ο  Ράμα τους εκλεκτούς της Ομογένειας φυλακίζει και   η Αλβανία δορυφόρος γίνεται της Τουρκίας και την εξοπλίζει  και αδυνατεί    αριστερά από το κέντρο   η δεξιά  το Μπελέρη αποτελεσματικά να τον υπερασπίσει   Για τη Β. Ήπειρο τσιμουδιά, διαρκής έχει πέσει λήθη.(Συνεχίζεται)

Αμφικτύων

*Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης

Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

amphiktyon@gmail.com

http://amphiktyon.blogspot.com/

http://amphiktyon.org

 

 

 


Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

Η γέννηση της Αστρονομίας στην Αρχαία Ελλάδα - Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα

 Η Αστρονομία στην Αρχαία Ελλάδα 

Μετά τον Ορφέα, τον Ησίοδο και τον Όμηρο αρχίζει η επιστημονική ανάπτυξη της Αστρονομίας στην Ελλάδα με τον Θαλή, περίπου το 600 π.Χ., η οποία χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια μιας σειράς αστρονόμων να διατυπώσουν νόμους για τα παρατηρούμενα αστρονομικά φαινόμενα.

Στην προσπάθεια τους αυτή ανάπτυξαν και διάφορες υποθέσεις σχετικά με τη δομή και την αρχή του σύμπαντος (κοσμολογία).

Ο Θαλής, που θεωρείται ο πατέρας της ελληνικής και παγκόσμιας φιλοσοφίας έζησε στη Μίλητο από το 624 ως το 564 π.Χ.. Ήταν όχι μόνο παρατηρητής του ουρανού (όπως οι παλιότεροι Ησίοδος, Όμηρος και Ορφέας), αλλά και θεωρητικός αστρονόμος. Πρόβλεψε την έκλειψη του ηλίου που έγινε το 585 π.Χ., υπολόγισε πρώτος την διάρκεια του έτους σε 365 ημέρες και ότι η διάμετρος του Ηλίου ήταν το 1/720 της φαινόμενης τροχιάς του περί τη Γη. Συγχρόνως βρήκε ότι η σχέση αυτή υπάρχει και μεταξύ της διαμέτρου της Σελήνης και της τροχιάς της περί την Γη. Γνώριζε, επίσης, ότι οι εκλείψεις του ήλιου παρουσιάζονταν σε περιόδους 223 σεληνιακών κύκλων. Δίκαια λοιπόν θεωρείται ο πρώτος Έλληνας αστρονόμος.

Ο Αναξίμανδρος. (610-545 π.Χ.) ήταν νεότερος, μαθητής και διάδοχός του Θαλή στη σχολή της Μιλήτου. Υποστήριζε ότι η αρχή των όντων ήταν το άπειρο, δηλαδή η αιώνια και συνεχώς μεταβαλλόμενη ύλη, επινόησε το πρώτο ηλιακό ημερολόγιο, σχεδίασε τον πρώτο χάρτη της έως τότε γνωστής γης και ασχολήθηκε με αστρονομικά και κοσμολογικά ζητήματα. Θεωρείται ο πρόδρομος της μαθηματικής προσέγγισης στην αστρονομία. Μίλησε πρώτος για το ότι η Γη είναι μετέωρη και για την κίνηση της γύρω από το κέντρο του κόσμου (προφανώς τον ήλιο). Μέτρησε πρώτος τις αποστάσεις των πλανητών από τη Γη καθώς και τα μεγέθη τους. Σχεδίασε τον πρώτο χάρτη της ουράνιας σφαίρας, χάραξε την κίνηση του Ήλιου πάνω στην εκλειπτική, μέτρησε δε με σχετική ακρίβεια την λόξωση της εκλειπτικής (24ο αντί της σωστής 23ο 27′). Υπολόγισε με τον γνώμωνα τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες.

Ο Αναξιμένης (585-528 π.Χ.) διαδέχτηκε τον Αναξίμανδρο στη σχολή. Πίστευε ότι η αρχή των όντων ήταν ο αέρας, που, με την κίνηση, αλλού γίνεται νερό και αλλού γίνεται αιθέρας και φωτιά. Κατάλαβε πρώτος ότι το φως του φεγγαριού προέρχεται από τον ήλιο και εξήγησε φυσικά τις εκλείψεις του ήλιου και του φεγγαριού.

Στον Πυθαγόρα και τους μαθητές του οφείλουμε την εξήγηση των εκλείψεων και των φάσεων της Σελήνης. Διατύπωσαν δε για πρώτη φορά νόμους για την κίνηση των πλανητών και την απόσταση τους από τον Ήλιο.

Ο Φιλόλαος (6ος-5ος αιώνας π.Χ.) ήταν ο πρώτος που εκθρόνισε τη Γη από το κέντρο του Κόσμου και στη θέση της έβαλε μια πύρινη σφαίρα μια Εστία γύρω από την οποία στρέφεται η Γη κάθε 24 ώρες. Θεωρούσε ότι ο Ήλιος, η Γη και η Σελήνη περιφέρονται γύρω από αυτή την πύρινη σφαίρα. Η επινόηση αυτή του πυθαγόρειου Φιλόλαου – ότι η Γη και η Σελήνη κινούνται – ήταν πραγματική επανάσταση για την εποχή του. Σήμερα δεχόμαστε ότι η Εστία του Φιλόλαου και των Πυθαγορείων ήταν ο Ήλιος.

Ο Αναξαγόρας (γεννήθηκε στις Κλαζομενές της Ιωνίας περί το 500 π.Χ.) πίστευε για τη Γη πως έχει τυμπανοειδές σχήμα και πως συγκρατείται στον αέρα. Τον Ήλιο ο Αναξαγόρας τον θεωρούσε ως διάπυρο λίθο κι όχι ο θεός Απόλλων ή ο Φοίβος, ενώ το μέγεθός του ήταν μεγαλύτερο από την Πελοπόννησο. Για τη Σελήνη πίστευε πως ήταν ετερόφωτη, αλλά τη θεωρεί ως μια δεύτερη Γη που κατοικείται από ανθρώπους και άλλα όντα. Και για τα άστρα έλεγε ότι έχουν όμοια μορφή με αυτή του Ηλίου. Ασχολήθηκε επίσης με τους κομήτες και τους διάττοντες αστέρες, ενώ για τους μετεωρίτες, ο Αναξαγόρας πιστεύει ότι ήταν λίθοι που στροβιλίζονται και έλκονται από τη Γη. Καταδικάστηκε σε θάνατο γιατί εισήγαγε κενά δαιμόνια, αλλά πρόλαβε και έφυγε. Στον τάφο του γράφτηκε: “Εδώ αναπαύεται ο Αναξαγόρας, που για τον ουράνιο κόσμο βρήκε την αλήθεια”.

Ο Μέτων (έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ. στην Αθήνα) υπήρξε αστρονόμος, γεωμέτρης και μηχανικός. Επινόησε έναν ημερολογιακό κύκλο βασισμένο στις κινήσεις της Σελήνης, που είναι γνωστός ως Κύκλος του Μέτωνα ή Κύκλος της Σελήνης. Η δημιουργία ενός σταθερού συστήματος χρονολόγησης – το οποίο θα καθόριζε την περιοδικότητα των φαινομένων σε σχέση με κάποια σταθερά αριθμητικά δεδομένα – ήταν βασική προϋπόθεση για να υπάρξει πρακτική αστρονομία βασισμένη στα μαθηματικά. Ο Μέτων παρατηρώντας την περιοδικότητα της Σελήνης και καταγράφοντας τους χρόνους εμφάνισης των πανσελήνων, για πολλά έτη, συνειδητοποίησε μια σειρά κανονικοτήτων και επαναλήψεων. Προσδιόρισε λοιπόν ότι ανά 19 έτη επαναλαμβάνεται η ίδια σειρά των πανσελήνων, παρατήρηση με την οποία ήταν δυνατό να προβλεφθούν ακριβώς οι μελλοντικές πανσέληνοι. Τις αστρονομικές παρατηρήσεις του ο Μέτων τις πραγματοποιούσε με ένα αστρονομικό όργανο, τον γνώμονα ή ηλιοτρόπιο. Με την βοήθεια του γνώμονα ανακάλυψε ότι οι ισημερίες και οι τροπές δεν διαιρούσαν το έτος σε 4 εποχές ίσης διάρκειας, κάτι που λέγεται ότι είχε υποστηριχθεί παλαιότερα και από το Θαλή. Ο κύκλος του Μέτωνα χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως παραλλαγή για το εβραϊκό ημερολόγιο, καθώς και από τη χριστιανική εκκλησία για τον προσδιορισμό των εορτών. Έφτιαξε επίσης ένα παρατηρητήριο στον Κολωνό, ηλιακό ρολόι στην Πνύκα.

Ο Πλάτωνας (427-347 π.Χ.) εκτός από φιλόσοφος άσκησε μεγάλη επίδραση στην εποχή του και σαν αστρονόμος. Θεωρούσε την αστρονομία κλάδο των μαθηματικών ενώ στην Πολιτεία περιέγραψε την κίνηση των ουρανίων σωμάτων με την βοήθεια περιστρεφόμενων σφονδύλων. Θεωρούσε το σύμπαν σφαιρικό και τη Γη να κατέχει το κέντρο του. Στο τέλος της ζωής του, όμως σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αφού διάβασε τα έργα του Φιλόλαου μετάνιωσε που έβαλε τη Γη στο κέντρο του κόσμου.

Ο Εύδοξος ο Κνίδιος (408 -355/3 πΧ), ήταν σπουδαίος μαθηματικός και γεωμέτρης. Αυτή η ιδιότητα του τον βοήθησε να ασχοληθεί με την αστρονομία. Η Σχολή που ίδρυσε στον Κύζικο άκμασε για πολύ καιρό και τα γραπτά του χρησίμευσαν για πρωτότυπο στη συλλογή «Μικρή Αστρονομία», που παρουσίαζε σε γεωμετρική μορφή το σύνολο των θεωρημάτων που αναφέρονται στη σφαίρα και στην ημερήσια περιστροφή. Πρώτος αυτός εφάρμοσε τη μέθοδο, που ακολούθησε ο Αρίσταρχος ο Σάμιος, για να υπολογίσει την απόσταση της Γης από τη Σελήνη και τον Ήλιο. Και το κυριότερο συνέλαβε την πρώτη γεωμετρική θεωρία για την κίνηση των πλανητών (με ομόκεντρες σφαίρες που περιστρέφονται η μια μέσα στην άλλη). Πάλι πρώτος απέδειξε τη σφαιρικότητα της Γης, την οποία χώρισε σε ζώνες, και μέτρησε για πρώτη φορά την περίμετρό της. Διόρθωσε την «οκταετηρίδα» του Κλεοστράτου, ο οποίος συνέδεε το σεληνιακό με το ηλιακό έτος. Χαρτογράφησε τους αστερισμούς του Ισημερινού και των Τροπικών κύκλων, και τους έδωσε ονόματα σύμφωνα με τον Ίππαρχο. Μέτρησε τις περιόδους πέντε πλανητών, δίδοντας τους τις εξής τιμές: Άρης 2 έτη (πραγματική 1.88), Δίας 12 έτη (11.86) και Κρόνος 30 έτη (29.46). Θεωρείται σαν ιδρυτής της θεωρητικής αστρονομίας και της ουρανίου μηχανικής. Πάνω στο έργο του βασίστηκε αργότερα όπως είπαμε ο αστρονόμος Αρίσταρχος ο Σάμιος. Τέλος ίδρυσε αστεροσκοπεία σε πολλά μέρη.

Ο Ηρακλείδης ο Ποντικός (390-330 π.Χ.) γεννήθηκε μεν στην Ηράκλεια του Πόντου, αλλά σπούδασε φιλοσοφία στην Αθήνα υπό τον Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Οι Αθηναίοι τον αποκαλούσαν και «παραδοξολόγο», γιατί εισήγαγε επαναστατικές ιδέες στην αστρονομία. Ο Ηρακλείδης διατύπωσε πρώτος τη θεωρία ότι ο χώρος είναι άπειρος. Παραδεχόταν και δίδασκε ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της σε 24 ώρες και απέδιδε την ημερήσια περιστροφή της Ουράνιας σφαίρας στην περιστροφή της Γης. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Ηρακλείδης είχε υπόψη του, εκτός της ημερήσιας κινήσεως του Ήλιου κατά την ανάδρομη φορά, και την ετήσια κίνηση αυτού επί της εκλειπτικής κατά την ορθή φορά. Για τη θεωρία των άστρων, πλανητών και απλανών, ο Ηρακλείδης ταυτίζεται με τα πυθαγόρεια δόγματα και ισχυριζόταν πως κάθε αστέρας υφίσταται σαν ένας κόσμος που περιλαμβάνει και αέρα και αιθέρα, μέσα στον άπειρο αιθέρα. Θεωρούσε τους κομήτες ως σύννεφα που βρίσκονται σε πολύ μεγάλο ύψος και φωτίζονται από το ανώτερο φως το ίδιο με εκείνο του Ολύμπου των Πυθαγορείων. Ο Συμπλίκιος ανέφερε ότι ο Ηρακλείδης ο Ποντικός και ο Αρίσταρχος ο Σάμιος πιστεύουν ότι ο Ουρανός και τα άστρα μένουν ακίνητα ενώ η Γη γυρίζει γύρω από τους πόλους του ισημερινού με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά κάνοντας μια περιστροφή περίπου την ημέρα. Ο Πρόκλος αναφέρει ότι ο Ηρακλείδης σε αντίθεση από τον Πλάτωνα που πίστευε ότι η Γη είναι ακίνητη, υποθέτει ότι αυτή κινείται κυκλικά και ότι ο ουρανός και οι απλανείς αστέρες παραμένουν ακίνητοι (ενώ η Γη κάνει περιστροφή γύρω από τον άξονά της), κάτι αντίθετο με τα φαινόμενα και την απλή λογική.

Ο Αριστοτέλης (384 – 322 π.Χ.) μαζί με τον δάσκαλό του Πλάτωνα αποτελεί τη φωτεινή δυάδα της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου. Υπήρξε σοφός μεγαλοφυής, εγκυκλοπαιδικός, φυσιοδίφης, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας. Θεωρείται σαν ο μεγαλύτερος συστηματικός μελετητής στην ιστορία του παγκόσμιου πολιτισμού. Το έργο του αποτελεί ένα ολοκληρωμένο, κλειστό, οικουμενικό σύστημα έρευνας και διδασκαλίας και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων γραπτά για τη Βιολογία, την Ποίηση, τη Μετεωρολογία, την Πρώτη Φιλοσοφία (ή Μεταφυσική), τη Ρητορική και την Πολιτική. Οι αστρονομικές αντιλήψεις του Αριστοτέλη ίσχυαν μέχρι την Αναγέννηση με τη μορφή του γεωκεντρικού συστήματος του Πτολεμαίου και αντικαταστάθηκαν από το ηλιοκεντρικό σύστημα του Κοπέρνικου.

Στο έργο του «Περί του Ουρανού» ο Κόσμος στο σύνολό του αποτελεί σφαιρικό χώρο του οποίου το κέντρο κατέχει η επίσης σφαιρική Γη. Ο Αριστοτέλης έδωσε δύο επί πλέον λόγους γιατί η Γη ήταν στρογγυλή. Πρώτον, σημείωσε ότι η γήινη σκιά πάντα έκανε μια κυκλική στεφάνη πάνω στο φεγγάρι κατά τη διάρκεια μιας σεληνιακής έκλειψης, η οποία εξηγείται μόνο αν η Γη ήταν σφαιρική. Εάν η Γη ήταν ένας δίσκος, η σκιά της θα εμφανιζόταν ως επιμηκυσμένη έλλειψη τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της έκλειψης. Δεύτερον, ο Αριστοτέλης ήξερε ότι οι άνθρωποι που ταξίδεψαν προς το Βορρά, είδαν τον Πολικό Αστέρα να ανατέλλει υψηλότερα στον ουρανό, ενώ προς το Νότο είδαν τον Πολικό αστέρα να βυθίζεται. Σε μια επίπεδη Γη, οι θέσεις των αστεριών δεν θα μεταβάλλονταν με τη τοποθεσία της παρατήρησης.

Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι η Γη είναι σφαιρική αλλά όχι πολύ μεγάλη, ενώ ήταν ακίνητη. Σε ένα χωρίο του ο Αριστοτέλης μας πληροφορεί ότι το μήκος της περιμέτρου της γήινης σφαίρας δεν είναι μεγάλη σε σύγκριση με τους όγκους των άλλων αστεριών. Και την υπολόγισε σε τεσσαράκοντα μυριάδες στάδια που ισοδυναμούν με 73.000 χλμ. δηλαδή με το διπλάσιο σχεδόν του πραγματικού μήκους. Ως προς τους πλανήτες δέχεται ο Αριστοτέλης ότι είναι σε σειρά απόστασης: Σελήνη, Ήλιος, Ερμής, Αφροδίτη, Άρης, Ζεύς και Κρόνος.

Περίπου το 330 π.Χ. ο Αριστοτέλης αναγνώρισε ότι ο Ήλιος και η Σελήνη είναι σφαίρες, και ότι οι τροχιές τους γύρω από τη Γη είναι κυκλικές. Έδειξε ότι οι κινήσεις των πλανητών θα μπορούσαν να κατασκευαστούν από έναν συνδυασμό διάφορων κυκλικών κινήσεων. Αλλά μετά από προσεκτική μελέτη αποφάσισε ότι ο ήλιος δεν ήταν στο κέντρο αυτών των τροχιών, έτσι επέλεξε τη Γη ως το κέντρο του ηλιακού μας συστήματος.

Ο Αριστοτέλης εξήγησε σωστά τις εκλείψεις του ήλιου και της Σελήνης, και συμπέρανε ότι η Γη ήταν σφαιρική από τη σκιά της πάνω στο φεγγάρι. Έκανε ακόμη και μια σωστή εκτίμηση της γήινης ακτίνας. Επιπλέον, αναγνώρισε ότι τα αστέρια πρέπει να είναι πολύ απόμακρα και υποστήριξε ότι ήταν κι αυτά σφαιρικά. Επίσης έθεσε ως αίτημα ότι τα αστέρια πρέπει να βρίσκονται πέρα από μια ορισμένη απόσταση.

Λόγω του τρομακτικού κύρους του η άποψη του Αριστοτέλη για την ακίνητη Γη έγινε αιτία να μην διαδοθεί η άποψη του Φιλολάου περί κινήσεως της Γης, ούτε του Αρίσταρχου του Σάμιου που υποστήριζε το ηλιοκεντρικό σύστημα.

Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310 – 230 π.Χ.) ήταν αστρονόμος και μαθηματικός από τη Σάμο. Είναι ο πρώτος άνθρωπος που σε έργο του πρότεινε το ηλιοκεντρικό μοντέλο, θέτοντας τον Ήλιο και όχι τη Γη στο κέντρο του γνωστού Σύμπαντος. Για το λόγο αυτό είναι συχνά γνωστός ως ο Έλληνας Κοπέρνικος. Οι ιδέες του περί Αστρονομίας δεν είχαν γίνει αρχικά αποδεκτές και θεωρήθηκαν κατώτερες από εκείνες του Αριστοτέλη και του Πτολεμαίου, έως ότου αναγεννήθηκαν επιτυχώς και αναπτύχθηκαν από τον Κοπέρνικο περίπου 2000 χρόνια μετά. Ως εκ τούτου, ο Αρίσταρχος πίστευε ότι τα αστέρια βρίσκονται σε άπειρη απόσταση, και αυτό το θεωρούσε ως εξήγηση για την απουσία ορατής παράλλαξης, δηλαδή της παρατηρούμενης κίνησης των αστέρων καθώς η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο. Στην πραγματικότητα τα αστέρια βρίσκονται πολύ πιο μακριά από όσο είχε υποτεθεί στην αρχαιότητα, το οποίο ερμηνεύει το γεγονός ότι η αστρική παράλλαξη είναι ανιχνεύσιμη μόνο με τηλεσκόπια. Αλλά είχε υποτεθεί ότι το γεωκεντρικό μοντέλο ήταν μια απλούστερη και καλύτερη εξήγηση για την έλλειψη παράλλαξης. Ο Αρίσταρχος παρατήρησε την κίνηση της Σελήνης διαμέσου της σκιάς της Γης κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης Σελήνης. Εκτίμησε ότι η διάμετρος της Γης ήταν 3 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Σελήνης. Χρησιμοποιώντας τον υπολογισμό του Ερατοσθένους ότι η περιφέρεια της Γης ήταν 42.000 χλμ., συμπέρανε ότι η Σελήνη έχει περιφέρεια ίση με 14.000 χλμ. Σήμερα, είναι γνωστό ότι η Σελήνη έχει περιφέρεια περίπου ίση με 10.916 χλμ. Ο Αρίσταρχος παρατήρησε ότι ο Ήλιος, η Σελήνη και η Γη σχηματίζουν σχεδόν μια ορθή γωνία τη στιγμή του πρώτου ή του τελευταίου τετάρτου της Σελήνης. Εκτίμησε ότι η γωνία ήταν 87°. Χρησιμοποιώντας σωστά τη Γεωμετρία, αλλά με λανθασμένα στοιχεία παρατήρησης, ο Αρίσταρχος συμπέρανε ότι ο Ήλιος ήταν 20 φορές πιο μακριά από ό,τι η Σελήνη. Στην πραγματικότητα ο Ήλιος είναι περίπου 390 φορές πιο μακριά. Εντόπισε ότι η Σελήνη και ο Ήλιος έχουν σχεδόν το ίδιο φαινόμενο μέγεθος από τη Γη και συμπέρανε ότι οι διάμετροί τους θα είναι ανάλογοι με την απόστασή τους από τη Γη. Έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Ήλιος είχε 20 φορές μεγαλύτερη διάμετρο από τη Σελήνη, κάτι που είναι υπολογιστικά λογικό και σωστό, αλλά επίσης λάθος (αφού στηρίζεται σε λάθος δεδομένα). Η εκτίμησή του όμως αυτή υποδεικνύει ότι ο Ήλιος είναι ξεκάθαρα μεγαλύτερος από τη Γη, κάτι που υποστηρίζει το ηλιοκεντρικό μοντέλο.

Ο Ερατοσθένης (276 – 194 π.Χ.) ήταν μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος. Από τα πιο σπουδαία επιτεύγματά του ήταν ότι υπολόγισε για πρώτη φορά το μέγεθος της Γης, ότι κατασκεύασε ένα σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς, και ότι κατασκεύασε ένα χάρτη του τότε γνωστού κόσμου. Είχε αρκετές σημαντικές συνεισφορές στην Αστρονομία, όπως τον σφαιρικό αστρολάβο που τον χρησιμοποιούσαν ευρέως μέχρι την εφεύρεση του πλανηταρίου τον 18ο αιώνα. Αναφέρεται ότι είχε υπολογίσει την περιφέρεια της Γης γύρω στο 240 π.Χ. χρησιμοποιώντας το ύψος του Ηλίου κατά την εαρινή ισημερία κοντά στην Αλεξάνδρεια και στη νήσο Ελεφαντίνη, κοντά στη Συήνη (το σημερινό Ασουάν της Αιγύπτου). Εκτός από την ακτίνα της Γης ο Ερατοσθένης προσδιόρισε την καμπυλότητα του ελλειψοειδούς, μέτρησε την απόκλιση του άξονα της Γης με μεγάλη ακρίβεια δίνοντας την τιμή 23° 51′ 15″, κατασκεύασε έναν αστρικό χάρτη που περιείχε 675 αστέρες, πρότεινε την προσθήκη στο ημερολόγιο μίας ημέρας ανά τέσσερα χρόνια και προσπάθησε να συνθέσει μία ιστορία βασισμένη σε ακριβείς ημερομηνίες.

Η εποχή του Ερατοσθένη ήταν έτοιμη για επιτεύγματα όπως η μέτρηση των πραγματικών διαμέτρων του Ήλιου, της Σελήνης και της Γης, και των μεταξύ τους αποστάσεων. Αυτές οι μετρήσεις υπήρξαν ορόσημα στην ιστορία της αστρονομίας, αντιπροσωπεύοντας τα πρώτα διστακτικά βήματα στην πορεία της κατανόησης ολόκληρου του σύμπαντος. Ο Ερατοσθένης σαν πραγματικός επιστήμονας χρησιμοποίησε όχι μόνο τις προηγούμενες γνώσεις για την σφαιρική Γη και τα απαραίτητα μαθηματικά εργαλεία, αλλά σχεδίασε και τα αναγκαία πειράματα. Η άποψη ότι η Γη ήταν σφαιρική Γη ήταν αποδεκτή στην αρχαία Ελλάδα, το είχαν καταλάβει γιατί έβλεπαν τα πλοία, μετά τον απόπλου, να εξαφανίζονται σιγά σιγά στον ορίζοντα μέχρι που από το λιμάνι φαινόταν μόνο η κορυφή του καταρτιού τους. Κάτι τέτοιο είχε νόημα μόνο αν η επιφάνεια της θάλασσας καμπυλωνόταν. Αν η θάλασσα είχε καμπυλωμένη επιφάνεια, το ίδιο θα έπρεπε να συμβαίνει και με τη Γη, πράγμα που σημαίνει ότι ίσως είναι σφαίρα. Αυτή η άποψη ενισχύθηκε με την παρατήρηση των εκλείψεων της Σελήνης: κατά την έκλειψη, η Γη έριχνε στη Σελήνη μια σκιά σε σχήμα κυκλικού δίσκου, ακριβώς όπως το σχήμα που θα περιμέναμε από ένα σφαιρικό αντικείμενο. Ίδιας σπουδαιότητας ήταν και το γεγονός ότι όλοι μπορούσαν να δουν ότι η ίδια η Σελήνη ήταν στρογγυλή, γεγονός που υποδείκνυε ότι η σφαίρα ήταν η φυσική κατάσταση ύπαρξης, ενισχύοντας την υπόθεση ότι και η Γη είναι στρογγυλή. Όλα άρχισαν να αποκτούν νόημα, ακόμη και τα γραπτά του έλληνα ιστορικού και ταξιδευτή Ηρόδοτου που μιλούσε για ανθρώπους στο μακρινό βορρά οι οποίοι κοιμούνταν τις μισές μέρες του χρόνου. Αν η Γη ήταν σφαιρική, τότε διαφορετικά μέρη της υδρογείου θα φωτίζονταν με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με το γεωγραφικό τους πλάτος, γεγονός που εξηγούσε με φυσικό τρόπο έναν πολικό χειμώνα και νύχτες με διάρκεια έξι μηνών.

Ο Ίππαρχος ο Ρόδιος (190 – 120 π.Χ.) ήταν αστρονόμος, γεωγράφος, χαρτογράφος και μαθηματικός, θεωρούμενος από αρκετούς ως ο «πατέρας της παρατηρησιακής Αστρονομίας». Επίσης, του αποδόθηκε ο τίτλος του «θεμελιωτή της τριγωνομετρίας» ως και του «μεγαλύτερου αστρονόμου της αρχαιότητας», αλλά και «όλων των εποχών». Η υπομονή του, η οξυδέρκειά του αλλά και το βεβαιούμενο ιστορικά πάθος του με ότι καταπιανόταν τον οδήγησαν σε δρόμους που σήμερα, αναλογικά με τα δεδομένα της εποχής του, σίγουρα εντυπωσιάζουν. Ανέπτυξε μαθηματικά μοντέλα για την κίνηση του Ηλίου και της Σελήνης, από παρατηρήσεις αιώνων αρχίζοντας από τους Χαλδαίους της Μεσοποταμίας. Υπήρξε επίσης ο πρώτος που συνέταξε τριγωνομετρικό πίνακα, πράγμα που του επέτρεπε να επιλύει οποιοδήποτε τυχαίο τρίγωνο. Τα έξι κορυφαία πάντως επιτεύγματά του ήταν:

Υπολόγισε πως το ηλιακό ή τροπικό έτος είναι 365,242 ημέρες, όταν σήμερα τα σύγχρονα ατομικά ρολόγια τον επιβεβαιώνουν υπολογίζοντάς το σε 365,242199 ημέρες. Η ανακάλυψη της μετάπτωσης των ισημεριών. Υπολόγισε τη διάμετρο της Σελήνης και τη κυμαινόμενη απόστασή της από τη Γη. Η δημιουργία του πρώτου καταλόγου αστέρων, τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο. Η επινόηση της κλίμακας των μεγεθών των αστέρων από τη μέτρηση της φωτεινότητάς των, που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από όλους τους αστρονόμους του κόσμου. Το 134 π.Χ. ο Ίππαρχος ανακάλυψε ένα αστέρα που δεν υπήρχε πριν (πιθανόν κομήτης) στον αστερισμό του Σκορπιού, και τότε διατύπωσε την αρχή ότι «οι αστέρες δεν είναι αιώνιοι στον ουρανό».

Είναι εφευρέτης του Αστρολάβου, το όργανο με τη βοήθεια του οποίου μέτρησε τις συντεταγμένες των αστέρων. Τελειοποίησε τη Διόπτρα, ένα όργανο που του επέτρεψε την εκτίμηση της φαινόμενης διαμέτρου Ηλίου και Σελήνης, την απόσταση και το πραγματικό μέγεθός τους. Επίσης τελειοποίησε πολλά παλαιότερα όργανα όπως ήταν ο Γνώμων, το Ηλιοτρόπιο κλπ. Θεωρείται ο πρώτος που διαίρεσε τους κύκλους των παραπάνω αστρονομικών οργάνων σε 360 μοίρες ενώ είναι ο πρώτος που κατασκεύασε Υδρόγειο σφαίρα.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων – ένα σύμπλεγμα οδοντωτών τροχών στο εσωτερικό του μηχανισμού αναπαριστούσε τη μεταβλητή γωνιακή ταχύτητα της Σελήνης – φτιάχτηκε σύμφωνα με τη θεωρία του Ιππάρχου.

Το πολυπλοκότερο πάντως από τα γεωκεντρικά συστήματα δημιουργήθηκε από τον Κλαύδιο Πτολεμαίο (108-168 μ.Χ.) στην Αλεξάνδρεια το 2ο αιώνα μΧ.

Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος ήταν βασικά ένας θεωρητικός ερευνητής που στήριξε τις απόψεις του σε μεγάλο βαθμό στις παρατηρήσεις και τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει ο Ίππαρχος 300 χρόνια νωρίτερα. Είναι γνωστός κυρίως για το μεγάλο έργο του, τη «Μεγάλη Μαθηματική Σύνταξη», γνωστή και ως Αλμαγέστη (από την ονομασία που της έδωσαν οι Άραβες), η οποία περιείχε τις εργασίες πολλών Ελλήνων αστρονόμων, καθώς και τις δικές του μελέτες σε συνολικά 13 τόμους.

Ο Πτολεμαίος τοποθέτησε τη Γη στο Κέντρο του Σύμπαντος, με το Φεγγάρι, Ερμή, Αφροδίτη, Ήλιο, Άρη, Δία και Κρόνο να περιφέρονται κυκλικά γύρω από τον πλανήτη μας. Το μοντέλο αυτό επέζησε για 1.900 χρόνια.

Η Μεγάλη Μαθηματική Σύνταξη του Κλαύδιου Πτολεμαίου, που εκτός από αστρονόμος ήταν γεωγράφος και μαθηματικός, θεωρήθηκε καθοριστικής σημασίας για περισσότερο από 1.400 χρόνια. Δεν υπαινίχθηκε απλώς ότι οι ουρανοί είναι σφαιρικοί, αλλά επέμεινε ότι έχουν ακριβώς το σχήμα της σφαίρας. Επειδή ο νυχτερινός ουρανός είχε το σχήμα τέλειου ημισφαιρίου, η Γη όφειλε να βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος – στον φυσικό της τόπο σύμφωνα με την κοσμολογία του Αριστοτέλη. Περαιτέρω, η Γη του Πτολεμαίου δεν περιστρεφόταν γύρω από τον άξονα της: αν περιστρεφόταν τα σύννεφα και τα πουλιά θα έμεναν πίσω, μην μπορώντας να την ακολουθήσουν.

Η Αλμαγέστη επαναλάμβανε ένα μεγάλο μέρος από το έργο του Ίππαρχου. Μεταξύ άλλων, τη μέτρηση της γωνίας της εκλειπτικής, εκτιμήσεις των αποστάσεων της Γης από τη Σελήνη και τον Ήλιο κι έναν κατάλογο αστέρων. Ακόμα απαριθμούσε 44 αστερισμούς, στους οποίους ο Πτολεμαίος έδωσε το όνομα που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα (για παράδειγμα Ωρίων και Λέων).

Η συμβολή του Πτολεμαίου που άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή ήταν η μαθηματική θεωρία του για τις πλανητικές κινήσεις. Επειδή οι τροχιές των πλανητών περί τον Ήλιο είναι σχεδόν κυκλικές, το γεωκεντρικό του σύστημα μπορούσε να προβλέπει με αποδεκτή ακρίβεια τις θέσεις τους. Με λίγα λόγια: οι πλανήτες περιφέρονταν σταθερά πάνω σε έναν τέλειο κύκλο, τον επίκυκλο. Το κέντρο αυτού του κύκλου περιφερόταν σταθερά πάνω σε έναν άλλο τέλειο κύκλο (τον φέροντα) που είχε ως κέντρο του τη Γη.

Δεξιά: Φαίνεται ο επίκυκλος ενός πλανήτη και η τοποθέτηση της Γης στο κέντρο του κύκλου

Ωστόσο για να εξηγήσει τη φαινόμενη μεταβλητή ταχύτητα της περιφοράς των πλανητών καθώς και τη μη τέλεια κυκλική τροχιά τους, ο Πτολεμαίος αναγκάστηκε να εισαγάγει περίπλοκα εργαλεία, όπως ένα σημείο που ονομάζει εξισωτή. Παρ’ όλα αυτό η Αλμαγέστη δεν παύει να είναι ένα σημαντικό μαθηματικό επίτευγμα. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως όλοι οι Ευρωπαίοι αστρονόμοι μέχρι την εποχή του Tycho Brahe ήταν πεπεισμένοι ότι οι σφαίρες που φέρουν τα ουράνια σώματα έχουν υλική υπόσταση.

Ο Πτολεμαίος ασχολήθηκε ακόμη με την αστρολογία και τη γεωγραφία. Η γεωγραφική πραγματεία του είχε στην κλασική γεωγραφία ανάλογη θέση με τη θέση της Αλμαγέστης στην κλασική αστρονομία.

Παρά ταύτα, πολλοί άνθρωποι πίστευαν σε μια επίπεδη Γη για πολλούς αιώνες. Από τότε λοιπόν η επίσημη άποψη ήταν ότι όσα είχαμε να μάθουμε για το Σύμπαν ήταν ήδη γνωστά. Η Γη θεωρούνταν το κέντρο του Σύμπαντος και οι ελάχιστοι που πρότειναν ιδέες, οι οποίες αργότερα αποδείχτηκαν πιο σωστές δεν ήταν παρά μεμονωμένες φωνές «βοώντων εν τη ερήμω». Και τότε μέσα σε ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα ολόκληρος ο κλάδος της Αστρονομίας αλλά και όλης της επιστήμης επαναστατικοποιήθηκε από την εμφάνιση αρκετών μεγαλοφυών ανθρώπων. Σε αυτό βοήθησαν και οι εξερευνήσεις στον 16ο αιώνα και οι πεποιθήσεις αυτές σταμάτησαν.

Για να εκτιμήσουμε τα επιτεύγματα του Αριστοτέλη, πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είχε επιτευχθεί καμία σημαντική πρόοδος στην εικόνα του Κόσμου για 1900 χρόνια, έως ότου ο Νίκολας Κοπέρνικος ανακαλύψει ότι ο ήλιος είναι το κέντρο του ηλιακού μας συστήματος. Ακόμα και η μεγάλη πρόοδος που έγινε από το Κοπέρνικο, έγινε μέσα στο αριστοτελικό πλαίσιο και συνελήφθη σαν μια προσπάθεια της βελτίωσης των παρατηρήσεών του Αριστοτέλη για τις πλανητικές τροχιές.

Για τους περισσότερους αρχαίους αστρονόμους, οι ακριβείς προβλέψεις των θέσεων των πλανητών ήταν ισοδύναμες προς την κατανόηση του πως δουλεύει το Σύμπαν. Τα πιό μακριά απόμακρα αστέρια ήταν απλά το φόντο πάνω στο οποίο πραγματοποιείται η πλανητική δράση. Ο Πτολεμαίος, ο τελευταίος των μεγάλων Ελλήνων αστρονόμων της αρχαιότητας, ανέπτυξε ένα αποτελεσματικό σύστημα για τον Κόσμο στη «Μεγίστη Μαθηματική Σύνταξη» ή Αλμαγέστη . Η θεωρία του βασίστηκε αρκετά στην εργασία του προκατόχου του Ιππάρχου, έτσι ο Πτολεμαίος σχεδίασε ένα γεωκεντρικό μοντέλο ή με την Γη στο κέντρο, ένα μοντέλο που κράτησε για 1.900 έτη.

Ότι ο Πτολεμαίος μπόρεσε να τοποθετήσει τη Γη στο κέντρο του Κόσμου και να προβλέψει ικανοποιητικά τις θέσεις των πλανητών, οφειλόταν στην ικανότητά του ως μαθηματικός. Έτσι μπόρεσε να κάνει το μοντέλο του με τέτοιο τρόπο, ώστε να διατηρήσει συγχρόνως και την αρχαία ελληνική πεποίθηση ότι οι Ουρανοί ήταν τέλειοι — κι έτσι ο κάθε πλανήτης να κινείται κατά μήκος μιας κυκλικής τροχιάς (η τέλεια καμπύλη με θεϊκή ιδιότητα) με σταθερή ταχύτητα.

Οι μεγαλύτερες δυσκολίες που έπρεπε να υπερνικήσει εξηγούσαν τις μεταβαλλόμενες ταχύτητες και τις περιστασιακές ανάδρομες κινήσεις (από την ανατολή προς τη δύση) των πλανητών. Το έργο αυτό το ολοκλήρωσε βάζοντας τον πλανήτη να κινείται κατά μήκος ενός μικρού κύκλου, του ονομαζόμενου επίκυκλου, του οποίου το κέντρο κινιόταν ομοιόμορφα κατά μήκος ενός μεγαλύτερου κύκλου, που ονομάστηκε φέροντας ή οδηγός κύκλος, με τη Γη στο κέντρο του.

Όταν αυτό το σχέδιο κόντευε να ολοκληρωθεί, ο Πτολεμαίος κατάλαβε πως υπήρχαν κάποια λάθη και έτσι έκανε μερικές μικρές διορθώσεις. Πρώτον, τοποθέτησε τη Γη ελαφρώς πιο μακριά από το κέντρο του φέροντος κέντρου (Μια Γη που δεν βρίσκεται στο κέντρο αυτού του κύκλου, μοιάζει με το σημερινό σύστημα, όπου ο ήλιος βρίσκεται στο ένα κέντρο της έλλειψης. Και δεύτερον, τοποθέτησε το κέντρο της κίνησης του επίκυκλου να κινείται με μια σταθερή γωνιακή ταχύτητα γύρω από ένα τρίτο σημείο, το οποίο βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά του κέντρου του φέροντος κύκλου από τη Γη. Αυτές οι τροποποιήσεις επέτρεψαν στον Πτολεμαίο, να προβλέψει τις θέσεις των πλανητών με λογική — αν και κάθε άλλο παρά ιδανική — ακρίβεια.

Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα δυστυχώς η περισσότερη από αυτήν την γνώση της Αρχαίας Ελλάδας για την αστροφυσική εξαφανίστηκε στην Ευρώπη, αν και κάποια γνώση συντηρήθηκε από τους Άραβες. Μόνο ένα αχνό φως ρίχτηκε μέσα σε αυτό το σκοτάδι από μορφωμένους μοναχούς, όπως ο πατέρας Bede στον 8ο αιώνα.

Η αναγέννηση όμως στην αστροφυσική δεν ήρθε, όταν οι αστρονόμοι μετέβαλαν το θεωρητικό πλαίσιο του Αριστοτέλη, με τις εργασίες του Γαλιλαίου στην αρχή του 17ου αιώνα. Η αληθινή αναγέννηση ήρθε μόνο κατά τη διάρκεια του 12ου και 13ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκαν εκ νέου οι εργασίες του Αριστοτέλη από τους ευρωπαίους μελετητές.

Η Υπατία (370 μ.Χ. – 415 μ.Χ. Αλεξάνδρεια) είναι η τελευταία φιλόσοφος και μαθηματικός της αρχαίας Ελλάδας. Ο πατέρας της, ο Θέωνας, ήταν κι αυτός μαθηματικός και αστρονόμος. Έγραψε σχόλια όχι μόνο για τα Μαθηματικά αλλά και για τον Αστρονομικό Κανόνα του Πτολεμαίου. Εκτός από τη φιλοσοφία και τα μαθηματικά, η Υπατία είχε ενδιαφέρον για τη μηχανική και την πρακτική τεχνολογία. Τα γράμματα του Συνέσιου περιέχουν σχέδια της για αρκετά επιστημονικά όργανα που περιλαμβάνουν κι έναν αστρολάβο. Ο αστρολάβος χρησιμοποιούταν για τη μέτρηση των θέσεων του άστρων, πλανητών και του ήλιου και για τον υπολογισμό της ώρας όπως και του ανερχόμενου ζωδίου του ζωδιακού.

Η Υπατία ήταν ο τελευταίος ειδωλολάτρης επιστήμονας του δυτικού κόσμου και ο θάνατός της συνέπεσε με τα τελευταία χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Και αφού από τότε δεν υπήρξαν σημαντικοί πρόοδοι στα μαθηματικά, την αστρονομία και τη φυσική σε όλο τη Δύση για άλλα 1000 χρόνια, η Υπατία έγινε σύμβολο του τέλους της αρχαίας επιστήμης. Μετά την Υπατία ήρθε το χάος και ο βαρβαρισμός των Σκοτεινών Χρόνων.

theancientwebgreece.wordpress.com

 

 https://www.olympia.gr/1566432/viral/i-astronomia-stin-archaia-ellada-2/


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ομιλητής: Σταύρος Αυγολούπης, Ομότιμος Καθηγητής Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ.

Η γέννηση της Αστρονομίας στην Αρχαία Ελλάδα
Τμήμα Βίντεο: Ο θρύλος της επιστήμης
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ…
Δείτε το βιντεο :

 https://www.facebook.com/watch/?v=739366811654613

Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024

Ποιός είναι ο "Άγιος Επιφάνιος"; Κι γιατί υπάρχουν τόσες εκκλησίες κι τοπωνύμια που φέρουν το όνομα του στη Κύπρο; Τι ρόλο έπαιξε κατά τον βίαιο εκχριστιανισμό της Μεγαλονήσου


Βορβόρῳ δ᾽ ὕδωρ
λαμπρὸν μιαίνων οὔποθ᾽ εὑρήσεις ποτόν.
Όταν μολύνεις καθαρό νερό με λάσπες
και βρωμερ᾽ αποχύματα, να πιεις δε θα ᾽χεις...
~Αισχύλου, Ευμενίδες, 695
ΕΛΕΥΣΕΤΑΙ ΗΜΑΡ...
Ποιός είναι ο "Άγιος Επιφάνιος";
Κι γιατί υπάρχουν τόσες εκκλησίες κι τοπωνύμια που φέρουν το όνομα του στη Κύπρο;
Τι ρόλο έπαιξε κατά τον βίαιο εκχριστιανισμό της Μεγαλονήσου;
Η αρχαία ελληνική θεοσέβεια δίδασκε ανεξιθρησκία και ανεκτικότητα υπό τον όρο ότι κάθε Έλληνας πολίτης θα σέβεται την παραδοσιακή λατρεία των Ελλήνων. Καθένας μπορούσε να πιστεύει και σε όποιον άλλο θεό ήθελε, και να τον διδάσκει ακόμα, φτάνει να μην ερχόταν σε ρήξη με την πατρώα λατρεία των Ελλήνων.
Δεν μπορώ να εκφράζομαι με καλά λόγια για τους ανθρώπους που υπήρξαν σφαγείς του Ελληνισμού όπως ο Ιουστινιανός κι ο Θεοδόσιος, ή ο Επιφάνιος στη Κύπρο κι άλλοι τόσοι, γιατί πάνω απ' όλα είμαι Ελληνίδα !
Οφείλω την ιστορική αποκατάσταση του τρόπου εκχριστιανισμού των Κυπρίων στη μνήμη των χιλιάδων θυμάτων πρώτιστα, λέγοντας την Αλήθεια με παρρησία !
Εις μνήμην λοιπόν κι αυτή η ανάρτηση των χιλιάδων ψυχών Ελλήνων Κυπρίων εθνικών που δεν δέχτηκαν να αλλαξοπιστήσουν, παραμένοντας πιστοί στα παραδοθέντα πάτρια μέχρι τέλους.
Τον 4ο αι ο επίσκοπος Επιφάνιος Σαλαμίνας που μετονομάστηκε σε Κωνσταντία ( ούτε το όνομα της πιο ένδοξης πόλης της Κύπρου δεν σεβαστήκαμε, της πόλης του Τεύκρου) , ένας μισητός λοιπόν Εβραίος αποστάτης, έγραψε το Πανάριον όπου αναφέρει 80 αιρέσεις 29 από αυτές προχριστιανικές! Οι " αιρέσεις" τον εξοργίζουν σε τέτοιο σημείο ώστε χάνει εντελώς την ψυχραιμία του και την ικανότητα του να σκέφτεται λογικά. Στο Πανάριον, ένα έργο μακροσκελές και γεμάτο ασάφειες, αυτός ο φανατικός, θρησκόληπτος επίσκοπος που είχε την ατυχία η Κύπρος να τον φιλοξενεί στα χώματα της, προσπαθεί να " θεραπεύσει" όσους έχουν " δαγκώσει" τα δηλητηριώδη φίδια...
Πίεσε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο να εκδώσει διάταγμα σύμφωνα με το οποίο ΟΣΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΔΕΝ ΑΣΠΑΖΟΝΤΑΝ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ, ΟΦΕΙΛΑΝ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΟΥΝ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΤΗ ΝΗΣΟ
[ Ει τις τω πατρί Επιφανίω τω επισκόπω της Κυπρίων χώρας, ουχ υπακούει διά των θείων λόγων , ΕΞΕΡΧΕΣΘΑΙ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ!]
Οργανώνει περιοχές ως στρατόπεδα συγκέντρωσης με το όνομα του ( εξ ου κι τα πολλά χωριά ονόματι Άγιος Επιφάνιος στους μεσαιωνικούς χάρτες), όπου συγκεντρώνει τους εθνικούς κι άλλους αλλοπίστους για να τους βάλει στο σωστό δρόμο ή να τους απελάσει.
Καταστρέφει τους ναούς των Θεών, στην ένδοξη πόλη του Τεύκρου κι του Ευαγόρα με λύσσα, δεν αφήνει τίποτα όρθιο, κι πάνω εγείρει χριστιανικούς . Μυκηναϊκοί Τάφοι στην Σαλαμίνα που φέρονταν ως του Τεύκρου κι άλλων μεγίστων ηρώων κι ιερέων των Πατρίων, γίνονται τάφοι της Αγίας Αικατερίνης κι άλλων τόσων άσχετων " αγίων" μόνο κι μόνο για να εξαλειφθεί η Ελληνική μνήμη. Κάτι παρόμοιο με την αλλαγή τοπωνυμίων δεν εφαρμόζουν κι οι βάρβαροι κατακτητές όπως οι τούρκοι, για να ξεχαστεί η γνησία ταυτότης του τόπου;
Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα βαπτίζονται χριστιανικά, τα σπήλαια μας, οι ναοί μας, οι ιεροί μας ποταμοί , τα άλση κι τα βράχια κι οι λίθοι... Αλλάζουν τα ονόματα των περιοχών, τα ονόματα των ιδίων των ανθρώπων! Η λέξη Έλλην θεωρείται πλέον ύβρις κι μίασμα από τη νέα θρησκεία!
Έτερος τάφος στη Σαλαμίνα που θυμίζει αυτόν του Αγαμέμνονος στις Μυκήνες βαφτίστηκε τάφος του Αγίου Βαρνάβα! Ψηφιδωτά, κι άλλα είδη της υψηλής τέχνης των ναών μας, κοσμούν πια αλλότριες κατασκευές κι οι φανατισμένοι ρασοφόροι πασχίζουν να σβήσουν το Φως από κάθε γωνιά του Ελληνισμού.
Παντού μέχρι σήμερα, ο ερευνητής μένει πραγματικά ενεός με τα όσα αντικρύζει σε τέτοιους τόπους... Δεν υπάρχει παλαιοχριστιανική εκκλησία που να μην έχει ανεγερθεί με οικοδομικό υλικό από τα ιερά μας τεμένη... Οι πανάρχαιοι μας τρυπιοι Μονόλιθοι έχουν βαπτιστεί χριστιανικοί ( όσοι τουλάχιστον γλίτωσαν από τη μανία του όχλου),
το σημερινό Σταυροβούνι, ήταν η ιερότερη κορυφή της Κύπρου όπου ελατρεύετο η γυναίκα, η Αφροδίτη κι ξαφνικά γίνεται μη προσβάσιμο για τις γυναίκες κι φωλιά των μαυροφορεμένων μοναχών!
Όσα ονόματα περιοχών κι οικογενειών εδιασώθησαν έγιναν μέσα από αιματηρές προσπάθειες των κατοίκων τους...
Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στα Βρέτσια
( Βραίσια) της Πάφου, οι κάτοικοι μη θέλοντας να αλλαξοπιστήσουν, κατάχωσαν το ναό της Αφροδίτης για να μην φαίνεται, κι ασκούσαν τη λατρεία τους κρυφά.... Παρόμοια παραδείγματα παρατηρούνται κι στη περιοχή Σολέας κι Πιτσιλιάς... Όλα αυτά γιατί δεν διδάσκονται στα σχολεία μας;;
Αν ο Τεύκρος ή ο Ευαγόρας της Σαλαμίνας γνώριζαν τη δράση του Επιφανίου στο τόπο τους, άραγε θα τον τιμούσαν κι θα τον δόξαζαν;
Ακόμα κι το ακρωτήρι του Ακάμα, ο ναός της εκεί Ακραίας Αφροδίτης ονομάστηκε Αγίου Επιφανίου!
Οι σημερινοί όμως Κύπριοι ποια σχέση έχουν με τον Ευαγόρα ή τον Τεύκρο;
Καμία βέβαια. Τόσο τυφλώθηκαν από τη μονιμοποίηση αυτής της αλλοτρίωσης που πλέον ξέχασαν σαν άλλοι ποσειδωνιάται...
Τους έμεινε η γλώσσα κι τα ερείπια αλλά κι πάλι δεν είναι αυτά αρκετά για να τους ξεσηκώσουν από το λήθαργο...
Η Ελληνική Κύπρος επί αιώνες κρατείται αιχμάλωτη πρώτα από τους ίδιους τους κατοίκους της, οι οποίοι δεν σεβάστηκαν τη Ρίζα αυτού του Τόπου!
Όταν όμως δεν υπάρχει διάθεση για πραγματική γνώση, όταν δεν υπάρχει διάθεση για έρευνα κι γνήσια παιδεία, τότε τα μυαλά των ανθρώπων γεμίζουν με ό,τι συμφέρει τους μονόφθαλμους!
Κι τότε η σχιζοφρένεια κι η διπολική διαταραχή που κατατρέχει το λαό μας διαιωνίζεται.
Όλοι οι άθεοι, θριαμβολογεί ο Λακτάντιος, καταδικάστηκαν από το Θεό με την ποινή που αξίζει στις πράξεις τους, κι από αυτούς δεν απέμεινε ούτε σπόρος ούτε ρίζα .