ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Του Γιάννη Θεοδωρόπουλου.
Στις 29 Μαΐου του 1453 η πόλη αλώθηκε; … ή παραδόθηκε… στους Τούρκους; Εγώ θα εκθέσω μερικά γεγονότα, που προηγήθηκαν, καθώς και την δική μου άποψη, για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση. Άλλωστε η άλωση ήταν η τελευταία πράξη της τραγωδίας που συντελείτω για πολλούς αιώνες στο Βυζάντιο. Όλοι την έβλεπαν αλλά η κατηφόρα ήταν τόσο μεγάλη που κανείς δεν μπορούσε να αντιδράσει. Το δε ιερατείο φαίνετε ότι την επεδίωκε.
Ο ανθενωτικός (Άγιος) Μάρκος Ευγενικός, μητροπολίτης Εφέσου, είχε προετοιμάσει την παράδοση της πόλης στους Τούρκους σε μυστική συμφωνία με τον Σουλτάνο. Και ενώ ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Παλαιολόγος προωθούσε με κάθε μέσον την ένωση των Εκκλησιών, ως μοναδική ελπίδα σωτηρίας από τους Οθωμανούς, βλέποντας ο εν λόγω (Άγιος) πιθανή επιτυχία του Αυτοκράτορα, αναχώρησε περί τον Μάϊο μήνα του 1440 μυστικά για την Προύσα όπου και έλαβε οδηγίες από τον Σουλτάνο. Στα επόμενα χρόνια μέχρι την άλωση πρωτοστάτησε με κάθε τρόπο για την αποτροπή της Ένωσης και την σωτηρία της Κωνσταντινούπολης, για να ειπωθεί, μετά την άλωση, με τις ευλογίες του ανθενωτικού ιερατείου το «Τι κι αν έπεσε η Πόλις, τουλάχιστον εσώθη η πίστις»... Τα ανωτέρω γεγονότα κατέγραψε ο «Μέγας Συναξαριστής» της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Τόμος Β΄ Φεβρουάριος σελ. 650-6.
Ο Γεώργιος Γεμιστός, η Πλήθων, δάσκαλος, φιλόσοφος, και συγγραφέας, λίγα χρόνια προ της άλωσης βλέποντας την επερχόμενη καταστροφή, προσπάθησε να διεγείρει τα αδρανούντα πνεύματα προτείνοντας την ανασύσταση της Ελλάδος, σύμφωνα με τα Αρχαιοελληνικά πρότυπα, ήτοι: διαχωρισμός των ανδρών σε αγρότες και σε πολεμιστές, και επιστροφή στην Νεοπλατωνική φιλοσοφία. Οι παπάδες όμως έκαναν το θαύμα τους….. τον αφόρισαν…. Όμως ήταν πολύ αργά το Βυζάντιο είχε περιπέσει σε κώμα, διότι το « Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιότερον εστίν η Πατρίς και σεμνότερον και αγιότερον», «Πλάτων Κρίτων.12 » είχε μείνει προ αιώνων στα αζήτητα……
Βρισκόμαστε στα 1453 παραμονές της άλωσης. Ένας συρφετός από Τούρκικα ασκέρια, πλιατσικολόγους, Ιμάμηδες, πάνω από διακόσιες χιλιάδες, πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη από ξηρά, και από θάλασσα 400 Τούρκικα καράβια έχουν αποκλείσει τον Κεράτιο κόλπο. Στο Αιγαίο πέλαγος περιπολούν 4 Ελληνικά καράβια υπό τον Ναύαρχο Φλαντανελά, αφού έμαθαν για την απελπιστική κατάσταση της Πόλης έπλευσαν προς βοήθεια. Σε μια άνιση ναυμαχία 4ων εναντίον 400ων και όμως αφού έκαψαν πολλά από τα εχθρικά καράβια διέσπασαν τον αποκλεισμό, και εισήλθαν στον Κεράτιο κόλπο. Ήταν η τελευταία νίκη των Ελλήνων, μια νίκη που μας υποδεικνύει προς τα πού πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια της καταστροφής. Τα οποία κατά κύριο λόγο ήταν : η έλλειψη Εθνικού στρατού, στρατού που θα τον επάνδρωναν Έλληνες πολεμιστές, που θα αγαπούσαν την πατρίδα τους. Αλλά που να βρεθούν τόσοι φιλοπάτριδες Έλληνες. αυτό το άνθος των Ελλήνων το είχαν εξοντώσει οι χριστιανοπατέρες, με τις ορδές των καλογέρων, και συνεπικουρούμενοι από τα εξοντωτικά αυτοκρατορικά διατάγματα. Πάνω από είκοσι εκατομμύρια σφαγιάστηκαν γιατί θελαν να παραμείνουν Έλληνες.
Το Βυζάντιο, ήταν το κράτος όπου κυριαρχούσαν τα δύο σύνδρομα η θεοκρατία και η αναξιοκρατία, και τα δυο μαζί συνετέλεσαν στην πτώση του. Το ότι άντεξε για 1000 χρόνια αυτό είναι αποτέλεσμα της μεγάλης στρατιωτικής και οικονομικής διαφοράς που είχε με τα κράτη που το εχθρεύονταν. Η μεγάλη αυτή διαφορά είχε αποκτηθεί, πριν της επιβολής του Χριστιανισμού ως αποκλειστικής θρησκείας, γιατί μετά την επιβολή του χριστιανισμού άρχισε η σταδιακή συρρίκνωση. Είχαν την ψευδαίσθηση ότι με την επιβολή της μονοθεϊστικής θρησκείας, θα δημιουργούσαν ένα ομοιογενές σύνολο λαού.
Δυστυχώς όμως ο αφανισμός του Ελληνικού στοιχείου σταμάτησε την πρόοδο και έφερε την οπισθοδρόμηση. Ο επίσκοπος Θεοδώρητος Κύρος συγκρίνοντας την εποχή των ελλήνων με την εποχή επί Ιουστινιανού διαμαρτύρεται και γράφει: «την εποχή της ειδωλολατρίας όλες οι πόλεις ανθούσαν και τώρα που θριάμβευσε ο Χριστιανισμός βρίσκονται σε πτώση κι ερήμωση». πράγματι οι λαϊκές μάζες που ήταν κυρίως οι αγρότες ζούσαν σε άθλιες συνθήκες, κουρελήδες, πεινασμένοι και αμόρφωτοι. Το σύστημα ιδιοκτησίας ήταν φεουδαρχικό, την καλή γη την κατείχαν οι φεουδάρχες. Για τον αγροτικό πληθυσμό είχε χαθεί το αίσθημα πατρίδα, λίγο τους ενδιέφερε ποιόν θα έχουν στο κεφάλι τους, αν είναι οι Βυζαντινοί οι Τούρκοι ή άλλοι. Όλους δυνάστες τους έβλεπαν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μάχονται για πατρίδα, (όπως έκαναν οι πρόγονοι μας, που αν και πολλοί λιγότεροι νίκησαν στο Μαραθώνα, νίκησαν στη Σαλαμίνα, νίκησαν στις Πλαταιές.) και είχαν και τον χριστιανισμό που τους έλεγε, απαρνήσου τα υλικά αγαθά και σώσε την ψυχή σου. Πολύ γελοίο, αλλά είχαν καταφέρει οι παπάδες με τις θρησκευτικές τους παπαρολογίες να είναι το μόνο που τους ενδιέφερε. Σαν να μην έφταναν αυτά, είχαν τις θρησκευτικές διαμάχες. Πάνω οι εικόνες κάτω οι εικόνες. Ενωτικοί -ανθενωτικοί. Οι Άγγελοι αν είναι αρσενικοί ή θηλυκοί, η πλήρης γελοιοποίηση της ανθρώπινης λογικής, και πάει λέγοντας. Αποτέλεσμα γέμισαν τα μοναστήρια από μοναχούς. Χαραμοφάηδες και τεμπέληδες, που μετά την μακριά γαϊδούρα δεν είχαν με τι να ασχοληθούν, και ομφαλοσκοπούσαν, δηλαδή κάθονταν σταυροπόδι και κοιτούσαν τον αφαλό τους επί ώρες περιμένοντας να ξεπηδήσει θείον φως που θα τους έσωζε από τις αμαρτίες. Ποιες άραγε να ήταν αυτές οι αμαρτίες; ο νοών νοήτω……..
Τι απέγιναν οι πανίσχυρες ρωμαϊκές λεγεώνες, οι φονικές αυτές μηχανές, που στο διάβα τους κανένας στρατός δεν μπορούσε να αντισταθεί. Η απάντηση είναι μία και μοναδική : έγιναν καλόγεροι. Σύμφωνα δε με τους ειδικούς οι ενταγμένοι καλόγεροι τα χρόνια εκείνα, στα ορθόδοξα μοναστήρια έφθαναν τις 500.000. ενώ ο στρατός του Σουλτάνου δεν υπερέβαινε τις 140.000, και ήταν ο μεγαλύτερος που είχε συγκεντρωθεί μέχρι τότε, εναντίον της Πόλης, Ποιος να πολεμήσει, οι μισθοφόροι αυτοί το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν το χρήμα.
Έτσι μια πανίσχυρη Αυτοκρατορία η οποία κατείχε το υγρόν πυρ, δηλαδή την ατομική βόμβα της εποχής με την οποία θα μπορούσε να είναι η κυρίαρχος των θαλασσίων μεταφορών και του εμπορίου, που θα της έδιναν οικονομική άνεση να διατηρεί αρκετόν και ικανό στρατό και να είναι η μεγάλη δύναμης της Μεσογείου, τελικώς υποτάχθηκε στους Τούρκους που τα μόνα στρατιωτικά τους προσόντα ήταν ο Αλλάχ και ένα σπαθί στο χέρι. Αυτά όμως δεν θα επαρκούσαν να γίνουν κύριοι της Μικράς Ασίας, αν δεν έλειπαν από τον χώρο αυτό, περί τα δέκα εκατομμύρια Έλληνες που εξοντώθηκαν από τους Χριστιανοπατέρες και τις ορδές των μοναχών. Έτσι χωρίς μεγάλη δυσκολία οι Τούρκοι έγιναν κύριοι του χώρου αυτού.
Είναι να απορείς, και να λες, μα πως είναι δυνατόν τόση συσσωρευμένη μωρία, να πιστεύουν ότι θα νικηθούν οι Τούρκοι με «παρακλήσεις» και « Κύριε ελέησον »…. Το δε Ιερατείο προέβαλε τη γελοία δικαιολογία «Ο Θεός μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας»
Μετά από όλα αυτά τα τραγελαφικά, είχαμε και ένα θετικό : τερματίστηκε ένα θεοκρατικό κράτος και καθεστώς, που διαπόμπευσαν την γνώση και τους σοφούς εκφραστές της, και αγόρευσαν ως πάνσοφη μια Εβραία αγράμματη την Μαριάμ , και το κύριε ελέησον ως απόφθεγμα σοφίας.
Τελικά η Αυτοκρατορία πλήρωσε το τίμημα της επιλογής των Αυτοκρατόρων της από τον Κωνσταντίνο και μετά. Πλην του Μέγα Ιουλιανού, του μοναδικού αυτοκράτορα του Βυζαντίου που είχε Ελληνική συνείδηση.
Του Γιάννη Θεοδωρόπουλου.
Στις 29 Μαΐου του 1453 η πόλη αλώθηκε; … ή παραδόθηκε… στους Τούρκους; Εγώ θα εκθέσω μερικά γεγονότα, που προηγήθηκαν, καθώς και την δική μου άποψη, για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση. Άλλωστε η άλωση ήταν η τελευταία πράξη της τραγωδίας που συντελείτω για πολλούς αιώνες στο Βυζάντιο. Όλοι την έβλεπαν αλλά η κατηφόρα ήταν τόσο μεγάλη που κανείς δεν μπορούσε να αντιδράσει. Το δε ιερατείο φαίνετε ότι την επεδίωκε.
Ο ανθενωτικός (Άγιος) Μάρκος Ευγενικός, μητροπολίτης Εφέσου, είχε προετοιμάσει την παράδοση της πόλης στους Τούρκους σε μυστική συμφωνία με τον Σουλτάνο. Και ενώ ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Παλαιολόγος προωθούσε με κάθε μέσον την ένωση των Εκκλησιών, ως μοναδική ελπίδα σωτηρίας από τους Οθωμανούς, βλέποντας ο εν λόγω (Άγιος) πιθανή επιτυχία του Αυτοκράτορα, αναχώρησε περί τον Μάϊο μήνα του 1440 μυστικά για την Προύσα όπου και έλαβε οδηγίες από τον Σουλτάνο. Στα επόμενα χρόνια μέχρι την άλωση πρωτοστάτησε με κάθε τρόπο για την αποτροπή της Ένωσης και την σωτηρία της Κωνσταντινούπολης, για να ειπωθεί, μετά την άλωση, με τις ευλογίες του ανθενωτικού ιερατείου το «Τι κι αν έπεσε η Πόλις, τουλάχιστον εσώθη η πίστις»... Τα ανωτέρω γεγονότα κατέγραψε ο «Μέγας Συναξαριστής» της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Τόμος Β΄ Φεβρουάριος σελ. 650-6.
Ο Γεώργιος Γεμιστός, η Πλήθων, δάσκαλος, φιλόσοφος, και συγγραφέας, λίγα χρόνια προ της άλωσης βλέποντας την επερχόμενη καταστροφή, προσπάθησε να διεγείρει τα αδρανούντα πνεύματα προτείνοντας την ανασύσταση της Ελλάδος, σύμφωνα με τα Αρχαιοελληνικά πρότυπα, ήτοι: διαχωρισμός των ανδρών σε αγρότες και σε πολεμιστές, και επιστροφή στην Νεοπλατωνική φιλοσοφία. Οι παπάδες όμως έκαναν το θαύμα τους….. τον αφόρισαν…. Όμως ήταν πολύ αργά το Βυζάντιο είχε περιπέσει σε κώμα, διότι το « Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιότερον εστίν η Πατρίς και σεμνότερον και αγιότερον», «Πλάτων Κρίτων.12 » είχε μείνει προ αιώνων στα αζήτητα……
Βρισκόμαστε στα 1453 παραμονές της άλωσης. Ένας συρφετός από Τούρκικα ασκέρια, πλιατσικολόγους, Ιμάμηδες, πάνω από διακόσιες χιλιάδες, πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη από ξηρά, και από θάλασσα 400 Τούρκικα καράβια έχουν αποκλείσει τον Κεράτιο κόλπο. Στο Αιγαίο πέλαγος περιπολούν 4 Ελληνικά καράβια υπό τον Ναύαρχο Φλαντανελά, αφού έμαθαν για την απελπιστική κατάσταση της Πόλης έπλευσαν προς βοήθεια. Σε μια άνιση ναυμαχία 4ων εναντίον 400ων και όμως αφού έκαψαν πολλά από τα εχθρικά καράβια διέσπασαν τον αποκλεισμό, και εισήλθαν στον Κεράτιο κόλπο. Ήταν η τελευταία νίκη των Ελλήνων, μια νίκη που μας υποδεικνύει προς τα πού πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια της καταστροφής. Τα οποία κατά κύριο λόγο ήταν : η έλλειψη Εθνικού στρατού, στρατού που θα τον επάνδρωναν Έλληνες πολεμιστές, που θα αγαπούσαν την πατρίδα τους. Αλλά που να βρεθούν τόσοι φιλοπάτριδες Έλληνες. αυτό το άνθος των Ελλήνων το είχαν εξοντώσει οι χριστιανοπατέρες, με τις ορδές των καλογέρων, και συνεπικουρούμενοι από τα εξοντωτικά αυτοκρατορικά διατάγματα. Πάνω από είκοσι εκατομμύρια σφαγιάστηκαν γιατί θελαν να παραμείνουν Έλληνες.
Το Βυζάντιο, ήταν το κράτος όπου κυριαρχούσαν τα δύο σύνδρομα η θεοκρατία και η αναξιοκρατία, και τα δυο μαζί συνετέλεσαν στην πτώση του. Το ότι άντεξε για 1000 χρόνια αυτό είναι αποτέλεσμα της μεγάλης στρατιωτικής και οικονομικής διαφοράς που είχε με τα κράτη που το εχθρεύονταν. Η μεγάλη αυτή διαφορά είχε αποκτηθεί, πριν της επιβολής του Χριστιανισμού ως αποκλειστικής θρησκείας, γιατί μετά την επιβολή του χριστιανισμού άρχισε η σταδιακή συρρίκνωση. Είχαν την ψευδαίσθηση ότι με την επιβολή της μονοθεϊστικής θρησκείας, θα δημιουργούσαν ένα ομοιογενές σύνολο λαού.
Δυστυχώς όμως ο αφανισμός του Ελληνικού στοιχείου σταμάτησε την πρόοδο και έφερε την οπισθοδρόμηση. Ο επίσκοπος Θεοδώρητος Κύρος συγκρίνοντας την εποχή των ελλήνων με την εποχή επί Ιουστινιανού διαμαρτύρεται και γράφει: «την εποχή της ειδωλολατρίας όλες οι πόλεις ανθούσαν και τώρα που θριάμβευσε ο Χριστιανισμός βρίσκονται σε πτώση κι ερήμωση». πράγματι οι λαϊκές μάζες που ήταν κυρίως οι αγρότες ζούσαν σε άθλιες συνθήκες, κουρελήδες, πεινασμένοι και αμόρφωτοι. Το σύστημα ιδιοκτησίας ήταν φεουδαρχικό, την καλή γη την κατείχαν οι φεουδάρχες. Για τον αγροτικό πληθυσμό είχε χαθεί το αίσθημα πατρίδα, λίγο τους ενδιέφερε ποιόν θα έχουν στο κεφάλι τους, αν είναι οι Βυζαντινοί οι Τούρκοι ή άλλοι. Όλους δυνάστες τους έβλεπαν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μάχονται για πατρίδα, (όπως έκαναν οι πρόγονοι μας, που αν και πολλοί λιγότεροι νίκησαν στο Μαραθώνα, νίκησαν στη Σαλαμίνα, νίκησαν στις Πλαταιές.) και είχαν και τον χριστιανισμό που τους έλεγε, απαρνήσου τα υλικά αγαθά και σώσε την ψυχή σου. Πολύ γελοίο, αλλά είχαν καταφέρει οι παπάδες με τις θρησκευτικές τους παπαρολογίες να είναι το μόνο που τους ενδιέφερε. Σαν να μην έφταναν αυτά, είχαν τις θρησκευτικές διαμάχες. Πάνω οι εικόνες κάτω οι εικόνες. Ενωτικοί -ανθενωτικοί. Οι Άγγελοι αν είναι αρσενικοί ή θηλυκοί, η πλήρης γελοιοποίηση της ανθρώπινης λογικής, και πάει λέγοντας. Αποτέλεσμα γέμισαν τα μοναστήρια από μοναχούς. Χαραμοφάηδες και τεμπέληδες, που μετά την μακριά γαϊδούρα δεν είχαν με τι να ασχοληθούν, και ομφαλοσκοπούσαν, δηλαδή κάθονταν σταυροπόδι και κοιτούσαν τον αφαλό τους επί ώρες περιμένοντας να ξεπηδήσει θείον φως που θα τους έσωζε από τις αμαρτίες. Ποιες άραγε να ήταν αυτές οι αμαρτίες; ο νοών νοήτω……..
Τι απέγιναν οι πανίσχυρες ρωμαϊκές λεγεώνες, οι φονικές αυτές μηχανές, που στο διάβα τους κανένας στρατός δεν μπορούσε να αντισταθεί. Η απάντηση είναι μία και μοναδική : έγιναν καλόγεροι. Σύμφωνα δε με τους ειδικούς οι ενταγμένοι καλόγεροι τα χρόνια εκείνα, στα ορθόδοξα μοναστήρια έφθαναν τις 500.000. ενώ ο στρατός του Σουλτάνου δεν υπερέβαινε τις 140.000, και ήταν ο μεγαλύτερος που είχε συγκεντρωθεί μέχρι τότε, εναντίον της Πόλης, Ποιος να πολεμήσει, οι μισθοφόροι αυτοί το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν το χρήμα.
Έτσι μια πανίσχυρη Αυτοκρατορία η οποία κατείχε το υγρόν πυρ, δηλαδή την ατομική βόμβα της εποχής με την οποία θα μπορούσε να είναι η κυρίαρχος των θαλασσίων μεταφορών και του εμπορίου, που θα της έδιναν οικονομική άνεση να διατηρεί αρκετόν και ικανό στρατό και να είναι η μεγάλη δύναμης της Μεσογείου, τελικώς υποτάχθηκε στους Τούρκους που τα μόνα στρατιωτικά τους προσόντα ήταν ο Αλλάχ και ένα σπαθί στο χέρι. Αυτά όμως δεν θα επαρκούσαν να γίνουν κύριοι της Μικράς Ασίας, αν δεν έλειπαν από τον χώρο αυτό, περί τα δέκα εκατομμύρια Έλληνες που εξοντώθηκαν από τους Χριστιανοπατέρες και τις ορδές των μοναχών. Έτσι χωρίς μεγάλη δυσκολία οι Τούρκοι έγιναν κύριοι του χώρου αυτού.
Είναι να απορείς, και να λες, μα πως είναι δυνατόν τόση συσσωρευμένη μωρία, να πιστεύουν ότι θα νικηθούν οι Τούρκοι με «παρακλήσεις» και « Κύριε ελέησον »…. Το δε Ιερατείο προέβαλε τη γελοία δικαιολογία «Ο Θεός μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας»
Μετά από όλα αυτά τα τραγελαφικά, είχαμε και ένα θετικό : τερματίστηκε ένα θεοκρατικό κράτος και καθεστώς, που διαπόμπευσαν την γνώση και τους σοφούς εκφραστές της, και αγόρευσαν ως πάνσοφη μια Εβραία αγράμματη την Μαριάμ , και το κύριε ελέησον ως απόφθεγμα σοφίας.
Τελικά η Αυτοκρατορία πλήρωσε το τίμημα της επιλογής των Αυτοκρατόρων της από τον Κωνσταντίνο και μετά. Πλην του Μέγα Ιουλιανού, του μοναδικού αυτοκράτορα του Βυζαντίου που είχε Ελληνική συνείδηση.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος - Ἡ τελευταία ὁμιλία πρὸς τὸν λαόν
(ὀλίγον πρὸ τῆς Ἁλώσεως)
Ἀπὸ τὸ Χρονικὸν τοῦ Μεγάλου
Λογοθέτου Γεωργίου Σφραντζῆ ἢ Φραντζῆ
Ἐκδοθὲν ἐν Κερκύρᾳ ἔτει 1477
Ἐκδοθὲν ἐν Κερκύρᾳ ἔτει 1477
Ἐμεῖς μέν, εὐγενέστατοι Ἄρχοντες καὶ ἐκλαμπρότατοι δήμαρχοι καὶ στρατηγοὶ καὶ γενναιότατοι στρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός, καλὸς οἴδατε ὅτι ἔφθασεν ἡ Ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν βούλεται ἵνα μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς ἰσχυροτέρως στενοχωρήσῃ ἡμᾶς καὶ πόλεμον σφοδρὸν μετὰ συμπλοκῆς μεγάλης καὶ συρρήξεως ἐκ τῆς χέρσου καὶ θαλάσσης δώσῃ ἡμῶν μετὰ πάσης δυνάμεως, ἵνα, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις τὸν ἰὸν ἐκχύσῃ καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς. Διὰ τοῦτο λέγω καὶ παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς, ὡς πάντοτε ἕως τοῦ νῦν ἐποιήσατε, κατὰ τὸν Ἐχθρῶν τῆς πίστεως ἡμῶν. Παραδίδωμι δὲ ὑμῖν τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην πόλιν καὶ πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων. Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερά τινα ὀφείλεται κοινῶέ ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὅπερ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὅπερ πατρίδος, τρίτον ὅπερ τοῦ βασιλέως ὡς Χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὅπερ συγγενῶν καὶ φίλων. Λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου πολλὰ μᾶλλον ὅπερ πάντων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι.
Ἐὰν διὰ τὰ ἐμὰ πλημμελήματα παραχωρήσῃ ὁ Θεὸς τὴν νίκην τοῖς ἀσεβέσιν, ὅπερ τῆς πίστεως ἡμῶν τῆς Ἁγίας, ἣν Χριστὸς ἐν τῷ οἰκείῳ αἵματι ἡμῖν ἐδωρήσατο, κινδυνεύομεν, ὅ ἐστι κεφάλαιον πάντων. Καὶ ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδίσῃ τις καὶ τῶν ψυχῶν ζημιωθῇ, τί τὸ ὄφελος; Δεύτερον πατρίδα περίφημον τοιούτως ὑστερούμεθα καὶ τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν. Τρίτον βασιλείαν τήν ποτε μὲν περιφανῆ, νῦν δὲ τεταπεινωμένην καὶ ἐξουθενωμένην ἀπωλέσαμεν, καὶ ὑπὸ τοῦ τυράννου καὶ ἀσεβοῦς ἄρχεται. Τέταρτον δὲ καὶ φιλτάτων τέκνων καὶ συμβίων καὶ συγγενῶν ὑστερούμεθα. Αὐτὸς δὲ ὁ ἀλιτήριος ὁ ἀμηρᾶς πεντήκοντα καὶ ἑπτὰ ἡμέρας ἄγει σήμερον ἀφ᾿ οὗ ἡμᾶς ἐλθὼν ἀπέκλεισεν καὶ μετὰ πάσης μηχανῆς καὶ ἰσχύος καθ᾿ ἡμέραν τε καὶ νύκτα οὐκ ἐπαύσατο πολιορκῶν ἡμᾶς καὶ χάριτι τοῦ παντεπόπτου Χριστοῦ Κυρίου ἡμῶν ἐκ τῶν τειχῶν μετὰ αἰσχύνῃς ἄχρι τοῦ νῦν πολλάκις κακῶς ἀπεπέμφθη. Τὰ νῦν δὲ πάλιν, ἀδελφοί, μὴ δειλιάσητε, ἐὰν καὶ τοῖχος μακρόθεν ὀλίγον ἐκ τῶν κρότων καὶ τῶν πτωμάτων τῶν ἐλεπόλεων ἔπεσε, διότι, ὡς ὑμεῖς θεωρεῖτε, κατὰ τὸ δυνατὸν ἐδιορθώσαμεν πάλιν αὐτό..................................................
Καὶ ὑμεῖς ἔσωθεν τῶν τειχῶν ὑπάρχετε σκεπόμενοι, οἱ δὲ ἀσκεπεῖς μετὰ κόπου ἔρχονται. Διό, ὦ συστρατιῶται γίγνεσθε ἕτοιμοι καὶ στερεοὶ καὶ μεγαλόψυχοι διὰ τοὺς οἰκτιρμοὺς τοῦ Θεοῦ. Μιμηθῆτε τούς ποτε τῶν Καρχηδονίων ὀλίγους ἐλέφαντας, πὼς τοσοῦτον πλῆθος ἵππων Ῥωμαίων τῇ φωνῇ καὶ θέᾳ ἐδίωξαν, καὶ ἐὰν ζῷον ἄλογον ἐδίωξε πόσον μᾶλλον ἡμεῖς ἡ τῶν ζῴων καὶ ἀλόγων ὑπάρχοντες κύριοι, καὶ οἱ καθ᾿ ἡμῶν ἐρχόμενοι ἵνα παράταξιν μεθ᾿ ἡμῶν ποιήσωσιν ὡς ζῷα ἄλογα καὶ χείρονές εἰσιν. Οἱ πέλται ὑμῶν καὶ ῥομφαῖοι καὶ τὰ τόξα καὶ ἀκόντια πρὸς αὐτοὺς πεμπέτωσαν παρ᾿ ἡμῶν. Καὶ οὕτως λογίσθητε ὡς ἐπὶ ἀγρίων χοίρων καὶ πληθὺν κυνήγιον, ἵνα γνώσωσιν οἱ ἀσεβεῖς ὅτι οὐ μετὰ ἀλόγων ζῴων ὡς αὐτοί, παράταξιν ἔχουσιν, ἀλλὰ μετὰ κυρίων καὶ αὐθεντῶν αὐτῶν καὶ ἀπογόνων Ἑλλήνων καὶ Ῥωμαίων. Οἴδατε καλῶς ὅτι ὁ δυσσεβὴς αὐτὸς ὁ ἀμηρὰς καὶ ἐχθρὸς τῆς ἁγίας ἡμῶν πίστεως χωρὶς εὔλογον αἰτίας τινος τὴν ἀγάπην ἣν εἴχομεν ἔλυσεν, καὶ τοὺς ὅρκους αὐτοῦ τοὺς πολλοὺς ἠθέτησεν ἀντ᾿ οὐδενὸς λογιζόμενος καὶ ἐλθὼν αἰφνιδίως φρούριον ἐποίησεν ἐπὶ τὸ στενὸν τοῦ Ἀσωμάτου, ἵνα καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν δύνηται βλάπτειν ἡμᾶς. Τοὺς ἀγροὺς ἡμῶν καὶ κήπους καὶ παραδείσους καὶ οἴκους πυριαλώτους ἐποίησε, τοὺς ἀδελφοὺς ἡμῶν τοὺς Χριστιανοὺς ὅσους εὗρεν, ἐθανάτωσε καὶ ἠχμαλώτευσε, τὴν φιλίαν ἡμῶν ἔλυσεν. Τοὺς δὲ τοῦ Γαλατᾶ, ἐφιλίωσε, καὶ αὐτοὶ χαίρονται, μὴ εἰδότες καὶ αὐτοὶ οἱ ταλαίπωροι τὸν τοῦ γεωργοῦ παιδὸς μῦθον, τοῦ ἐψήνοντος τοὺς κοχλίας καὶ εἰπόντος. Ὦ ἀνόητα ζῷα, καὶ τὰ ἑξῆς.
Ἐλθὼν οὖν ἀδελφοί, ἡμᾶς ἀπέκλεισε, καὶ καθ᾿ ἑκάστην τὸ ἀχανὲς αὐτοῦ στόμα χάσκων, πῶς εὕρῃ καιρὸν ἐπιτήδειον ἵνα καταπίῃ ἡμᾶς καὶ τὴν πόλιν ταύτην, ἣν ἀνήγειρεν ὁ τρισμακάριστος ἐκεῖνος καὶ τῇ πανάγνῳ δεσποίνῃ ἡμῶν Θεοτόκῳ καὶ ἀειπαρθένῳ Μαρίᾳ ἀφιέρωσεν καὶ ἐχαρίσατο τοῦ κυρίαν εἶναι καὶ βοηθὸν καὶ σκέπην τῇ ἡμετέρα πατρίδι καὶ καταφύγιον τῶν Χριστιανῶν, ἐλπίδα καὶ χαρὰν πάντων τῶν Ἑλλήνων τὸ καύχημα πᾶσι τοῖς οὖσιν ὑπὸ τὴν τοῦ ἡλίου ἀνατολήν. Καὶ οὖτος ὁ ἀσεβέστατος τήν ποτε περιφανῆ καὶ ὀμφακλίζουσαν ὡς ῥόδον τοῦ ἀγροῦ βούλεται ποιήσαι ὑπ᾿ αὐτόν. Ἣ ἐδούλωσε σχεδόν, δύναμαι εἰπεῖν, πᾶσαν τὴν ὑφ᾿ ἥλιον καὶ ὑπέταξεν ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτῆς Πόντον καὶ Ἀρμενίαν, Περσίαν καὶ Παμφλαγονίαν, Ἀμαζόνας καὶ Καππαδοκίαν, Γαλατίαν καὶ Μηδίαν, Κολχοὺς καὶ Ἴβηρας, Βοσποριανοὺς καὶ Ἀλβάνους, Συρίαν καὶ Κιλικίαν καὶ Μεσσοποταμίαν, Φοινίκην, Βακτριανοὺς καὶ Σκύθας, Μακεδονίαν καὶ Θετταλίαν, Ἑλλάδα, Βοιωτία, Λοκροὺς καὶ Αἰτωλούς, Ἀκαρνανίαν, Ἀχαΐαν καὶ Πελοπόννησον, Ἤπειρον καὶ τὸ Ἰλλυρικὸν Λύχνιτας κατὰ τὸ Ἀδριατικόν, Ἰταλίαν, Τουσκίνους, Κέλτους καὶ Κελτογαλάτας, Ἰβηρίαν τε καὶ ἕως τῶν Γαδείρων, Λιβύαν καὶ Μαυριτανίαν καὶ Μαυρουσίαν, Αἰθιοπίαν, Βελέδας, Σκούδην, Νουμιδίαν καὶ Ἀφρικὴν καὶ Αἴγυπτον.........................................................................
Περισσότερα στο :
http://users.uoa.gr/~nektar/history/2romanity/constantine_palaeologus_last_speech.htm
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Κυριάκος Φώτιος Χουσέας
Καλημέρα Έλληνες και Ελληνίδες !
Γεμάτη συμβολισμούς ... μνήμες ... συγκρίσεις ... προσδοκίες ... αναστοχασμούς η σημερινή ημέρα.
Η αποφράδα και μοιραία Τρίτη 29 Μαΐου του μακρινού 1453 στιγμάτισε όσο καμία άλλη ημερομηνία την εθνική μας προοπτική.
Όρισε την μοίρα του Ελληνισμού για αιώνες.
Η άλωση της Πρωτεύουσας της μεσαιωνικής ελληνορθόδοξης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αποτελεί το, κατά την ταπεινή μου γνώμη, μεγαλύτερο γεωπολιτικό γεγονός – ορόσημο της ανθρώπινης ιστορίας.
Οι επιπτώσεις της ήταν παγκόσμιες και όχι μόνο ελληνικές.
Ενδεικτικά :
1. Σήμανε το τέλος μιας χιλιόχρονης Πολιτείας με πλήρη ταύτιση και κρατική ιδεολογία την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη.
2. Εφεξής ο Πάπας της Ρώμης γίνεται ο απόλυτος ηγέτης του Χριστιανικού κόσμου.
3. Σήμανε το τέλος της παρουσίας του Ελληνισμού στο λυκόφως των μεσαιωνικών χρόνων. Ό,τι ήταν το 146 π.Χ. με την νίκη των Ρωμαίων στην Κόρινθο και την εφεξής υποταγή των ελληνικών πόλεων στους Ρωμαίους και την εξαφάνιση των ανεξάρτητων κρατικών υποστάσεων των αρχαίων ελληνικών πόλεων από το προσκήνιο της ιστορίας έτσι ήταν για την εποχή που τελείωνε ο μεσαιωνικός κόσμος η πτώση της Βασιλεύουσας. Θα χρειαστούν 4 – 5 αιώνες για να αποκτήσει το Ελληνικό έθνος θεσμικό χαρακτηριστικά εθνικού κράτους.
4. Ένας νέος εθνικός παράγοντας ανέρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας. Οι Οθωμανοί Τούρκοι.
5. Ένας νέος θρησκευτικός παράγοντας εισέρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας. Το επεκτατικό ισλάμ.
6. Κλείνουν οι δρόμοι προς την Ανατολή. Καταλύεται κάθε εμπορική σχέση μεταξύ Ευρώπης και Μέσης / Άπω Ανατολής. Η Βενετία και η Γένοβα που άνθισαν σαν ναυτιλιακές δυνάμεις τους προηγούμενους 4 – 5 αιώνες παρακμάζουν.
7. Νέοι παγκόσμιοι παίκτες εισέρχονται στο προσκήνιο της ιστορίας αναζητώντας τον δρόμο για τις Ινδίες και την Ανατολή στρεφόμενοι προς τα δυτικά αφού είχε αρχίσει να γίνεται αντιληπτό ότι η γη είναι σφαιρική και όχι επίπεδη.
8. Ένα μικρό νησί του Ατλαντικού η Βρετανία αρχίζει να γίνεται η μεγάλη παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη που κυριάρχησε στις θάλασσες, στο εμπόριο και στην πολιτική για τους επόμενους 5 αιώνες.
9. Μια δεύτερη μεγάλη παγκόσμια δύναμη η Ισπανία. Με τις ευλογίες του Πάπα οι πρώτοι θαλασσοπόροι κατακτούν τους νέους κόσμους στο όνομα του Χριστού και για λογαριασμό των βασιλέων της Ισπανίας.
10. Χάρη στην πτώση της Κωνσταντινούπολης, το κλείσιμο των δρόμων για την Ανατολή και την στροφή προς τη Δύση ανακαλύπτεται ένας ολόκληρος νέος κόσμος, η Αμερικανική ήπειρος.
11. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες που είχαν τότε αρχίσει να γίνονται μοναρχικά βασίλεια και καθεστώτα αρχίζουν να αναπτύσσουν το φαινόμενο της αποικιοκρατίας (εκτός από τις δύο προαναφερθείσες η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία κλπ.).
12. Πολύτιμα υλικά στοιχεία και πλούτος σωρεύεται στην Ευρώπη από τις αποικιοκρατικές εκστρατείες παράλληλα με τον πνευματικό πλούτο που σωρεύεται από την φυγή των Ελλήνων διανοουμένων και πολύτιμων ελληνικών χειρόγραφων και πολιτιστικών στοιχείων προς την Δύση.
13. Εντείνονται οι ευρωπαϊκοί ανταγωνισμοί και οι πόλεμοι που ξεσπούν στην ευρωπαϊκή ήπειρο για την κατάκτηση εδαφών και σφαιρών επιρροής.
14. Ξεκινά μια περίοδος κατακτητικής επιβολής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προς την Ευρωπαϊκή ήπειρο που θα σταματήσει μόνο μπροστά στα ‘τείχη’ της Βιέννης (1529 και 1683) και στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1581).
15. Αλλάζει η τεχνολογία του πολέμου και η αρχιτεκτονική της ασφάλειας των πόλεων. Το πυροβόλο αντικαθιστά το τόξο. Δεν υπάρχει πλέον λόγος για δόμηση τειχών και για πόλεις φρούρια, ο περίκλειστος μεσαιωνικός κόσμος καταρρέει. Οι αυτόνομες και αυτοδύναμες πόλεις φρούρια αρχίζουν σιγά – σιγά να κατανοούν ότι πρέπει να εκχωρήσουν την κυριαρχία τους σε μεγαλύτερα οργανωτικά πολιτειακά σύνολα.
16. Η επέκταση των Οθωμανών στα πρώην εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας συμπιέζει το ρωσικό έθνος βορειότερα της Κριμαίας με αποτέλεσμα το ξέσπασμα πολλών πολέμων μεταξύ Ρώσων και Τούρκων που κατέληξαν στη Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή το 1774 που είναι το διεθνές νομικό θεμέλιο της ακώλυτης πρόσβασης της Ρωσίας στις ζεστές θάλασσες και ταυτόχρονα της ανάπτυξης της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας δια της υψώσεως ρωσικών σημαιών στα καράβια Ελλήνων εφοπλιστών, σύμφωνα με μυστικά άρθρα της Συνθήκης τα οποία ( πλοία υπό ρωσική σημαία) όφειλαν να μην πλησιάζουν οι Τούρκοι, και συνεπεία αυτής ( της συνθήκης) στην εμπορική και οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής αστικής τάξης ως προϋπόθεσης για την επερχόμενη Ελληνική Εθνική Επανάσταση του 1821.
Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης, όπου η έννοια του έθνους – κράτους βάλλεται από πολλές πλευρές, η σημερινή αποφράδα ημέρα μας θυμίζει ξεκάθαρα ότι είμαστε το παλαιότερο αυτοκρατορικό έθνος του πλανήτη με ειρηνική διασπορά και δημιουργία των πρώτων αποικιών στον αρχαίο κόσμο (το Βυζάντιο π.χ. ήταν αποικία των Μεγαρέων) κι ότι δεν δικαιούμεθα να είμαστε σκυφτοί , σιωπηλοί , φοβισμένοι , άτολμοι , κομπάρσοι των επικείμενων ραγδαίων εξελίξεων , που μας αφορούν...
Το ότι σήμερα βρισκόμαστε σε σχετικώς παρακμιακή κατάσταση αποτελεί μια προσωρινή ιστορική συγκυρία.
Ο Ελληνισμός έχει αποδείξει και σε δυσκολότερες συνθήκες ότι έχει καταφέρει να ξεφύγει από τη λάσπη και την μετριότητα.
Όλα τα μεγάλα διεθνή σαλόνια και fora υπολογίζουν πολύ σοβαρά την δύναμη του Ελληνισμού και τις δυνατότητες του Έλληνα. Δεν είναι τυχαίο ότι μια ολόκληρη Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό και στελεχώνει εκατομμύρια επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα και κρίσιμους θεσμούς των μεγάλων και ισχυρών του πλανήτη την ίδια στιγμή που οι Τούρκοι επί παραδείγματι φτάνουν μέχρι τη θέση του επικεφαλής επιχειρήσεων τύπου κεμπάπ σουβλάκι, μπακάλικο, μανάβικο και ταξί.
Μας φοβούνται ....
Μας τρέμουν .....
Αλλά τους ‘ηρεμεί’ και τους διασκεδάζει η δεύτερη σκέψη ότι είμαστε σε μια αιώνια διαρκή φαγωμάρα μεταξύ μας για τις καρέκλες, τα αξιώματα, τα οικονομικά συμφέροντα κλπ.
Αυτοί ήταν άλλωστε και οι λόγοι της σταδιακής παρακμής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της απώλειας της Βασιλεύουσας, που θρηνούμε σήμερα. Όταν π.χ. ο Ιωάννης Κατακουζηνός μετέφερε τους πεινασμένους Οθωμανούς από την Μικρά Ασία στην Θράκη με πλοία του για να τους χρησιμοποιήσει στις εμφύλιες διαμάχες για το θρόνο του Βυζαντίου (τέλη του 14ου αιώνα) ενάντια στους Παλαιολόγους δεν μπορούσε να υπολογίσει τις σημερινές συνέπειες, όπως αντίστοιχα ο Ρωμανός ο Δ΄ ο Διογένης που εκστράτευσε πολύ επιπόλαια ή προδόθηκε από μέσα, κατά άλλους, με αποτέλεσμα να χάσει την μάχη του Ματζικέρτ (1071) και έκτοτε να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για την κατάληψη της Μικράς Ασίας από τους Σελτζούκους τότε Τούρκους.
Τα λάθη πληρώνονται και ο λογαριασμός της ιστορίας έρχεται κρύος και πολύ μεταγενέστερος.
Σχεδόν όλα τα πάσης φύσεως προβλήματα του Ελληνισμού σήμερα έχουν ως ορόσημο την αποφράδα 29 Μαΐου 1453. Φανταστείτε μια Ελλάδα με κατοικημένες τις παραλίες της Μικράς Ασίας από Έλληνες, την Κωνσταντινούπολη ελληνική και ενδεχομένως την Κριμαία. Και θα σας έλεγα εγώ ποιό θα ήταν σήμερα το γεωπολιτικό παιχνίδι.
Υ.Γ. : Υπήρχε μια παλιά μεσαιωνική αραβική προφητεία γύρω στον 6ο – 7ο αι. μ.Χ. που έλεγε από τότε ότι η πλούσια, ισχυρή και άπαρτη, χάρη στα θεοφρούρητα τείχη της, Κωνσταντινούπολη θα έπεφτε κάποια μέρα στο μέλλον από έναν στρατό πολύ υποδεέστερο όσων εν τω μεταξύ θα αποκρούσει..... Η προφητεία αυτή εκπληρώθηκε στις 29-5-1435 καθόσον η Κωνσταντινούπολη είχε αποκρούσει επιτυχώς καλύτερους πολιορκητικούς στρατούς στο παρελθόν....
Εμείς έχουμε την λαϊκή παροιμία / προφητεία ότι πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά μας θα είναι. Μόνο που για να συμβεί αυτό θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι μόνο με ποιότητα θα επικρατήσουμε της ποσότητας....
Ας φυλάξουμε λοιπόν βαθιά στην καρδιά μας αυτή την εθνική παρακαταθήκη και ας ευχηθούμε και του χρόνου στην Πόλη... !!!
Κυριάκος Φ. Χουσέας,
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
housseas@otenet.gr
Γεμάτη συμβολισμούς ... μνήμες ... συγκρίσεις ... προσδοκίες ... αναστοχασμούς η σημερινή ημέρα.
Η αποφράδα και μοιραία Τρίτη 29 Μαΐου του μακρινού 1453 στιγμάτισε όσο καμία άλλη ημερομηνία την εθνική μας προοπτική.
Όρισε την μοίρα του Ελληνισμού για αιώνες.
Η άλωση της Πρωτεύουσας της μεσαιωνικής ελληνορθόδοξης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αποτελεί το, κατά την ταπεινή μου γνώμη, μεγαλύτερο γεωπολιτικό γεγονός – ορόσημο της ανθρώπινης ιστορίας.
Οι επιπτώσεις της ήταν παγκόσμιες και όχι μόνο ελληνικές.
Ενδεικτικά :
1. Σήμανε το τέλος μιας χιλιόχρονης Πολιτείας με πλήρη ταύτιση και κρατική ιδεολογία την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη.
2. Εφεξής ο Πάπας της Ρώμης γίνεται ο απόλυτος ηγέτης του Χριστιανικού κόσμου.
3. Σήμανε το τέλος της παρουσίας του Ελληνισμού στο λυκόφως των μεσαιωνικών χρόνων. Ό,τι ήταν το 146 π.Χ. με την νίκη των Ρωμαίων στην Κόρινθο και την εφεξής υποταγή των ελληνικών πόλεων στους Ρωμαίους και την εξαφάνιση των ανεξάρτητων κρατικών υποστάσεων των αρχαίων ελληνικών πόλεων από το προσκήνιο της ιστορίας έτσι ήταν για την εποχή που τελείωνε ο μεσαιωνικός κόσμος η πτώση της Βασιλεύουσας. Θα χρειαστούν 4 – 5 αιώνες για να αποκτήσει το Ελληνικό έθνος θεσμικό χαρακτηριστικά εθνικού κράτους.
4. Ένας νέος εθνικός παράγοντας ανέρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας. Οι Οθωμανοί Τούρκοι.
5. Ένας νέος θρησκευτικός παράγοντας εισέρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας. Το επεκτατικό ισλάμ.
6. Κλείνουν οι δρόμοι προς την Ανατολή. Καταλύεται κάθε εμπορική σχέση μεταξύ Ευρώπης και Μέσης / Άπω Ανατολής. Η Βενετία και η Γένοβα που άνθισαν σαν ναυτιλιακές δυνάμεις τους προηγούμενους 4 – 5 αιώνες παρακμάζουν.
7. Νέοι παγκόσμιοι παίκτες εισέρχονται στο προσκήνιο της ιστορίας αναζητώντας τον δρόμο για τις Ινδίες και την Ανατολή στρεφόμενοι προς τα δυτικά αφού είχε αρχίσει να γίνεται αντιληπτό ότι η γη είναι σφαιρική και όχι επίπεδη.
8. Ένα μικρό νησί του Ατλαντικού η Βρετανία αρχίζει να γίνεται η μεγάλη παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη που κυριάρχησε στις θάλασσες, στο εμπόριο και στην πολιτική για τους επόμενους 5 αιώνες.
9. Μια δεύτερη μεγάλη παγκόσμια δύναμη η Ισπανία. Με τις ευλογίες του Πάπα οι πρώτοι θαλασσοπόροι κατακτούν τους νέους κόσμους στο όνομα του Χριστού και για λογαριασμό των βασιλέων της Ισπανίας.
10. Χάρη στην πτώση της Κωνσταντινούπολης, το κλείσιμο των δρόμων για την Ανατολή και την στροφή προς τη Δύση ανακαλύπτεται ένας ολόκληρος νέος κόσμος, η Αμερικανική ήπειρος.
11. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες που είχαν τότε αρχίσει να γίνονται μοναρχικά βασίλεια και καθεστώτα αρχίζουν να αναπτύσσουν το φαινόμενο της αποικιοκρατίας (εκτός από τις δύο προαναφερθείσες η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία κλπ.).
12. Πολύτιμα υλικά στοιχεία και πλούτος σωρεύεται στην Ευρώπη από τις αποικιοκρατικές εκστρατείες παράλληλα με τον πνευματικό πλούτο που σωρεύεται από την φυγή των Ελλήνων διανοουμένων και πολύτιμων ελληνικών χειρόγραφων και πολιτιστικών στοιχείων προς την Δύση.
13. Εντείνονται οι ευρωπαϊκοί ανταγωνισμοί και οι πόλεμοι που ξεσπούν στην ευρωπαϊκή ήπειρο για την κατάκτηση εδαφών και σφαιρών επιρροής.
14. Ξεκινά μια περίοδος κατακτητικής επιβολής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προς την Ευρωπαϊκή ήπειρο που θα σταματήσει μόνο μπροστά στα ‘τείχη’ της Βιέννης (1529 και 1683) και στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1581).
15. Αλλάζει η τεχνολογία του πολέμου και η αρχιτεκτονική της ασφάλειας των πόλεων. Το πυροβόλο αντικαθιστά το τόξο. Δεν υπάρχει πλέον λόγος για δόμηση τειχών και για πόλεις φρούρια, ο περίκλειστος μεσαιωνικός κόσμος καταρρέει. Οι αυτόνομες και αυτοδύναμες πόλεις φρούρια αρχίζουν σιγά – σιγά να κατανοούν ότι πρέπει να εκχωρήσουν την κυριαρχία τους σε μεγαλύτερα οργανωτικά πολιτειακά σύνολα.
16. Η επέκταση των Οθωμανών στα πρώην εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας συμπιέζει το ρωσικό έθνος βορειότερα της Κριμαίας με αποτέλεσμα το ξέσπασμα πολλών πολέμων μεταξύ Ρώσων και Τούρκων που κατέληξαν στη Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή το 1774 που είναι το διεθνές νομικό θεμέλιο της ακώλυτης πρόσβασης της Ρωσίας στις ζεστές θάλασσες και ταυτόχρονα της ανάπτυξης της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας δια της υψώσεως ρωσικών σημαιών στα καράβια Ελλήνων εφοπλιστών, σύμφωνα με μυστικά άρθρα της Συνθήκης τα οποία ( πλοία υπό ρωσική σημαία) όφειλαν να μην πλησιάζουν οι Τούρκοι, και συνεπεία αυτής ( της συνθήκης) στην εμπορική και οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής αστικής τάξης ως προϋπόθεσης για την επερχόμενη Ελληνική Εθνική Επανάσταση του 1821.
Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης, όπου η έννοια του έθνους – κράτους βάλλεται από πολλές πλευρές, η σημερινή αποφράδα ημέρα μας θυμίζει ξεκάθαρα ότι είμαστε το παλαιότερο αυτοκρατορικό έθνος του πλανήτη με ειρηνική διασπορά και δημιουργία των πρώτων αποικιών στον αρχαίο κόσμο (το Βυζάντιο π.χ. ήταν αποικία των Μεγαρέων) κι ότι δεν δικαιούμεθα να είμαστε σκυφτοί , σιωπηλοί , φοβισμένοι , άτολμοι , κομπάρσοι των επικείμενων ραγδαίων εξελίξεων , που μας αφορούν...
Το ότι σήμερα βρισκόμαστε σε σχετικώς παρακμιακή κατάσταση αποτελεί μια προσωρινή ιστορική συγκυρία.
Ο Ελληνισμός έχει αποδείξει και σε δυσκολότερες συνθήκες ότι έχει καταφέρει να ξεφύγει από τη λάσπη και την μετριότητα.
Όλα τα μεγάλα διεθνή σαλόνια και fora υπολογίζουν πολύ σοβαρά την δύναμη του Ελληνισμού και τις δυνατότητες του Έλληνα. Δεν είναι τυχαίο ότι μια ολόκληρη Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό και στελεχώνει εκατομμύρια επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα και κρίσιμους θεσμούς των μεγάλων και ισχυρών του πλανήτη την ίδια στιγμή που οι Τούρκοι επί παραδείγματι φτάνουν μέχρι τη θέση του επικεφαλής επιχειρήσεων τύπου κεμπάπ σουβλάκι, μπακάλικο, μανάβικο και ταξί.
Μας φοβούνται ....
Μας τρέμουν .....
Αλλά τους ‘ηρεμεί’ και τους διασκεδάζει η δεύτερη σκέψη ότι είμαστε σε μια αιώνια διαρκή φαγωμάρα μεταξύ μας για τις καρέκλες, τα αξιώματα, τα οικονομικά συμφέροντα κλπ.
Αυτοί ήταν άλλωστε και οι λόγοι της σταδιακής παρακμής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της απώλειας της Βασιλεύουσας, που θρηνούμε σήμερα. Όταν π.χ. ο Ιωάννης Κατακουζηνός μετέφερε τους πεινασμένους Οθωμανούς από την Μικρά Ασία στην Θράκη με πλοία του για να τους χρησιμοποιήσει στις εμφύλιες διαμάχες για το θρόνο του Βυζαντίου (τέλη του 14ου αιώνα) ενάντια στους Παλαιολόγους δεν μπορούσε να υπολογίσει τις σημερινές συνέπειες, όπως αντίστοιχα ο Ρωμανός ο Δ΄ ο Διογένης που εκστράτευσε πολύ επιπόλαια ή προδόθηκε από μέσα, κατά άλλους, με αποτέλεσμα να χάσει την μάχη του Ματζικέρτ (1071) και έκτοτε να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για την κατάληψη της Μικράς Ασίας από τους Σελτζούκους τότε Τούρκους.
Τα λάθη πληρώνονται και ο λογαριασμός της ιστορίας έρχεται κρύος και πολύ μεταγενέστερος.
Σχεδόν όλα τα πάσης φύσεως προβλήματα του Ελληνισμού σήμερα έχουν ως ορόσημο την αποφράδα 29 Μαΐου 1453. Φανταστείτε μια Ελλάδα με κατοικημένες τις παραλίες της Μικράς Ασίας από Έλληνες, την Κωνσταντινούπολη ελληνική και ενδεχομένως την Κριμαία. Και θα σας έλεγα εγώ ποιό θα ήταν σήμερα το γεωπολιτικό παιχνίδι.
Υ.Γ. : Υπήρχε μια παλιά μεσαιωνική αραβική προφητεία γύρω στον 6ο – 7ο αι. μ.Χ. που έλεγε από τότε ότι η πλούσια, ισχυρή και άπαρτη, χάρη στα θεοφρούρητα τείχη της, Κωνσταντινούπολη θα έπεφτε κάποια μέρα στο μέλλον από έναν στρατό πολύ υποδεέστερο όσων εν τω μεταξύ θα αποκρούσει..... Η προφητεία αυτή εκπληρώθηκε στις 29-5-1435 καθόσον η Κωνσταντινούπολη είχε αποκρούσει επιτυχώς καλύτερους πολιορκητικούς στρατούς στο παρελθόν....
Εμείς έχουμε την λαϊκή παροιμία / προφητεία ότι πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά μας θα είναι. Μόνο που για να συμβεί αυτό θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι μόνο με ποιότητα θα επικρατήσουμε της ποσότητας....
Ας φυλάξουμε λοιπόν βαθιά στην καρδιά μας αυτή την εθνική παρακαταθήκη και ας ευχηθούμε και του χρόνου στην Πόλη... !!!
Κυριάκος Φ. Χουσέας,
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
housseas@otenet.gr
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Η αποφράδα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΜΑΪΟΥ 1453
Η πόλις ποτέ δεν ΕΑΛΩ, η Βασιλεύουσα παραδόθηκε,στους Τούρκους όπως μας λέει η Αρβελέρ. Η φράση "καλύτερα σαρίκι τούρκικο παρά Τιάρα Παπική" ακουγόταν όλο και από περισσότερους Οι ανθενωτικοί τοιχοκολλούν ανάθεμα εναντίον του Κωνσταντίνου, όταν αυτός βρίσκεται στις επάλξεις του Αγίου Ρωμανού και πολεμά τους Τούρκους. Μόνο αυτός με λίγους στρατιώτες και Κρήτες τοξότες που δεν παραδόθηκαν. Όταν σκοτώνονται όλοι ο Κωνσταντίνος φωνάζει ‘’δεν θα βρεθεί κανένας χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;’’. Πού είναι η εκκλησία, πού είναι η εκκλησία;" Και όταν ο Μωάμεθ μπαίνει στην πόλη και επί τρεις ημέρες ψάχνει να βρει που είναι κρυμμένοι οι στρατιώτες, γιατί δεν έχει καταλάβει ότι τέτοια αντίσταση γίνεται μόνο από τους πέντε που έχουν σκοτωθεί εκεί πάνω στις επάλξεις. Χρίζει τον ανθενωτικό Γεννάδιο Σχολάριο αρχηγό όλης της ορθοδοξίας. Και τί κάνει η εκκλησία; Σώζει τα βακούφια δηλαδή την περιουσία της λέει η Αρβελέρ: ‘’Η Ελλάδα δεν γνώρισε Διαφωτισμό. Ποιός φταίει; Θα το πω, η εκκλησία’’»που εκτός των άλλων είχε θορυβηθεί από την επιτυχή προσπάθεια του του Πλήθωνος του Γεμιστού που είχε καταφέρει στις αρχές του 15ου αιώνα να επαναφέρει την Ελληνική σκέψη και να αναβιώσει την αρχαία ελληνική θρησκεία. Αυτό ο φόβος επανελληνισμού του Βυζαντίου τους ώθησε να παραδώσουν την πόλη στον μεγάλο εχθρό. Και το ότι μείναμε 400 χρόνια σκλαβωμένοι φταίει που ο κλήρος δεν ήθελε να χάσει τα προνόμια του.
Απόψε γιατί τόσο κόπο ο σουλτάνος να γκρεμίσει τείχη που δεν έπεσαν ,να γιορτάσει μια άλωση που δεν έγινε. Εκτός αυτού με αυτή την φιέστα παραδέχεται ότι είναι κατακτητής κι ότι η Πόλη ουδέποτε ήταν δική του κι ότι δεν είναι δικό σου , η θεία Νέμεσις φροντίζει να το χάσεις