Οι αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας: Από τον homo sapiens στον homo roboticus universalis
Του Γιώργου Παπαθανασόπουλου
Τον
«παγκοσμιοποιημένο άνθρωπο – ρομπότ» είναι αυτόν που προωθεί η αρμόδια
επιτροπή, με το «σχέδιο προγραμμάτων σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας
στην υποχρεωτική εκπαίδευση», που κατέθεσε. Μέσα από τη «μάθηση», που
θέλει να επιβάλλει στα ελληνόπουλα, επιδιώκει να δημιουργήσει την
εξέλιξη του homo sapiens.
Με το σχέδιο προγράμματος, που προωθεί η
Επιτροπή για το μάθημα της ιστορίας υλοποιείται αυτό που περιγράφει ο
Γάλλος καθηγητής κοινωνιολογίας και φιλόσοφος Gerard Leclerc:
«Εννοώ
την παγκοσμιοποίηση που υπερβαίνει τα σύνορα φυλής, τάξης, θρησκείας,
αυτής που απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους… Στο μέλλον είναι δυνατή
μια αληθινή παγκόσμια ιστορία, δηλαδή μια ιστορία γενική (σ.σ. κοινή για
όλη την ανθρωπότητα)… Αυτή η ιστορία θα αντιταχθεί στις διάφορες
τοπικές ιστορίες, που στηρίχθηκαν έως τις ημέρες μας επί των διάφορων
πολιτισμών και είναι γραμμένες από τους εκπροσώπους καθενός από αυτούς…
Μια τοπική ιστορία (εθνική, πολιτισμική) δεν είναι τίποτε άλλο παρά η
μνήμη ενός πολιτισμού, ενός έθνους και επομένως σε σχέση με το σύνολο
της ανθρωπότητας, μιας μικρής ομάδας. Μια παγκόσμια ιστορία υποτίθεται
ότι θα έχει ξεπεράσει την «τοπική» άποψη και θα κάνει την υπέρβασή της
προς την συνολική ανθρωπότητα και την παγκοσμιότητα». (Gerard Leclerc
“La mondialisation culturelle – Les civilisations a l’ epreuve”, Ed.
PUF. Paris. 2000, p. 315-316).
Ο Γάλλος καθηγητής θεωρεί ότι η
διεθνής των διανοουμένων, που προωθούν την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση,
είναι στη γραμμή της διεθνούς των μαρξιστών διανοουμένων, που πρώτοι
προώθησαν την ιδεολογική και πολιτισμική παγκοσμιοποίηση. Και επιλέγει ο
Λεκλέρκ: «Ίσως είναι ο καιρός να γράψουν και να κυκλοφορήσουν ( σ.σ. οι
φιλελεύθεροι διανοούμενοι) ένα
[μανιφέστο παγκοσμιοποίησης], ένα παγκόσμιο μανιφέστο των υπέρ της παγκοσμιοποίησης διανοουμένων. Αυτό το μανιφέστο θα άρχιζε ή θα τελείωνε με μια φράση του τύπου:
[Υπέρ του παγκοσμιοποιημένου ανθρώπου διανοούμενοι όλων των χωρών ενωθείτε!]». (σ.σ. ο.π. σελ. 478 – Οι υπογραμμίσεις στο πρωτότυπο).
Στην
πρόταση για την αλλαγή της ύλης στο μάθημα της Ιστορίας, που
κυκλοφορήθηκε τον Μάρτιο του 2017, απορρίπτονται απολύτως όλα τα
προηγούμενα προγράμματα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού του 2015, επί
σημερινής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Αν και κατηγορεί όλα τα προηγούμενα
προγράμματα ότι «αναπαράγουν ανιστορικές ιδεοληψίες» υποπίπτει στο ίδιο
«αμάρτημα».
Πέρα από τους ιδεολογικούς λαβυρίνθους που
υποχρεώνεται να μπει ο αναγνώστης του σχεδίου, τα μέλη της Επιτροπής
ξεκαθαρίζουν ποιο μελλοντικό πολίτη θέλουν να οικοδομήσουν: «Θέλουμε
πολίτες με ιστορική σκέψη και συνείδηση» και διευκρινίζουν ότι «η
ιστορική σκέψη ορίζεται από τη σύγχρονη βιβλιογραφία και είναι καρπός
της δομικής συνύπαρξης έξι αλληλεπιδρώντων και αλληλοσυμπληρούμενων
παραγόντων», τους οποίους περιγράφει. Αυτή η επιλεγμένη «σύγχρονη
βιβλιογραφία» κυριαρχεί στα μέλη της Επιτροπής.
Στους παράγοντες
περιλαμβάνεται και «η καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης», την οποία
έτσι εννοούν: «Η διδασκαλία της ιστορίας έχει ως κύριο στόχο να
καλλιεργήσει μια πλουραλιστική και ανεκτική εθνική ταυτότητα, η οποία θα
είναι απαλλαγμένη από μισαλλοδοξία και ξενοφοβία». Πλουραλιστική
κοινωνία υπάρχει, πλουραλιστική εθνική ταυτότητα δεν μπορεί να υπάρξει. Η
θεωρία των μελών της Επιτροπής αποκλείει, ως ιδεολογικό αξίωμα, τον
συνδυασμό της εθνικής ταυτότητας με τον σεβασμό της ετερότητας και την
ανεκτικότητα.
Για να καταγράψει κανείς τις αδυναμίες του σχεδίου
και τις ιδεολογικές προκαταλήψεις που εμφανίζονται σε αυτό θα χρειαζόταν
πολλές σελίδες. Αναφέρονται ελάχιστα παραδείγματα για το πώς το Σχέδιο
μεταχειρίζεται την Εκκλησία , βασικό στοιχείο της εθνικής μας
ταυτότητας, και τον Ελληνισμό, ως Έθνος.
Στην Α΄ Γυμνασίου και στα
περί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας γράφει στο κεφάλαιο «Θρησκεία και
πολιτισμός» τις ενότητες: «Συνέχεια και αλλαγές στην επίσημη θρησκεία.
Θρησκευτικός συγκρητισμός. Η ανάδυση και η εδραίωση του χριστιανισμού.
Υλικός και πνευματικός πολιτισμός. Τα όρια του εκρωμαϊσμού, οι πόλεις
και η ύπαιθρος». Τί σημαίνει «ανάδυση του χριστιανισμού»; Μέσα σε μια
πληθώρα πληροφοριών και περίπου 3500 λέξεων, για τη Ρωμαϊκή
αυτοκρατορία, στην «ανάδυση του Χριστιανισμού» αναφέρονται επτά (7)
λέξεις… Επίσης στους 17 «θεματικούς φακέλους», για να ενημερωθούν επί
συγκεκριμένων θεμάτων οι μαθητές/τριες, για τον Χριστιανισμό δεν υπάρχει
ούτε ένας. Προφανώς για τα μέλη της Επιτροπής ήταν ένα μηδαμινό
πολιτισμικό και ιστορικό παγκόσμιο γεγονός η εμφάνιση και η εξάπλωσή
του…
Στο μάθημα της Ιστορίας στη Β΄ Γυμνασίου αγνοούνται οι
πνευματικές – πολιτισμικές διαφορές Ανατολής και Δύσης, και υπάρχει
μονολεκτική αναφορά στην Εικονομαχία, που ταλάνισε Ανατολή και Δύση για
δυο περίπου αιώνες. Επίσης αποσιωπάται η ανάπτυξη των γραμμάτων, των
τεχνών και των επιστημών στην Ανατολή, ενώ υπάρχει εκτεταμένη αναφορά
στη Δύση… Τα περί Βυζαντίου τίθενται από την πλευρά της Δύσης… Ουδεμία
αντικειμενικότητα… Στους θεματικούς φακέλους ο ένας επιγράφεται «Άγιοι
και δαίμονες στον βυζαντινό κόσμο» και μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «η
προσευχή και η νηστεία εξορκίζει τα κακά πνεύματα»… Ουδεμία σχέση με το
αντικείμενο οι προτείνοντες, μόνο προκατάληψη δείχνουν.
Η προτεινόμενη Ιστορία της Γ΄ Γυμνασίου έχει καθαρά ιδεολογικό περιεχόμενο. Καλύπτει την περίοδο από τον 15
ο έως τα τέλη του 19
ου
αιώνα. Στην ύλη περιλαμβάνονται επτά κεφάλαια. Από αυτά στον Νέο
Ελληνισμό ελάχιστα αναφέρονται, ως αποσπάσματα δύο κεφαλαίων. Στο
κεφάλαιο «Η Οθωμανική Αυτοκρατορία (απαρχές – αρχές 19
ου
αιώνα)» αναφέρονται το «παιδομάζωμα» και «οι θρησκευτικοί θεσμοί,
κοινότητες και πρακτικές». Ουδέν γράφεται για τον ρόλο της Εκκλησίας
στην επιβίωση του Έθνους, ούτε για τα απελευθερωτικά κινήματα, που
άρχισαν σχεδόν αμέσως μετά την Άλωση, ούτε για τους λογίους που πέρασαν
στη Δύση μετά την Άλωση και συνέβαλαν στην Αναγέννηση της, ούτε για τους
Νεομάρτυρες που προτίμησαν τον θάνατο από το να αλλαξοπιστήσουν.
Αγνοείται η «Μείζων», κατά τον Διον. Ζακυθηνό, περίοδος της Ελληνικής
Ιστορίας, όπως ήταν η, χάρη στην Εκκλησία –κλήρο και λαό– επιβίωση του
Έθνους επί 400 και πλέον χρόνια. Περισσότερα γράφονται για τους
Οθωμανούς…
Η Επανάσταση του 1821 περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο του
Διαφωτισμού και των Επαναστάσεων, ως ακολουθία και απόρροια των
Επαναστάσεων στην Αμερική και στη Γαλλία. Στα παιδιά ουσιαστικά περνά
παραποιημένη η Ελληνική Επανάσταση. Στους θεματικούς φακέλους στην
Ιστορία της Γ΄ Γυμνασίου ένας αναφέρεται σε μια «οθωμανική πόλη», στη
Βέροια, επί τουρκοκρατίας. Αυτό για να σημειωθεί « η συνύπαρξη και οι
σχέσεις των διαφόρων εθνοθρησκευτικών ομάδων»… Για την Ελληνική
Επανάσταση υπάρχουν δύο φάκελοι. Ο πρώτος για τις πολιορκίες στην
Ελληνική Επανάσταση, με δύο παραδείγματα, την Τρίπολη και το Μεσολόγγι.
Στη μία νικάνε οι Έλληνες και στην άλλοι οι Τούρκοι…Ο δεύτερος
αναφέρεται στις γυναίκες στην Επανάσταση. Δεν υπάρχει φάκελος για το
Φανάρι, για τους άνδρες ήρωες, για τον Σολωμό και τον «Ύμνο στην
Ελευθερία», για τον Κάλβο και τις «Ωδές» του… Αντί να διδάσκεται ο
μαθητής/τρια την εθνική του Ιστορία προτείνεται να διδάσκεται ελάχιστα
γι’ αυτήν και επιλεκτικά, κατά την ιδεολογική επιλογή της Επιτροπής…
Στην
Α΄ Λυκείου η πρόταση της Επιτροπής είναι να καλυφθεί σε παγκόσμια
έκταση η περίοδος από το 1880 έως σήμερα. Σε αυτή την ύλη και όσον αφορά
στην Ελλάδα, υπάρχουν σύντομες αναφορές στη Μεγάλη Ιδέα, στους
Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μικρασιατική
Εκστρατεία, στην Καταστροφή, στη συμμετοχή Της στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο,
στον Εμφύλιο, στη Διδακτορία, στο Κυπριακό. Αυτά μέσα στις πλούσιες
αναφορές στο παγκόσμιο γίγνεσθαι της ίδιας περιόδου…
Η Ελληνική
Ιστορία κακοποιείται, όπως προτείνεται να καταγραφεί στη στοιχειώδη και
μέση εκπαίδευση. Αυτό γιατί γίνεται επιλογή και προβολή των θεματικών
ενοτήτων, με βάση την ιδεολογία των μελών της Επιτροπής και την επιθυμία
τους να δημιουργήσουν τη νέα μορφή ανθρώπου. Συμπερασματικά η εθνική
συνείδηση καταργείται, ως κάτι το ξεπερασμένο και αρνητικό. Η έννοια
«Έθνος» δεν υπάρχει πουθενά σε όλη την τεράστια ύλη, όπως δεν υπάρχει η
έννοια του λαού. Υπό απόλυτο διωγμό από την ύλη η Πίστη των Ελλήνων. Υπό
απαξίωση οι ρίζες του λαού και οι παραδόσεις του. Υπό εξόντωση η
οικογένεια. Σε κάποιο φάκελο που αναφέρονται ο παππούς και η γιαγιά
καλούνται τα παιδιά να περιγράψουν τις διαφορές που έχουν με αυτούς,
χωρίς να ζητείται να πουν τα θετικά από τη σχέση αυτή, για την αγάπη που
τους προσφέρουν, τη σοφία τους, το παράδειγμά τους, τη συμβολή τους στη
συνοχή της οικογένειας. Η Ιστορία που προτείνεται να διδαχθούν τα
παιδιά είναι πολύ χειρότερη από αυτήν που είχε γραφτεί από την κα
Ρεπούση για την Στ΄ Δημοτικού και καταστροφική για τον Ελληνισμό.
Αν
περάσει η πρόταση της Επιτροπής σοβαρότατη θα είναι η ιστορική ευθύνη
των πολιτικών του συγκυβερνώντος Κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Θα
μείνουν στην Ιστορία ως οι πολιτικοί που εξελέγησαν στην Ελληνική Βουλ
ως αντιμνημονιακοί και πατριώτες και αποδείχθηκαν μνημονιακοί και
ολετήρες της εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.
Οι προτάσεις του ΙΕΠ για το μάθημα της Ιστορίας βρίσκονται εδώ